Stress? Dit is waarom angstzweet (nog) meer stinkt
- Artikel
- 21 dec 2023
- 4 minuten leestijd
Rijles, dates en presentaties: bij spannende dingen blijft het zelden droog onder je oksels. Angstzweet is een speciaal soort zweet dat een vieze geur met zich mee kan brengen. Maar...stinkt dat nou écht erger dan 'gewoon' zweet?
Wat is zweet eigenlijk?
Zweten is een manier van het lichaam om af te koelen. In je huid zitten zweetkliertjes en daar komt vocht (lees: zweet) uit. Dat vocht op je huid verdampt en trekt op die manier eigenlijk de warmte uit je lichaam. Zo koel je af! Je zweet bestaat uit water en zouten. Dat samen heeft geen geur. Een onaangename zweetlucht ontstaat pas als bacteriën op de huid zich mengen met het vocht.
Ken of ben jij een echte puber die snel naar zweet ruikt? Geen zorgen, dat is de normaalste zaak van de wereld. In de puberteit beginnen er namelijk andere zweetklieren te werken, onder andere bij de oksels, vagina en penis. Deze klieren worden beïnvloed door geslachtshormonen zoals testosteron en oestrogeen. Daardoor worden er andere geurstoffen aangemaakt, die vaak sterker ruiken. Puberzweet!
Waarom zweet in stressvolle situaties (extra) vies ruikt
We kennen het allemaal wel: klotsende oksels, omdat je een spannende afspraak hebt of omdat je een presentatie moet geven voor een volle zaal. Dit soort zweet noemen we angstzweet. Zweet ontstaan door angst ruikt daadwerkelijk anders: dat is geen fabeltje. Uit onderzoek blijkt dat zweet anders kan ruiken, afhankelijk van wat voor ‘soort’ het is. Zo lijkt angstzweet bij veel mensen anders te ruiken dan inspanningszweet (bijvoorbeeld tijdens het sporten), of zweet dat overal druppelt als je in een tropisch land bent. Volgens Gün Semin, emeritus hoogleraar psychologie aan de Universiteit Utrecht, komt dat door chemische signaalstofjes die bepaalde boodschappen overdragen.
Klotsoksels, een emotionele reactie
Zoals je al las, is zweet een manier van het lichaam om warmte kwijt te raken. Maar het kan ook een emotionele reactie zijn die ontstaat door stress of angst. Tegen een krant zegt hoogleraar Semin daarover: ‘Er bestaat inmiddels behoorlijk wat onderzoek dat laat zien dat zweet (dat in een situatie van angst ontstaan is) een andere biochemische handtekening heeft.’ Simpel gezegd: in angstzweet zitten bepaalde chemische verbindingen. De precieze samenstelling kan verschillen, maar belangrijke chemische componenten die vaak in een hoger gehalte in angstzweet zitten, kunnen zijn: vetzuren, melkzuur en ammoniak. Deze componenten dragen allemaal bij aan een onaangename geur. En deze specifieke geur wordt soms vergeleken met de geur van urine… Niet bepaald lekker dus.
Angstzweet maakt ons empathischer
Een grappige bijkomstigheid van angstzweet is dat onze hersenen het kunnen detecteren en er vervolgens ook op reageren. Als je hersenen door hebben dat er angstzweet in de buurt is, stuurt je brein signalen uit die voor bepaalde emoties of reacties zorgen, zoals het gevoel van medelijden. Op die manier zou je iemand graag willen helpen. Het opmerken van angstzweet bij anderen kan ons dus (een gevoel van) empathie opleveren. Het kan ons daarnaast ook op scherp zetten en onze alertheid bevorderen. Angstzweet bij anderen ruiken zou bijvoorbeeld kunnen betekenen dat er gevaar op de loer ligt. Oerinstinct!
Kun je er iets tegen doen?
Zweten is normaal, en zelfs efficiënt! Tenminste, als je het hebt over het afkoelen van je lichaam en het bespeuren van andermans angstzweet. Want zweten kan anderzijds óók heel vervelend zijn, vooral als het een heftige, penetrante geur heeft. Een eerste date of sollicitatiegesprek is natuurlijk hartstikke spannend, en juíst daar wil je liever niet met een walm van zweet aankomen… Dus de grote vraag: wat kun je aan (de geur van) angstzweet doen? We zetten een aantal handige tips voor je op een rijtje!
Angstzweet kun je niet altijd voorkomen, maar je kunt dus wél wat dingen doen om de geur ervan zo veel mogelijk te bestrijden. En...makkelijker gezegd dan gedaan, maar probeer je stresslevels onder controle te houden. Een date is ook maar een date!