Terug naar Brandpunt+
Oersaaie gesprekspartner? Dit is hoe je ze lief afkapt
- Artikel
- 08 sep 2021
- 4 minuten leestijd
Een gesprek afronden klinkt makkelijker dan het is. Deze dagelijkse struggle zorgt voor een hoop ongemakkelijke situaties. Want: wanneer stop je met praten? En hoe geef je in godsnaam aan dat je geen zin meer hebt in een gesprek?
Ken je dat? Bijna iedereen is weleens in een situatie beland waarin je iemand alleen vriendelijk gedag wil zeggen, maar voordat je het weet, raak je verwikkeld in een gesprek – terwijl je eigenlijk helemaal geen zin hebt in een gesprek. Denk aan die collega die de oren van je hoofd kletst bij het koffiezetapparaat of die leraar in de kantine die altijd nét iets te lang doorgaat over de laatste wiskundetoets.
Om zulke gesprekken te vermijden, heb ik mijn eigen extreme tactiek ontwikkeld. Ik ben het type dat doet alsof ze je niet ziet. Netjes vind ik het niet, maar het probleem is dat ik een spontaan gesprek met een (half)vreemde afkappen lastig vind.
Zo kwam ik een tijdje geleden een kennis tegen die eindeloos bleef kleppen over zijn fietsvakantie met een vriend. Het gesprek heb ik niet gevolgd, het enige waar ik me mee bezighield was een ingang zoeken om de zin ‘Nou, ik ga weer verder’ tussendoor te fietsen.
Coördinatieprobleem
Eigenlijk begrijp ik niet waarom ik zo moeilijk doe. Een gesprek afkappen is geen hogere wiskunde. Toch? De wetenschap is daar niet zo zeker van. Uit nieuw Amerikaans onderzoek waarin 932 gesprekken werden bestudeerd, blijkt namelijk dat een conversatie bijna nooit eindigt wanneer beide gesprekspartners dat willen. De reden? We zijn verschrikkelijk slecht in peilen of en wanneer we moeten stoppen met praten en weten daarbij ook nog eens vaak niet hoe we een gesprek precies moeten afronden. We hebben een zogeheten coördinatieprobleem, zeggen de onderzoekers dan.
Iemand die alles weet van gesprekken en gesprekstechnieken is trainingsacteur en gesprekscoach Lucienne Scholten. Zij denkt dat mensen het moeilijk vinden om een gesprek af te ronden omdat ze de persoon tegenover zich niet willen kwetsen. “Het kan bot overkomen en in het ergste geval ga je mensen daardoor vermijden.”
Samenvatting of complimentje
Bang zijn om onaardig over te komen, lijkt een rode draad in mijn leven, terwijl ik van deze coach leer dat ik júist zo overkom door expres de andere kant op te kijken. Toch kan ik volgens Scholten ook prima een gesprek tot halt roepen zonder dat ik als een botte boer overkom.
Haar eerste tip: maak van tevoren metéén duidelijk dat je bijvoorbeeld weinig tijd hebt of door moet naar een afspraak.
Wat ook werkt: herhaal wat de ander zegt om daarmee een gesprek naar je toe te trekken. Scholten: “Door bijvoorbeeld een samenvatting te geven van wat iemand zegt. Zo sluit je het gesprek op een positieve manier af. Je laat merken dat je naar iemand luistert en geeft erkenning.”
Een derde tip van Scholten: iemand bedanken voor een (leuk) gesprek kan ook een goede afsluittechniek zijn waarmee je de ander een goed gevoel geeft.
Maar het kan natuurlijk ook zijn dat jij juist de ik-blijf-non-stop-praten-persoon bent. Dan heeft Scholten ook een paar goede tips: “Je mag enthousiast zijn, maar let op de ander”, legt ze uit. “Is er nog aandacht voor je verhaal? Is de blik nog op jou gericht of wil de persoon tegenover jou misschien afscheid nemen?” Je kunt natuurlijk ook zelf even polsen hoeveel tijd je gesprekspartner nog heeft.
Oefenen
Volgens het Amerikaanse onderzoek is een gesprek voeren helemaal niet zo makkelijk. Je moet tegelijkertijd taal genereren en begrijpen, elkaar snel afwisselen, afleiden wat je gesprekspartner wil weten, onthouden wat er wordt gezegd én het gesprek netjes afsluiten. Dat is een bundel complexe taken, waar we volgens Scholten best wat vaker bij stil mogen staan. “Ik denk dat het geen kwaad kan om ook op middelbare scholen aandacht te geven aan gesprekken.”
Scholten: “Hoe vaker je oefent, hoe leniger je wordt in het voeren van gesprekken. Als je meer bewust bent van welke opties je hebt, krijgt je meer zelfvertrouwen en handigheid in conversaties voeren.”
Oké, dus negeren is een no-go. Voortaan zal ik iemand meteen bedanken voor zijn verhaal over de fietsvakantie in Turkije. Kijken of ik dan iets minder onaardig overkom.
