Mannelijkheid onder de loep
Wat betekent het om een man te zijn? Die vraag staat centraal in De dood van Benny Simons, de nieuwe Orkater voorstelling waarin acteur Daniël Kolf de titelrol vertolkt. In een mix van theater en muziek neemt hij je mee in een wereld waarin mannelijkheid niet zo eenduidig is als het lijkt.
De zoektocht van Benny Simons
Benny Simons groeit op met een vastomlijnd idee van mannelijkheid. Sterk zijn, ingrijpen wanneer dat nodig is, geen zwakte tonen. Maar die overtuiging wordt hem fataal. Op een avond escaleert een ruzie op straat en hij betaalt de hoogste prijs die er bestaat: de dood.
Zijn dood is niet het einde van zijn verhaal, maar het begin van een reis terug in de tijd. In een magische werkelijkheid dwaalt Benny door zijn eigen herinneringen, op zoek naar de momenten die hem hebben gevormd. Zijn opvoeding, de normen en verwachtingen die hij met de paplepel kreeg ingegoten. Had het anders kunnen lopen? Had hij andere keuzes kunnen maken?
Voor Kolf is het thema van de voorstelling geen abstract concept. De vragen rondom mannelijkheid en verlies raken hem persoonlijk. “Voor mij staat Benny echt centraal voor hoe we onze kinderen opvoeden,” zegt hij. “Heel vaak zijn het trauma’s die overgedragen worden van generatie op generatie.” Die gedachtegang vormt een rode draad door de voorstelling. “Als je als mens je eigen trauma’s niet verwerkt, dan ga je dat doorgeven. En als je geen kinderen hebt, dan geef je het ook gewoon door aan je buurman.”
Een filmregisseur in het theater
Voor deze voorstelling werkt Daniël Kolf samen met Shady El-Hamus, een filmregisseur die voor de eerste keer het theater betreedt als regisseur. Met titels als Forever Rich en De Libi heeft El-Hamus zich bewezen als een filmmaker, maar hoe vertaalt die filmische manier van werken zich naar het theater?
“Een filmregisseur heeft alvast een script voordat hij begint met draaien”, vertelt Kolf. “En dat is zo’n verschil met het maken van een theatervoorstelling.” Die strakke voorbereiding heeft invloed gehad op de manier waarop deze voorstelling tot stand kwam. “Wij hadden het script al een jaar geleden. Ik kende mijn tekst al voor de repetities. We konden echt vliegen, we vliegen nog steeds. Het feit dat we nu een pauze kunnen nemen, terwijl we een week voor de montage zitten... Dat heb ik nog nooit meegemaakt in het theaterproces.”
Improvisatie en interactie
Waar filmregisseurs hun acteurs meestal in een vastgelegde scène plaatsen, vraagt theater iets anders: aanwezigheid in het moment en interactie met het publiek. En dat is precies waar Daniël Kolf zich in thuis voelt.
“Ik ben gemaakt hiervoor. Je kan me wakker maken en dan doe ik nu een monoloog,” zegt hij. “Ik kom uit Suriname waar ik ook heb leren spelen. We hadden wel een script, maar het was vooral improvisatie.”
Die achtergrond maakt dat Kolf de interactie met het publiek niet schuwt. Sterker nog, het publiek speelt een cruciale rol in de voorstelling. “Het publiek staat namelijk symbool als groepsdruk, maar ook een luisterend oor. Ik kijk mensen recht in de ogen aan. Ik spreek ze direct aan, ik neem ze mee in mijn verhalen.”
Benny Simons’ verhaal is daarmee niet iets wat zich enkel op het podium afspeelt. Het wordt een dialoog met de zaal, een gedeelde ervaring waarin iedereen zich op een bepaalde manier verhoudt tot de thema’s van mannelijkheid, verlies en generatie-trauma’s.
Wat kunnen we nog verwachten?
Daniël zit niet stil. Naast De dood van Benny Simons heeft hij een curriculum ontwikkeld, waarmee hij veel workshops geeft. Zijn droom? Een toneelschool in de Bijlmer. “Ik wil een plek creëren waar jongeren die misschien nog nooit in aanraking zijn gekomen met acteren, tóch kunnen spelen.”
Daarnaast lonkt de filmwereld. Zijn plan? Niet wachten op rollen, maar ze zelf maken. “Ik ben ook bezig met het schrijven van films. We gaan niet wachten op verhalen, we gaan ze creëren.”
Van 7 maart tot en met 24 april tourt De dood van Benny Simons door het hele land.
Wil je meer zien van Daniël Kolf? Bekijk dan deze aflevering van Over kleur gesproken, waar hij samen met Jacob Derwig praat over waar zij persoonlijk tegenaan lopen als maker op het gebied van inclusiviteit.
Remi Kerkhoven
Is onmogelijk aan te treffen zonder een boek op zak, muziek op haar oren (als er maar enige vorm van groove in zit) of filosoferend over de talloze films die ze in kleine filmhuizen heeft gezien. Het liefst op de hoogte van alle nieuwtjes in het culturele landschap, zodat ze kan opscheppen.
Vond je dit leuk?
Op de hoogte blijven?
Schrijf je in voor de NPO Cultuur nieuwsbrief en ontvang iedere vrijdag mooie, inspirerende en interessante tips. Van kunst tot film en van muziek tot theater, zo hoef je niets meer te missen!