Latin Impact
Luister
Over deze podcast
In het tweede seizoen van Latin Impact gaat Nina Jurna op zoek naar muziek en naar de sociaal-maatschappelijke context ervan in Latijns-Amerika. Dat doet ze met gesprekken, maar ze gaat ook naar de plekken waar de muziek gemaakt wordt om de sfeer daar te proeven.
Categorie
Muziek
Afleveringen
- Nieuw
gisteren
#4 - Dichtbij de natuur - Aldeía Multiétnica - 1 (S02)
De rol van de inheemse volkeren in Brazilië wordt de laatste tijd steeds belangrijker. Nina Jurna ontdekt welke rol muziek speelt bij de inheemse volken, hun relatie met de natuur en hoe een mooie melodie alles in balans brengt. Ze spreekt in deze aflevering met Sonia Guajajara, de eerste inheemse minister van een nieuw ministerie voor Inheemse Volkeren, aangesteld door president Lula da Silva. En ze gaat naar een festival, in een natuurgebied in de buurt van de hoofdstad Brasilia waar verschillende inheemse volken bij elkaar komen om informatie uit te wisselen en hun tradities en identiteit te vieren. In de podcast Latin Impact gaat Nina Jurna in Latijns Amerika op zoek naar muziek en naar de sociaal-maatschappelijke context ervan. Dat doet ze met gesprekken, maar ze gaat ook naar de plekken waar de muziek gespeeld wordt om de sfeer te proeven Het gaat hierbij onder meer over het belang van overdracht. En hoe muziek bij kan dragen aan een stuk identiteit. Benieuwd naar de muziek in deze aflevering? Memória Viva Guarani - Nhamunda Ouare Kariri Xoco op het festivalterrein (eigen opnamen) Fulni'o op het festivalterrein (eigen opnamen) Kayapó /Mebesgokre op het festivalterrein (eigen opnamen) De Guarani op het festivalterrein (eigen opnamen) Xavantes op het festivalterrein (eigen opnamen) Credits Host en reportage: Nina Jurna Research, redactie, script: Charlie Crooijmans Montage en techniek: Bart Schulz Eindredactie: Sakti Khedoe Producent: Olivier Schuringa
ma 5 mei
#3 - Afro-Venezolaanse Beatbox (S02)
Venezuela zit al jaren in een humanitaire, economische en politieke crisis, meer dan 7 miljoen Venezolanen zijn hun land ontvlucht. In een park in Caracas ontmoet Nina Jurna Ensamble B11, een groep jonge zangers, die trots zijn op de Afro-Venezolaanse muziek. In de podcast Latin Impact gaat Nina Jurna in Latijns Amerika op zoek naar muziek en naar de sociaal-maatschappelijke context ervan. Dat doet ze met gesprekken, maar ze gaat ook naar de plekken waar de muziek gespeeld wordt om de sfeer te proeven Het gaat hierbij onder meer over het belang van overdracht. En hoe muziek bij kan dragen aan een stuk identiteit. Benieuwd naar de muziek in deze aflevering? Ensamble B11 - Llegó B11 (https://open.spotify.com/track/0RvuHnrdWyLVquTo7uaZsP) Briella - Un Beta (https://open.spotify.com/track/7mzrz5yyLv4r8vQRyVEWE7) Ensemble B11 live in het park (eigen opnamen) Los Vasallos del Sol - Tamborero Malembe Fiestas en honor a San Juan Bautista de Curiepe - Tierra de Gracia Ensemble B11 - verwijzing naar Michael Jackson live in het park (eigen opnamen) Ensamble B11 - Lavanderas con quitiplás Credits Host en reportage: Nina Jurna Research, redactie, script: Charlie Crooijmans Montage en techniek: Bart Schulz Eindredactie: Sakti Khedoe Producent: Olivier Schuringa
ma 28 april
#2 - Is er nog toekomst voor de Bossa Nova? (S02)
Bossa Nova heeft zijn gouden tijden gehad. Het genre is niet meer hot, alleen de klassiekers overleven. Nina Jurna spreekt hierover met veteraan Leila Pinheiro. En ze gaat naar een concert van de twintiger Will Santt die de bossa nova juist een nieuwe boost geeft. In de podcast Latin Impact gaat Nina Jurna in Latijns Amerika op zoek naar muziek en naar de sociaal-maatschappelijke context ervan. Dat doet ze met gesprekken, maar ze gaat ook naar de plekken waar de muziek gespeeld wordt om de sfeer te proeven.Het gaat hierbij onder meer over het belang van overdracht. En hoe muziek bij kan dragen aan een stuk identiteit. Benieuwd naar de muziek in deze aflevering? In deze playlist vind je de muziek (https://open.spotify.com/playlist/7wMXnuKUvuP5in5JY3PzzZ?si=rjVLG-UASuqoaDmnxkq1pQ) Astrud Gilberto, João Gilberto and Stan Getz - Garota de Ipanema (João Gilberto) Leila Pinheiro en Roberto Menescal - 65-jaar Bossa Nova - Samba do avião Lisa Ono - Samba de Uma Nota So Garota Bossa Nova - Sofia Gilberto Will Santt - Bolinha de Papel (João Gilberto) Will Santt & Roberto Menascal - Corcovado (Tom Jobim) (live in Blue Note) Elis Regina & Tom Jobim - Agua de Março (Tom Jobim) Will Santt - Lamento de Deus (live in Blue Note) Will Santt - Amsterdã (live in Blue Note) Credits Host en reportage: Nina Jurna Research, redactie, script: Charlie Crooijmans Montage en techniek: Bart Schulz Eindredactie: Sakti Khedoe Producent: Olivier Schuringa
ma 21 april
#1 - In contact met de voorouders (S02)
Nina Jurna gaat in deze aflevering van Latin Impact op zoek naar de bakermat van de kaseko. Ze bezoekt de legendarische zanger Iwan Esseboom tijdens een repetitie met zijn band Esse & Friends. En ze bezoekt een ‘bigi yari’, een feest waar Esse & Friends optreden. In de podcast Latin Impact gaat Nina Jurna in Latijns Amerika op zoek naar muziek en naar de sociaal-maatschappelijke context ervan. Dat doet ze met gesprekken, maar ze gaat ook naar de plekken waar de muziek gespeeld wordt om de sfeer te proeven. En gaat hierbij onder meer over het belang van overdracht. En hoe muziek bij kan dragen aan een stuk identiteit. Benieuwd naar de muziek in deze aflevering? In deze playlist vind je de muziek (https://open.spotify.com/playlist/7wMXnuKUvuP5in5JY3PzzZ?si=HkIegppPRrmsEn20VpZmrQ) Iwan Esseboom - Witti Visie Esse & Friends - inspelen (eigen opnamen) Iwan Esseboom - Witti Visie Esse & Friends - lied van Aswin Torsan (eigen opnamen Esse & Friends - optreden op feest (eigen opnamen) Credits Host en reportage: Nina Jurna Research, redactie, script: Charlie Crooijmans Montage en techniek: Bart Schulz Eindredactie: Sakti Khedoe Producent: Olivier Schuringa
za 22 april 2023
#11 - Jamaica: Redemption Song
Nina Jurna in gesprek met multimedia-journalist Aldith Hunkar over de Redemption Song van Bob Marley, de reggae en de magische werking van Jamaica. Aldith woont op Jamaica en heeft daar een eigen tv-kanaal: Poca-TV. Geboren in Suriname, opgegroeid in verschillende landen over de hele wereld, studeerde economie in Tilburg en wilde al haar hele leven journalist worden, ook vanuit haar al in haar jeugd opgevate liefde voor het medium radio. Haar keuze voor Jamaica heeft alles te maken met muziek: dankzij haar - inmiddels overleden - partner ontdekte ze de reggae, en al bij hun eerste bezoek aan het eiland wist ze: hier wil ik wonen! Zoals Bob Marley zong: ‘There's a natural mystic blowin' through the air’! De kracht van de reggae is het ritme: de heart beat. Jamaicaanse muziek is sterk gericht op dat ritme. Onlosmakelijk verbonden met die reggae is natuurlijk de naam van Bob Marley - nog steeds niet een officiële nationale held in Jamaica, maar dat gaat er nog wel van komen. Hoewel er tegenwoordig op Jamaica weinig interesse meer is voor reggae… De Remdemption Song van Bob Marley bevat een quote van de Jamaicaanse denker, filosoof en activist Marcus Garvey: ‘Emancipate yourself from mental slavery. None but ourselves can free our minds.’ Marcus Garvey benadrukte het belang van geestelijke bevrijding, woonde lang in de Verenigde Staten waar hij een van de pioniers van de burgerrechtenbeweging was, en was een vurig pleitbezorger van de dekolonisatie van het Afrikaanse continent, als thuisbasis van alle zwarte mensen wereldwijd. En het is ook vanwege die tekst dat Aldith dit nummer na aan het hart draagt. ‘Het is mijn mantra’, zegt ze er over, ‘Dit is waar ik mijn hele bestaan op baseer. Dat ik niet altijd hoef te vragen, dat ik ook mijn eigen pad mag kiezen. Dat dat legitiem is, dat ik geen toestemming nodig heb. Dat ik een vrije geeste ben en mag zijn. Want zwarte mensen komen uit een geschiedenis van onderdrukking, en hebben daar 400 jaar later nog steeds mee te maken.’ Voor meer muziek: zoek de speellijsten 'Latin Impact' in Spotify. De songs in deze aflevering: https://bit.ly/VG_Latin_Impact Latin Impact is een podcast van NPO Soul en Jazz en de VPRO. Presentatie: Nina Jurna Redactie: Charlie Crooijmans, Nina Jurna, Aad van Nieuwkerk Productie: Jorinde Hiddema Techniek: Bart Schulz
vr 7 april 2023
#10 - Argentinië: vrouwenrechten
Nina Jurna praat met Maite Karstanje, die jarenlang in Buenos Aires, Argentinië gewoond heeft, waar ze onderzoek heeft gedaan naar het debat rondom de legalisering van abortus. Dat onderzoek deed ze voor een NGO die zich inzette voor die legalisering - een van de belangrijkste eisen van de zogeheten Ni Una Menos-beweging, de slogan die in 2015 ontstond tijdens een mars van feministische activisten, als statement tegen het geweld tegen en de moord op vrouwen. In die periode, vertelt Maite, vond er in Argentinië elke 24 uur femicide plaats, werd dus elke dag een vrouw vermoord - inmiddels is dat iets minder: elke 30 uur - nog steeds ontzettend vaak dus. Kenmerkend voor de protesten, de pañuelos zijn de groene sjaaltjes die iedereen draagt als teken van solidariteit en herkenning. De muziek in deze aflevering is het nummer dat ook ’Ni Una Menos’ heet, (‘Niet Eén Minder’) van Chocolate Remix - een artiest die zichzelf profileert als ‘Reggaeton & Latin Rap / Queer & Transfeminist’. De essentie van het nummer is dat het probleem niet is wat voor kleding je als vrouw draagt of je lippen stift, of je reggaeton danst of laat thuis komt: No hay excusa para cubrir a causa. Er is geen excuus waarmee je mag goedpraten wat een dader doet, er bestaat geen excuus voor geweld tegen vrouwen. Terwijl dat geweld nog dagelijks plaatsvindt, het komt voor in allerlei culturen, en in alle sociale klassen. Natuurlijk heeft het machismo daar heel veel mee te maken - precies daarom is de - vaak nogal macho-achtige - reggaeton in de versie van Chocolate Remix zo bijzonder. Dat machismo wordt ook wel gekoppeld aan de muziek waar Argentinië het vaakst mee wordt geassocieerd: de tango. Veel teksten in de traditionele tango refereren ook mannelijkheid, aan de macho, de sterke man. Maar de tango is dan ook vooral een weerspiegeling van de maatschappelijke en sociale verhoudingen van het begin van de 20e eeuw - en het is dan niet de muziek die ‘machista’ is, maar de maatschappij. En er zijn trouwens ook initiatieven van orkesten van vrouwen met meer geëmancipeerde teksten, en zij maken juist gebruik van de tango om hun verhalen te vertellen en hun ervaringen te delen. Precies wat Chocolate Remix ook doet. Voor meer muziek: zoek de speellijsten 'Latin Impact' in Spotify. De songs in deze aflevering: https://bit.ly/VG_Latin_Impact Latin Impact is een podcast van NPO Soul en Jazz en de VPRO. Presentatie: Nina Jurna Redactie: Charlie Crooijmans, Nina Jurna, Aad van Nieuwkerk Productie: Jorinde Hiddema Techniek: Bart Schulz
vr 31 maart 2023
#9 - Chili: protestliederen nog altijd actueel
Chili, een halve eeuw na de staatsgreep. Nina Jurna praat met Boris van der Spek, correspondent Latijns-Amerika, en oprichter van het Engelstalige media platform Chile Today. Ook in Chili klinkt de muziek als reflectie van de maatschappelijke en politieke realiteit. Dat was al zo in 1973, toen generaal Augusto Pinochet met een militaire staatsgreep de linkse president Allende afzette; er was toen een muziekstroming die de Nueva Canción Chilena heette - zangers die de oude bekende nummers van het Chileense platteland nieuw leven inbliezen, maar die ook enorm geëngageerd waren. Er werd gezongen over de misstanden en over de pogingen van Allende om politieke en sociale hervormingen te bereiken. Een van de bekendste zangers uit die tijd was Victor Jara - hij is door de militairen, kort na de staatsgreep, vermoord. Veel andere zangers uit die geëngageerde hoek zijn toendertijd gevlucht, geëmigreerd naar andere delen van de wereld. Victor Jara echter werd opgepakt, gemarteld en vermoord - de militairen onderkenden en vreesden de invloed van de muziek. Bij protesten in 2019 werden de songs van Victor Jara opnieuw gezongen, bijna 50 jaar ná de staatsgreep dus. Niet verwonderlijk als je weet dat veel delen van de Chileense maatschappij nog steeds het resultaat zijn van de periode waarin de militairen de macht hadden: het onderwijsssysteem, het pensioensysteem, veel infrastructuur. Terwijl er breed behoefte is aan een echt nieuw Chili. De song waarover Nina en Boris spreken is 'El derecho de vivir en paz' van Victor Jara. Geschreven als protestlied tegen de oorlog in Vietnam, maar 'Het recht om in vrede te leven' spreekt ook tegen elk ander onrecht. Boris van der Spek maakt in 2023 een uitvoerige radio-documentaire over de staatsgreep van 1973 en alles wat daaruit is voortgekomen, ook over de wonden die toen zijn geslagen en die zelfs bij de jongere generatie nog altijd niet genezen zijn. Voor meer muziek: zoek de speellijsten 'Latin Impact' in Spotify. De songs in deze aflevering: https://bit.ly/VG_Latin_Impact Latin Impact is een podcast van NPO Soul en Jazz en de VPRO. Presentatie: Nina Jurna Redactie: Charlie Crooijmans, Nina Jurna, Aad van Nieuwkerk Productie: Jorinde Hiddema Techniek: Bart Schulz
za 25 maart 2023
#8 - Haïti: vrijheidsstrijd
Nina Jurna praat met Patrick Mathurin, geëngageerd acteur. De in 1972 in Port-au-Prince, Haïti geboren Patrick verhuisde op 3-jarige leeftijd naar Amsterdam, ging in de jaren ’90 naar de toneelschool in Arnhem waar hij de “De Roos-Gesinkprijs 1999” won als meest getalenteerde student, met het ontwikkelen en performen van de voorstelling ‘Socrates’ Apologie’. Daarna vervolgde hij zijn opleiding in de Verenigde Staten. Het gesprek met Patrick gaat vooral over een held uit de geschiedenis van Haïti: Toussaint Louverture. Toussaint Louverture was een tot slaaf gemaakte op Haiti, die een bijzondere positie had. Hij had een eigen stukje land, had leren lezen en schrijven, hij was van koninklijke afkomst en daardoor had hij een bijzondere opvoeding gekregen. Dus toen eenmaal de slavenopstand uitbrak in 1791, nam hij het voortouw om een groepje slaven tot een volwaardig leger om te smeden dat vocht tegen de Spanjaarden en de Fransen. Zo heeft hij de grootste wereldmachten van toen kunnen verslaan en van Haïti een bloeiend land kunnen maken. Napoleon kwam intussen aan de macht, en hij wist Toussaint in de val te lokken en mee te nemen naar Frankrijk, waar hij is gestorven in een kerker. Kort daarna kon toch de vrijheid worden gevierd. Dit is het epos dat op elke school zou moeten worden verteld, aldus Patrick. Haïti is eigenlijk het enige eiland waar de opstand heeft geleid tot de afschaffing van de slavernij. En Toussaint Louverture was daarachter het meesterbrein. ‘Dus voor mij was hij een ontdekking, eindelijk iemand die een rolmodel kon zijn voor mij’, aldus Patrick. ‘Toussaint heeft mij geïnspireerd om een opstand in Nederland te beginnen, en de strijd tegen zwarte piet te beginnen.’ Patrick Mathurin raadt iedereen aan om het boek van Martin Ros over Louverture te lezen: ‘Vuurnacht: Toussaint Louverture en de Slavenopstand op Haïti’. De muziek die je hoort is (o.a.) 'Louverture' van Sorg & Napoleon Maddox (Frans-Amerikaanse hip hop-duo met de Haïtiaans-Canadese jazzmuzikant Jowee Omicil), van het gelijknamige album, dat helemaal gewijd is aan Louverture. Voor meer muziek: zoek de speellijsten 'Latin Impact' in Spotify. De songs in deze aflevering: https://bit.ly/VG_Latin_Impact Latin Impact is een podcast van NPO Soul en Jazz en de VPRO. Presentatie: Nina Jurna Redactie: Charlie Crooijmans, Nina Jurna, Aad van Nieuwkerk Productie: Jorinde Hiddema Techniek: Bart Schulz
za 18 maart 2023
#7 - Cuba: de liefde en de bolero!
Muziek weerspiegelt de ziel van een land! De gast in deze aflevering is Orville Breeveld, muzikant, gitarist, maker van radio- en televisieprogramma’s en kenner van een breed scala aan muzieksoorten. Onderwerp van gesprek is Cuba, een land van heel veel mooie muziek, en ingezoomd wordt op de bolero. De bolero is langzame dansmuziek. De bolero is ontstaan in Spanje, in de 18e eeuw, maar in de eeuwen daarna waren het in Cuba de rondreizende troubadours die de bolero in hun pakket hadden. De teksten werden tegelijkertijd steeds romantischer, vooral in de 20e eeuw - invloed van de Amerikanen! De troubadours vertolkten het liefdeslied, en het levenslied, waarin overigens vaak een dubbele bodem in de tekst verstopt werd. De invloeden die je in de bolero hoort zijn te herleiden tot de tijd van de slavernij: ritmes die vanuit Europa meekwamen smolten samen tot de langzame dans die de bolero uiteindelijk geworden is. Of er verband is met de ‘klassieke’ bolero, daarover lopen de meningen uiteen. De beroemde zangeres Lupe Victoria Yolí Raymond (1936-1992), beter bekend als La Lupe, stond bekend om haar controversiële optredens. Zij zong over de vrijheid die vrouwen moesten veroveren. Haar songs zijn niet zomaar liefdesliedjes, maar ook liedjes over het naakte bestaan. Het gaat daarin om het ‘dematerialiseren’ van geluk: Cuba was in de tijd van Batista een van de grote wereldeconomieën, maar de bolero gaf daarop een immateriaal antwoord. In die zin is de liefde, aldus Orville, het beste protest. La Lupe liet horen hoe je als vrouw ook onafhankelijk van de de man kon zijn. La Lupe was de Queen of Latin Soul in de jaren ’50 en ’60. Een Afro-Cubaanse zangeres die bijvoorbeeld ook My Way van Sinatra zong, in de vorm van een bolero, in het Spaans! Het was echt ongekend dat een vrouw van Afro-Cubaanse origine op het podium zó kon reflecteren op het leven. Mensen als La Lupe waren de game changers als het gaat om het exporteren van die Cubaanse rijke muzikale traditie en het versterken van de positie en het zelfbeeld van de vrouw. Ze was een ‘powerhouse’ van een vrouw, die naderhand in New York een succesvolle carrière had. Haar nummer Que Te Pedi is door veel andere musici gecoverd - met een tekst die terugkijkt op een verloren liefde, aan wie ze haar hele hart heeft gegeven. Wat Orville Breedveld betreft zou de bolero het verdienen om weer nieuw leven ingeblazen te worden. Voor meer muziek: zoek de speellijsten 'Latin Impact' in Spotify. De songs in deze aflevering: https://bit.ly/VG_Latin_Impact Latin Impact is een podcast van NPO Soul en Jazz en de VPRO. Presentatie: Nina Jurna Redactie: Charlie Crooijmans, Nina Jurna, Aad van Nieuwkerk Productie: Jorinde Hiddema Techniek: Bart Schulz
za 11 maart 2023
#6 - Peru: protesteren via de muziek
Peru is veel meer dan het oude Incarijk waar de toeristenfolders steeds maar de nadruk op leggen. De lange muziektraditie laat zien hoe divers het land eigenlijk is. In deze aflevering spreekt Nina Jurna met Adriana Churampi Ramirez, letterkundige aan de Universiteit Leiden, over de huidige politieke onrust en de muziek als een reactie daarop. Twee songs komen aan bod: eentje van zangeres en etnomusicologe Susana Baca - de belangrijkste ambassadeur van de Afro-Peruaanse gemeenschap. In haar liederen komt de geschiedenis van het kolonialisme en slavernij naar voren. Het bestaan van de Afro-Peruanen wordt verzwegen in de schoolboeken. Het institutioneel racisme in Peru heeft ijn wortels heeft in de koloniale administratie, blijkt uit het onderzoek van Adriana Churampi Ramirez: vermenging tussen inheemsen en tot slaaf gemaakten werd niet alleen nauwkeurig gecategoriseerd, het werd vooral ook gezien als een 'stap achteruit'. Susana Baca, zelf ook Afro-Peruaans, is een belangrijk rolmodel geweest voor de Afro-Peruaanse gemeenschap, omdat ze Minister van Cultuur was. Helaas heeft ze niet veel tot stand kunnen brengen vanwege een tekort aan interesse en budget - in Peru lijken culturele uitingen alleen belangrijk te zijn om toeristen aan te trekken. De tweede song die besproken wordt is een lied over de huidige situatie. Het is een samenkomst van artiesten uit verschillende culturele groepen die laten zien dat protesteren een recht is en dat het volk niet verdeeld is. In de gevestigde pers, een spreekbuis van de regering, worden demonstranten afgeschilderd als terroristen. Maar het lied (waar ook Susana Baca bij betrokken is) heeft het over vrijwilligers en mensen die vreedzaam protesteren - en de namen van zestig vermoorde actievoerders worden allemaal opgenoemd en geëerd. Voor meer muziek: zoek de speellijsten 'Latin Impact' in Spotify. De songs in deze aflevering: https://bit.ly/VG_Latin_Impact Latin Impact is een podcast van NPO Soul en Jazz en de VPRO. Presentatie: Nina Jurna Redactie: Charlie Crooijmans, Nina Jurna, Aad van Nieuwkerk Productie: Jorinde Hiddema Techniek: Bart Schulz
vr 3 maart 2023
#5 - Mexico - de narco-corridos verheerlijken drugs en geweld
In het katholieke Mexico is het drugsgeweld excessief maar toch worden de geweldplegers lof toegezongen in de folkloristische narco-corridas. Waarom is dat en hoe ernstig is de narco-cultuur van Mexico? Nina Jurna gaat in gesprek met oorlogsfotograaf Teun Voeten, antropoloog en auteur van een dissertatie over de narco-cultuur van Mexico. Duizelingwekkende cijfers komen voorbij: er zijn in 20 jaar 250.000 doden gevallen, waarvan er 13.000 vorig jaar. Volgens Teun zijn er zeven oorlogen tegelijkertijd gaande: autoriteit tegen de drugskartels, kartels tegen elkaar, interne machtstrijd. En dan is er ook nog de ongeorganiseerde misdaad en militiegroepen, defensiegroepen, en allerlei burgerwachten. Het is een spiraal van geweld die geen einde lijkt te kennen. Maar er is ook een andere kant. Er zijn namelijk ook de Robin Hood-achtige criminelen - althans zo worden ze gezien door de bevolking. Het zijn soms zelfs volkshelden zoals El Chapo, wat vooral te maken heeft met een groot wantrouwen in de overheid. Daar worden dus liederen over gemaakt, bijvoorbeeld over El Chapo en zijn familie. Chapo’s zoon Ovidio Guzmán López, alias ’El Raton’ is onlangs gearresteerd. Hij is lid van het Sinaloa-kartel dat hem met zwaar geschut heeft verdedigd. Over deze drugslord - die een glamour-achtig en knap uiterlijk heeft - is de corrido ‘Soy el Raton’ geschreven, waarin een romantisch beeld van hem wordt geschetst. Er zijn ook overigens nogal wat perverse, gewelddadige videocips in omloop, die aan de gruwelijke video’s van IS doen denken. En: de corridos hebben ook vaak een religieuze laag. Er is een waar panteon van narcoheiligen, zoals la Virgen de Guadalupe, de maagd van Guadalupe (de heilige Maria), Jesus de Malverde, een soort struikrover, of Santa Muerte, de heilige dood, die vooral door de criminelen wordt vereerd. Voor de meeste Nederlanders zal de thematiek van de narco-corridos bizar en weerzinwekkend voelen, maar voor veel Mexicanen is het een trieste, maar vanzelfsprekende realiteit dat je meer op de criminelen dan op de overheid kunt rekenen. Voor meer muziek: zoek de speellijsten 'Latin Impact' in Spotify. De songs in deze aflevering: https://bit.ly/VG_Latin_Impact Latin Impact is een podcast van NPO Soul en Jazz en de VPRO Presentatie: Nina Jurna Redactie: Nina Jurna, Charlie Crooijmans, Aad van Nieuwkerk Productie: Jorinde Hiddema Techniek: Bart Schulz
za 25 februari 2023
#4 - Venezuela - het verlangen van meer dan zes miljoen vluchtelingen
Venezuela is een land dat geteisterd is door een humanitaire en politieke crisis. Inmiddels zijn meer dan zes miljoen Venezolanen gevlucht en vooral opgevangen in de regio. In deze aflevering praat Nina Jurna met dichteres en woordkunstenaar Rachel Rumai Diaz over muziek, migratie en heimwee. Rachel is in Nederland geboren maar Venezuela was thuis altijd omnipresent. Rachels Venezolaanse moeder draaide veel salsa, merengue, Latijns Amerikaanse muziek en reggaeton. Alleen de joropo was taboe, want die plattelandsmuziek vond ze minder… maar Rachel hoort het graag! Haar vader komt uit Curaçao en is opgegroeid in Venezuela. Met haar moeder en stiefvader woonde Rachel van haar tiende tot haar twaalfde in het Zuid-Amerikaanse land, waar ze ook regelmatig op familiebezoek kwamen - vóórdat Chávez aan de macht kwam. Rachel heeft een Venezuela achtergelaten dat niet meer bestaat: zij herinnert zich Venezuela als rijk en modern. De Venezolanen geloofden in The American dream. Rachel kent het als een land dat mijlenver voor liep op Nederland: films, mode, speelgoed - alles was er eerder dan in Europa. En dat terwijl veel mensen in Nederland dachten dat ze in Venezuela in armoedige houten hutjes woonden. Dat was bepaald niet het geval in het dankzij de olie-export steenrijke land, maar: er was ook een enorme kloof tussen arm en rijk, miljoenen mensen in het immense land hadden nauwelijks geld. De socialistische Chávez, verrassend gekozen in 1999, vond dat de oliegelden eerlijker verdeeld moesten worden. Echter mede door de daling van de olieprijs mondde dit uit in een mislukking. Onder het bewind van Maduro, die aan de macht kwam in 2013 na het overlijden van Chávez, was er na heftige demonstraties sprake van politieke onderdrukking. Vanaf 2014 kwam de vluchtelingenstroom op gang, en de economie van Venezuela raakte ernstig in verval. In de Nederlandse media verschijnt er weinig of geen nieuws meer uit Venezuela - na de COVID-pandemie zijn er nauwelijks journalisten naar het land gegaan, terwijl er nog altijd een tekort is aan van alles. Veel migranten, vaak hoogopgeleid, moesten weer vanaf nul beginnen in hun nieuwe land. Een van de vele songs die de gevolgen van de crisis, en het heimwee van de vele vluchtelingen bezingt, is 'Volveré A Mi Tierra' van zangeres Nella. Nina en Rachel luisteren samen naar deze song, en Rachel legt uit waar Nella over zingt. Kritiek op het regime is binnen Venezuela niet mogelijk - geen wonder dus dat dergelijke muziek juist buíten Venezuela wordt gemaakt. Ook Rachel kent dat gevoel van heimwee en verlangen naar het oude Venezuela. ZIj kan dat in haar spoken word teksten kwijt - een voorbeeld laat ze horen in deze aflevering van de podcast. Verder laat ze ook het joropo-lied Alma LLanera horen, dat beschouwd wordt als het tweede volkslied van Venezuela. Voor meer muziek: zoek de speellijsten 'Latin Impact' in Spotify. De songs in deze aflevering: https://bit.ly/VG_Latin_Impact Latin Impact is een podcast van NPO Soul en Jazz en de VPRO Presentatie: Nina Jurna Redactie: Nina Jurna, Charlie Crooijmans, Aad van Nieuwkerk Productie: Jorinde Hiddema Techniek: Bart Schulz