Van acupunctuur tot je cyclus tracken: deze vrouwen vonden alternatieven voor hun menstruatiepijn

Menstruatiepijn is niet alleen een individueel ‘vrouwenprobleem’, maar iets wat de reguliere gezondheidszorg veel serieuzer mag nemen.

“Over de pil wil je zeker nog een keer nadenken?” zegt huisarts nummer vier. Ik knik. Terwijl ik naar buiten loop hoor ik haar woorden nog een keer in mijn hoofd: 

“Bij menstruatiepijn schrijven we de pil voor.” 

“Er is geen wetenschappelijk bewijs dat je depressieve gevoelens kan krijgen van de pil.” 

“Als je een zere arm hebt, neem je toch ook een paracetamol. Zo erg is symptoombestrijding niet.” 

En: “Ik zie dat je geëmotioneerd raakt dus ik kan je geen doorverwijzing geven naar een gynaecoloog.” 

De reguliere gezondheidszorg heeft twee oplossingen voor alle klachten rond de menstruatiecyclus: de pil en pijnstillers. Steeds meer vrouwen willen een echte oplossing voor hun klachten. Ze zijn pilmoe en gaan zelf op onderzoek in de alternatieve sector.

Zo ook ik. De reguliere gezondheidszorg kan mij dus niet verder helpen, besefte ik na meerdere huisartsen te hebben bezocht met de vraag wat te doen tegen mijn hevige menstruatiepijn (met de eerste druppels bloed kotste ik de boel onder en kon een paar uur alleen maar rollen in bed) zonder dat ik daarvoor aan de pil hoefde (want daar werd ik depressief en opgezwollen van).

Op moleculair niveau

Na wat googlen kwam ik een orthomoleculaire therapeut tegen – een alternatieve genezer die op moleculair niveau kijkt naar de oorsprong van klachten – die gespecialiseerd is in menstruatieklachten. Met een urinetest en speekseltest onderzocht zij mijn hormoonhuishouding. Ik bleek een hormonale disbalans te hebben: mijn oestrogeenwaarde was veel te hoog en mijn progesteronwaarde te laag. Te veel oestrogeen was de oorzaak voor de pijn tijdens mijn menstruatie en klachten voorafgaand aan mijn menstruatie. Veel vrouwen die rondlopen met menstruatieklachten, hebben een hormonale disbalans, leerde ik van de orthomoleculaire therapeut. 

Om mijn hormonen weer in balans te krijgen, was het zaak om de oestrogeen-afbraak te bevorderen. En dat gebeurt in de lever. Wanneer die te druk is met andere dingen – stresshormonen en toxische stoffen zoals alcohol en pesticiden afbreken – dan heeft het geen puf meer om zich te richten op oestrogeen. Dus adviseerde de therapeut: stop met de opname van toxische stoffen en ga relaxen. 

Mijn voedingspatroon ging op de schop: alles moest biologisch (want geen pesticiden), ik mocht geen koffie, suiker en alcohol (want bloedsuikerspiegel en lever), maar juist veel groenten en volledige granen (want vezels). Ook kreeg ik een reeks vitaminen, mineralen, probiotica, essentiële eiwitsupplementen en kruidenmengsels voorgeschreven. Voor wat meer progesteron smeerde ik een zalfje in de laatste helft van mijn cyclus.

Elke maand werd de menstruatiepijn minder zonder dat ik hoefde te dealen met de negatieve bijwerkingen van de pil of mezelf hoefde plat te leggen met pijnstillers. 

Naalden verlichten pijn

Ik ben niet de enige: veel vrouwen vinden het antwoord van huisartsen onbevredigend en snakken naar oplossingen voor echte problemen die ze elke maand – vrouwen met premenstruele klachten zelfs de helft van de maand – weer ervaren. Net als ik zijn zij op eigen houtje op zoek gegaan naar verlichting voor hun menstruatieklachten. 

Manouk (29) kwam in een emotionele rollercoaster terecht de dagen voordat ze ongesteld moest worden. Ze piekerde veel en kon om alles huilen wat ze tegenkwam. “Ik had last van buikpijn, hoofdpijn en pijn in mijn onderrug die uitstraalde naar mijn benen. ‘s Nachts sliep ik slecht en soms had ik zoveel last dat ik rondjes moest lopen om van de pijn af te komen”, vertelt Manouk me. Ze ging aan de pil op aanraden van haar huisarts, maar kreeg veel last van moodswings en een opgeblazen gevoel. Dus stopte ze en ging ze op zoek naar alternatieve opties.

Met haptotherapie – hierin wordt gekeken naar de emoties en gevoelens die onder lichamelijk klachten zitten – leerde ze beter te luisteren naar de signalen van haar lichaam en haar grenzen aan te geven. Ze kwam erachter dat ze meer rust nodig had in bepaalde fases van haar cyclus. Maar haar klachten waren nog niet verdwenen, dus bezocht ze een acupuncturist. Ze heeft nu vier sessies gehad en merkt dat ze emotioneel veel stabieler is en dat haar klachten veel minder zijn.

Manouk: “Ik heb jaren doorgelopen met pijn, omdat ik niet zwak wilde overkomen. Maar nu besef ik dat het belangrijk is om de pijn en klachten niet voor lief te nemen, want eigenlijk hoor je als vrouw niet zo’n last te hebben van je menstruatiecyclus.” 

Zelfliefde 

“Ik zie mijn klachten als teken dat ik liever voor mezelf mag zijn,” vertelt Loeka (25). Als net afgestudeerde basisarts beweegt ze zich tussen twee werelden: de medische en de alternatieve wereld. In haar privéleven wil ze niet haar menstruatieklachten onderdrukken met pijnstillers of anticonceptie, maar onderzoeken waar de pijn vandaan komt zodat ze het kan voorkomen. Ze dook de theorie in en besprak met andere vrouwen wat zij deden om hun klachten te verminderen. 

Loeka: “Andere vrouwen relateren hun klachten aan voeding, ik merkte daar geen verschil bij. Rond mijn menstruatie probeerde ik minder contact met anderen te hebben en meer alleen te zijn, maar dat werkte averechts. Dan zat ik opgescheept met mezelf. En met de hele dag in bed blijven liggen werd het er allemaal ook niet beter op.” 

Daarom doet ze aan yoga in die ene week in de maand, gaat in bad en ziet ze mensen in rustige settingen. Loeka: “Gister begon mijn menstruatie. Toen ik van mijn werk naar huis fietste, merkte ik dat dit niet was wat mijn lijf op dat moment nodig had. Waar ik normaal veel aan sport doe, heb ik tijdens mijn menstruatie meer behoefte aan verstilling.”

Cyclus tracken

Marije (30) dacht dat er van alles mis met haar was, omdat ze veel premenstruele klachten had en somber werd van de pil. Ze begon haar cyclus te tracken met verschillende menstruatie-apps en leerde veel over haar klachten en hoe ze daar mee om kon gaan. Marije: “Door mijn menstruatie bij te houden weet ik nu dat ik acht dagen voor mijn menstruatie veel trek heb, gespannen ben en misselijk en moe kan zijn. Daardoor kan ik mijn energie beter reguleren.” 

Waar ze zichzelf eerder geforceerd had om aan de bak te gaan, neemt ze nu meer rust in de periode voorafgaand aan haar menstruatie. Marije: “In verhouding met hoe mijn menstruatiecyclus was, gaat het nu veel beter. Het lijden is minimaal. Ik heb mijn lichaam beter leren kennen. We leren eigenlijk zo weinig over onze cyclus. In groep acht zou hier al goede voorlichting over moeten komen. Menstruatie mag veel meer onderdeel worden van de maatschappij.” 

Het is geen individueel vrouwenprobleem

Nu moeten vrouwen die de pil slecht verdragen op eigen houtje onderzoeken hoe ze hun menstruatiepijn kunnen verlichten. Dat kost veel tijd en geld, en dat heeft niet iedereen. En dat terwijl simpele wetenschappelijke hormonale testen, voorlichting en meer ondersteuning het prima zouden doen in de reguliere gezondheidszorg: het beter behandelen van hormonale disbalansen in een vroeg stadium werkt preventief voor grotere problemen in de toekomst – denk hierbij aan endometriose, PCOS en zelfs onvruchtbaarheid. Die grotere problemen kosten de gezondheidszorg uiteindelijk alleen maar meer. 

Menstruatiepijn is niet alleen een individueel ‘vrouwenprobleem’, maar iets wat de reguliere gezondheidszorg veel serieuzer mag nemen. Vrouwen omvatten immers de helft van de bevolking – en die bloeden nou eenmaal een groot deel van hun leven. 

• Deel