Brainwash
Luister
Over deze podcast
Brainwash geeft elke twee weken een denker een podium. Schrijvers, journalisten of kunstenaars geven een visie op hoe maatschappelijke vraagstukken invloed hebben op ons persoonlijke leven. Charisa Chotoe en Calvin van Laaren interviewen de denkers in wisselende samenstellingen.
Categorie
Levensbeschouwing
Afleveringen
zo 23 november
Brainwash Festival: Enorme zwaartekracht
Live opgenomen tijdens Brainwash Festival in de Melkweg in Amsterdam luister je naar theoretisch natuurkundige Claudia de Rham. Volgens haar weten we heel veel, maar tegelijkertijd heel weinig over het heelal. Om de uitdijing van het heelal en de beweging van sterrenstelsels te verklaren, doen we een beroep op “donkere energie”, zonder deze energie ooit te hebben waargenomen. In plaats van blijven zoeken naar deze raadselachtige energie, vraagt zij zich af of ons begrip van zwaartekracht niet toe is aan een radicale herziening. Hierover gaat zij in gesprek met journalist Martijn van Calmthout. lees meer op Brainwash.nl (https://www.brainwash.nl/artikelen/nagenieten-van-brainwash-festival)
zo 16 november
Brainwash Festival: Tussen pixels en pinten
Filosofen Paola Verhaert en Hans Schnitzler proberen samen met moderator Floris Rijssenbeek te onderzoeken waar het politieke gesprek tegenwoordig ontstaat. Vroeger was dat in het café, in vakbonden, op het plein of in het buurtcentrum. Vandaag woedt het debat online, waar meningen botsen en dansjes politieke statements worden. Terwijl woede zich digitaal opstapelt, vindt ze daar niet altijd de structuren die democratisch engagement kunnen dragen. Wat gaat daarmee verloren? Of ligt het antwoord - opnieuw - in de kroeg? Dit gesprek is opgenomen op het Brainwash Festival 2025. meer info op Brainwash.nl (https://www.brainwash.nl/artikelen/nagenieten-van-brainwash-festival)
zo 9 november
Brainwash Festival: Manosphere
Dichter Dean Bowen, schrijver Philip Huff en journalist Eva Hofman gaan in gesprek over de manosphere. Want: de man verkeert in crisis. Hij wordt ingehaald door stereotypes en is zoekende naar houvast en erkenning. Samen met moderator en journalist Haroon Ali onderzoeken zij hoe jongens en mannen worden gevormd en soms geradicaliseerd door afwijzing, digitale cultuur en sociale systemen. Dit gesprek is opgenomen in De Melkweg op het Brainwash Festival 2025. meer informatie op www.brainwash.nl (https://www.brainwash.nl/artikelen/nagenieten-van-brainwash-festival)
zo 2 november
Brainwash Festival: Verzetsvermoeidheid
Vanuit de Melkweg in Amsterdam, in samenwerking met Brainwash Festival, luister je naar een gesprek over de vragen: hoe blijf je overeind in een systeem dat onverzettelijk lijkt? En hoe zorg je ervoor dat je niet opbrandt? Socioloog en dichter Sabina Lukovic onderzoekt de onvermoeibare mentaliteit van tegenculturen, activist Jerry Afriyie zal na ruim 15 jaar strijd zijn stichting Kick Out Zwarte Piet opheffen en bestuurder en oud-diplomaat Berber van der Woude vertelt over botsingen met de Nederlandse overheid bij samenwerking met regimes die mensenrechten schenden. Samen verkennen ze strategieën van volharding en onvermoeibaarheid. Gemodereerd door dichter Dichter Doesborgh. lees meer op Brainwash.nl (https://www.brainwash.nl/artikelen/nagenieten-van-brainwash-festival)
zo 26 oktober
Brainwash Festival: De Ander als grens
Vanuit de Melkweg in Amsterdam, in samenwerking met Brainwash Festival, luister je naar filosoof Rozemund Uljée, arts en ethicus Sarah Boers en historicus en journalist Lotfi El Hamidi die in gesprek gaan over de Franse filosoof Emmanuel Levinas. Voor hem staat niet de autonome 'ik' centraal, maar de Ander. Die Ander vormt een ethische grens die we niet mogen overschrijden, die ons aanspreekt, uitdaagt en verantwoordelijk maakt. Maar wat betekent het om die verantwoordelijkheid serieus te nemen? Dit gesprek is gemodereerd door podcastmaker Allard Amelink. lees meer op Brainwash.nl (https://www.brainwash.nl/artikelen/nagenieten-van-brainwash-festival)
za 9 augustus
Zomerradio: Filosoof Wouter Mensink
De kloof tussen stad en platteland? Die zit alleen maar tussen de oren, bewees een onderzoek van het Sociaal en Centraal Planbureau afgelopen juni maar weer eens. Maar eigenlijk maakt dat niet uit, zegt filosoof en conflictbemiddelaar Wouter Mensink. Mensen ervaren die kloof namelijk wél. En als je dat wilt oplossen, moet je kijken naar de manieren waarop dat wij-zij-denken is ontstaan en wordt gecultiveerd. Hij schreef er een persoonlijk én filosofisch boek over: Hoe we uit het dorp vertrokken. In Brainwash Zomerradio interviewt Floortje Smit denkers aan de hand van muziek. In tien afleveringen spreekt ze met filosofen, wetenschappers, theatermakers en schrijvers over de muziek die vormend is geweest voor hun identiteit en voor hun denken. Brainwash Zomerradio is een programma van omroep HUMAN.
vr 8 augustus
Zomerradio: Antropoloog Tine Molendijk
De defensiebudgetten worden opgeschroefd, de gevechtsbereidheid neemt toe en er is sprake van ‘Het Amalia-effect.’ Sinds onze kroonprinses aankondigde voor defensie aan de slag te gaan als werkstudent, meldden plots het dubbele aantal hbo’ers en wo’ers zich aan voor het programma. Kortom: door de ontwikkelingen op het wereldtoneel lijkt het enthousiasme over het leger te groeien, ook bij mensen die het tot een paar jaar geleden nog omschreven als ‘noodzakelijk kwaad’. Maar betekent dat ook dat wij ons als samenleving anders tegenover oorlog en geweld zijn gaan verhouden? Als iemand dat weet is dat Tine Molendijk. Ze is cultureel antropoloog aan de Nederlandse Defensieacademie en de Radboud Universiteit. Ze deed onder andere onderzoek naar ‘morele verwondingen’. In Brainwash Zomerradio interviewt Floortje Smit denkers aan de hand van muziek. In tien afleveringen spreekt ze met filosofen, wetenschappers, theatermakers en schrijvers over de muziek die vormend is geweest voor hun identiteit en voor hun denken. Brainwash Zomerradio is een programma van omroep HUMAN.
do 7 augustus
Zomerradio: Schrijver Erik Jan Harmens
Toen schrijver Erik Jan Harmens vijf jaar geleden de diagnose ‘autisme’ kreeg, werd er van alles duidelijk. Dáárom begrijpt hij het niet als mensen zeggen ‘even’, want hoe lang is even? Dáárom is het alsof er een opwindaap met bekkens in zijn hoofd zit, die maar blijft slaan en slaan en slaan. Dáárom wil hij vernietigen wat hij niet begrijpt. Duidelijkheid, daar houdt Harmens van. Maar de diagnose maakt ook veel dingen onduidelijk. Het masker van vijftig jaar oud mag dus af, maar hoe moet je vervolgens dan jezelf zijn? En hoe vind je aansluiting bij de wereld? Hij schreef er de dichtbundel 'De man die blauw werd' over, essays voor NRC en dit jaar verscheen 'Het Grote Autismeboek'. In Brainwash Zomerradio interviewt Floortje Smit denkers aan de hand van muziek. In tien afleveringen spreekt ze met filosofen, wetenschappers, theatermakers en schrijvers over de muziek die vormend is geweest voor hun identiteit en voor hun denken. Brainwash Zomerradio is een programma van omroep HUMAN.
wo 6 augustus
Zomerradio: Schrijver Roderick Nieuwenhuis
Zijn wij eigenlijk nog wel de baas over de techniek, of is het inmiddels andersom? In zijn nieuwe boek 'Mens en machine' toont schrijver Roderick Nieuwenhuis aan dat de mens al vanaf de uitvinding van het schrift filosofisch worstelde met de vraag of technologische vernieuwingen daadwerkelijk vooruitgang betekenen. Maar nu mensen trouwen met AI’s en kinderen klagen over brainrot door teveel schermtijd dringt de vraag zich op: verliezen we iets? Kunnen we dat nog terugkrijgen? En: hoe goed te leven in deze technolgische tijden? In Brainwash Zomerradio interviewt Floortje Smit denkers aan de hand van muziek. In tien afleveringen spreekt ze met filosofen, wetenschappers, theatermakers en schrijvers over de muziek die vormend is geweest voor hun identiteit en voor hun denken. Brainwash Zomerradio is een programma van omroep HUMAN.
di 5 augustus
Zomerradio: Muzikant Spinvis
Misschien is het er altijd al. Misschien moet je het alleen maar zien te herkennen. De melodieën in het dagelijks leven. De poezië in dagelijkse opmerkingen. Muziek verstopt in ruis. Erik de Jong, beter bekend als Spinvis, verstaat die kunst als geen ander. Het resoneert, wat hij bloot legt met zijn melancholische poëtische popliedjes. Toen 25 jaar geleden zijn eerste veelgeprezen album verscheen raakte hij direct iets dat universeels én typisch Nederlands is. In het volstrekt eigenzinnige oeuvre dat hij sindsdien opbouwde, verglijdt de tijd, vervomen herinneringen en ondertussen modderen de mensen maar wat aan. In Brainwash Zomerradio interviewt Floortje Smit denkers aan de hand van muziek. In tien afleveringen spreekt ze met filosofen, wetenschappers, theatermakers en schrijvers over de muziek die vormend is geweest voor hun identiteit en voor hun denken. Brainwash Zomerradio is een programma van omroep HUMAN.
za 2 augustus
Zomerradio: Journalist Süeda Işık
'Wat zijn dat, mééméés?' kreeg journalist Süeda Işık een paar jaar geleden nog wel eens van sommige NRC-collega’s te horen, toen ze zich met memes ging bezighouden. Geen hele gekke vraag trouwens, want je kunt ze net zo goed beschrijven als ‘malle, grappige, massaal gedeelde plaatjes of filmpjes’ als interessante barometers van onze tijd en maatschappelijke ontwikkelingen. Inmiddels is Işıks onderzoeksgebied uitgebreid: ze analyseert alle facetten van het internet voor de krant. Van jongeren die verzeild raken in 'brainrot'-video’s tot jonge mannen die radicaliseren binnen de zogeheten manosphere. In Brainwash Zomerradio interviewt Floortje Smit denkers aan de hand van muziek. In tien afleveringen spreekt ze met filosofen, wetenschappers, theatermakers en schrijvers over de muziek die vormend is geweest voor hun identiteit en voor hun denken. Brainwash Zomerradio is een programma van omroep HUMAN.
vr 1 augustus
Zomerradio: Schrijver en illustrator Annet Schaap
Zeemeermensen met scherpe tanden. Kleine meisjes die een tattoo laten zetten. Scherven en brandnetels. 'Sprookjes van schuurpapier', zo noemde een recensent het werk van Annet Schaap treffend. In haar fantasierijke jeugdboeken mag het allemaal een beetje pijn doen. Het schrijven is iets dat ze laat ontdekte. Na meer dan 200 boeken van anderen te hebben geillustreerd, brak ze op haar 52ste door met 'Lampje', dat meteen meerdere prijzen won en een televisieserie werd. Lovend waren ook de recensies op haar tweede boek, ‘Krekel’, dat dit jaar uit kwam. In Brainwash Zomerradio interviewt Floortje Smit denkers aan de hand van muziek. In tien afleveringen spreekt ze met filosofen, wetenschappers, theatermakers en schrijvers over de muziek die vormend is geweest voor hun identiteit en voor hun denken. Brainwash Zomerradio is een programma van omroep HUMAN.