Is te lang slapen slecht voor je gezondheid?

Artikel
10 jul 2024
3 minuten leestijd

De een is blij met zes uur slaap, de ander alleen met acht. Hoeveel je slaapt is persoonlijk. Ben je vaak vergeetachtig en moe? En snooze je regelmatig? Misschien slaap je dan te veel. Het is geen geheim dat een slaapgebrek ongezond is, maar…is té veel uur slapen ook slecht voor je?

Hoeveel uur slaap heb je nodig?

Waar de ene persoon maar zes uurtjes onder de lakens kruipt, is de ander chagrijnig als de acht uur niet wordt aangetikt. Hoe(lang) we slapen is persoonlijk. Maar hoeveel uur slaap is eigenlijk gezond?

Mensen hebben gemiddeld 7 tot 9 uur slaap nodig. Hoeveel slaap je nodig hebt ligt aan je leeftijd, de hoeveelheid inspanning op een dag én je DNA. Mensen met het ABCC9-gen hebben namelijk iedere nacht een half uur extra slaap nodig.

Slaapkwaliteit

Je moet niet alleen genoeg uren slapen om te herstellen, maar ook goéd slapen. Kwantiteit én kwaliteit zijn bij slaap dus van belang. Hoe zit dat?

In een nacht doorloop je zo’n vier tot vijf keer een slaapcyclus. Iedere slaapcyclus duurt ongeveer negentig minuten en bestaat uit verschillende fases. Tijdens de herstelfase bouw je nieuwe energie op. Je lichaam en brein herstellen dan, en verwerken de indrukken van de dag.

Goed slapen is dus belangrijk, want zonder slaap kunnen we niet leven. Sterker nog: gemiddeld overlijdt iemand al na 10 dagen zonder slaap!

Is een slaaptekort gevaarlijk?

Wel 1 op de 5 Nederlanders geeft aan slecht te slapen. Dat kan komen doordat je te weinig uur slaapt, maar ook bij te weinig diepe slaap. Woelen, draaien en wakker liggen doen we allemaal weleens, maar váák te weinig slapen heeft wel een effect op je.

Zo kan een slaaptekort op de korte termijn zorgen dat je meer honger krijgt, dingen slecht kunt onthouden, verminderde concentratie en somberheid.

Op de lange termijn kan een slaaptekort zelfs het risico op verschillende ziektes vergroten, zoals: hartfalen, een hogere bloeddruk en diabetes. Ook neemt het risico op een depressie toe, omdat je door slaaptekort minder van het ‘gelukshormoon’ (serotonine) aanmaakt.

Kun je té lang slapen?

Word je vaak moe wakker? Kun je dingen niet goed onthouden? Heb je last van hoofdpijn? Dan zou het zomaar eens kunnen dat je té veel slaapt. Dat zijn namelijk tekenen van overmatig slapen. Maar kunnen die extra slaapuren kwaad?

Ja. Je hebt namelijk een natuurlijke slaapcyclus die optimaal is: een biologische klok. Ons lichaam weet zelf wanneer het tijd is om te slapen en tijd is om wakker te worden. Als het donker wordt komt er namelijk melatonine (een hormoon) vrij, waardoor je slaperig wordt. Door het licht van de dag wordt dit hormoon afgebroken, en dus ben je wakker.

Als je te veel uren slaapt en je bedtijden steeds wisselen, moet je biologische klok zich steeds aanpassen. Dat zorgt ervoor dat dit mechanisme overdag minder goed werkt. Door té lang te slapen, verstoor je je slaapcyclus.

Waarom te veel slaap slecht voor je is

Sterker nog: volgens sommige onderzoekers is meer dan 8 uur slaap zelfs ongezond. De kans op fysieke problemen zou dan toenemen. Hoe zit dat?

Als je te vaak te lang in bed ligt, gebruik je je spieren minder. Hoe meer je slaapt, hoe minder de inspanning op een dag. Hierdoor is je hersenactiviteit lager, gaan je spierfuncties en conditie achteruit, en kan je doorbloeding verslechteren. Volgens slaapdeskundigen loop je zelfs een gróter risico op hart- en vaatziekten bij te veel slaap, dan bij te weinig slaap.

Kortom: ook slapen moet met mate. Meer dan acht uurtjes heb je niet nodig. Slaap lekker!