Sas is erectiecoach: ‘Sommige mannen zitten huilend voor me’

Het gebruik van erectiemiddelen is sinds 2018 met bijna 20 procent toegenomen. Zien we een groeiende erectiecrisis? En zijn pillen eigenlijk wel het beste hulpmiddel voor wie ‘m niet meer omhoog krijgt?

“Het meest aangrijpende verhaal was toen een man van begin twintig naar mijn studio kwam en vertelde dat hij al op achtjarige leeftijd een pornoverslaving had ontwikkeld”, memoreert Sas Steysiger, eigenaar van The Bodywork Studio en trotse drager van de titel ‘erectiecoach’. “De man heeft er erectieproblemen aan overhouden, waardoor hij nu moeite heeft met het hebben van seks.”

In haar praktijk spreekt Sas mannen over hun erectieproblemen en helpt ze hen om hun zelfvertrouwen te hervinden en weer plezier te krijgen in seks. “Daar komen veel emoties bij kijken”, vertelt ze, ”het komt regelmatig voor dat een man mij huilend aan het vertellen is over zijn erectieprobleem. Zulke mannen lopen met veel schaamtegevoelens rond en zijn vaak radeloos.”

In 2023 verstrekten Nederlandse apotheken 325 duizend keer medicatie voor de behandeling van erectieproblemen

Een handje helpen

Uit navraag bij Stichting Farmaceutische Kengetallen blijkt dat Nederlandse apotheken in 2023 325 duizend keer medicatie verstrekten voor de behandeling van erectieproblemen, voor in totaal 130 duizend mannen. Een stijging van bijna 20 procent ten opzichte van 2018: toen leverden apotheken 272 duizend keer zo’n middel aan 112 duizend mannen. Aangenomen mag worden dat er in werkelijkheid nog veel meer mannen zijn die middelen nemen om hun kleine vriend een handje te helpen: zeven van de tien gebruikte erectiemiddelen worden illegaal verkregen, concludeerde het RIVM eerder op basis van rioolwateronderzoek. 

Zijn het symptomen van een erectiecrisis? Bij onze zuiderburen verkondigde de Universiteit van Antwerpen al in 2021 met veel bombarie dat het aandeel jonge mannen met erectieproblemen in twintig jaar tijd was toegenomen van 2 à 5 procent naar maar liefst 20 tot 30 procent. Maar dat onderzoek leidde tot veel kritiek. Zo zegt Jelto Drenth, inmiddels gepensioneerd maar voorheen als seksuoloog werkzaam bij het CSGNN, dat het onderzoek niet representatief en betrouwbaar genoeg is om er grote conclusies uit te trekken. 

Seksuoloog Peter Leusink, onder meer werkzaam bij De Seksuele Zaak, ziet de laatste jaren wel een toenemend aantal mannen van tussen de 20 en 35 jaar aankloppen bij zijn praktijk. “Maar de reden daarvoor kan ook zijn dat het onderwerp bespreekbaarder is geworden en jonge mannen sneller om hulp durven te vragen.” 

“Als jonge mannen eenmaal falen in het krijgen van een erectie, lukt het een volgende keer vaak ook niet"

Vicieuze cirkel

Een groeiend probleem of niet, voor de mannen die last hebben van erectieproblemen kan de impact op hun liefdes- en seksleven en mentale gezondheid enorm zijn, weten de seksuologen. Vaak is er sprake van een vicieuze cirkel, vertelt Drenth. “Als jonge mannen eenmaal falen in het krijgen van een erectie, bijvoorbeeld door zenuwen, onzekerheid of prestatiedrang, lukt het een volgende keer vaak ook niet. Zodra een man dan weer begint aan seks, ontstaat er een stressreactie doordat hij teveel in zijn hoofd zit en erover blijft nadenken. En die stress belemmert vervolgens het krijgen van een erectie.”

Daarbij komt, zegt seksuoloog Leusink, dat jonge mannen tegenwoordig meer druk lijken te ervaren om aan een bepaald beeld van mannelijkheid te moeten voldoen. “In de spreekkamer merk ik dat sommige mannen er onzeker van worden als vrouwen hen vertellen hoe ze de seks het beste kunnen aanpakken zodat het voor haar ook prettig is. Volkomen terecht dat vrouwen dit doen natuurlijk, maar sommige mannen gaan daardoor sneller in hun hoofd zitten, wat een erectie vervolgens tegenhoudt.” 

Volgens eerdergenoemd Belgisch onderzoek ligt dé boosdoener van erectieproblemen echter elders: bij pornogebruik. Hoe problematischer het pornogebruik (indicatoren daarvoor zijn bijvoorbeeld dwangmatig kijkgedrag en meermaals per week langer dan een half uur kijken), hoe groter de kans op een erectiestoornis zou zijn. Maar ook Leusink vindt dat het onderzoek gebreken kent. Zo stelt hij dat het onderzoek misschien wel een verband geeft tussen porno kijken en een erectieprobleem, “maar dat is niet perse een oorzakelijk verband. Hierdoor kunnen we niet precies weten hoe die relatie ligt.” 

Erectiecoach Sas denkt echter wel dat porno veel invloed heeft: “De beeldvorming door porno zorgt bij veel mannen voor stress, prestatiedrang en onzekerheid. Zo voelen sommigen de druk om zich in bed te moeten gedragen als pornoacteur, of zijn ze seks met een partner minder opwindend gaan vinden dan de porno die ze kijken. Dit kan er allemaal voor zorgen dat ze tijdens de seks meer in hun hoofd dan in hun lijf aanwezig zijn, en daardoor staan ze ook niet meer in verbinding met hun partner. Resultaat: de erectie werkt niet mee.”

Laatste redmiddel

Wat erectiecoach Sas opvalt: hoe snel mannen met erectieproblemen grijpen naar middelen als Viagra en Kamagra (een in Nederland illegaal middel met het werkzame bestanddeel sildenafil). “Ze zijn ten einde raad en zien pillen als laatste redmiddel”, vertelt ze, “terwijl ze een vorm van therapie of coaching vaak nog helemaal niet hebben geprobeerd. Zeker voor jonge mannen biedt professionele begeleiding vaak een betere en duurzamere oplossing dan pillen.” 

De coach licht toe: “Het is niet dat de mannen door pillen hun zelfvertrouwen terugkrijgen of zich fijner voelen tijdens de seks. Je wordt er snel afhankelijk van en gebruikers kunnen vervelende bijwerkingen ervaren.” Die bijwerkingen zijn onder andere hoofdpijn, misselijkheid, verminderde vruchtbaarheid en hartritmestoornissen. En in het geval van Kamagra kan het combineren met (andere) harddrugs levensgevaarlijk zijn. 

"Met cognitieve gedragstherapie proberen we die gedachtencirkel te doorbreken"

Hoe ziet zo’n aanpak in de coachingspraktijk van Sas er dan wél uit? Het voornaamste doel is om jonge mannen weer in verbinding te brengen met hun lijf, vertelt ze. Naast praten werkt Sas met ademhalingsoefeningen en aanrakingen. “Tijdens de sessie werken we om de edele delen heen, dus het is niet zo dat ik de penis van de mannen aanraak”, benadrukt ze. “Ook probeer ik de seksuele energie te sturen door mannen bijvoorbeeld te leren om aan ‘edgen’ te doen.” Edgen is het stoppen van de stimulatie van het geslacht net voordat er een orgasme wordt bereikt. 

De therapie van seksuoloog Leusink is minder lichaamsgericht. “We praten bijvoorbeeld over de gedachten die opspelen wanneer een man een erectie probeert te krijgen, en wat de mogelijke reactie van hun sekspartner is wanneer het niet lukt. Dan merk je vaak dat er heel veel negatieve gedachten zijn. Met cognitieve gedragstherapie proberen we die gedachtencirkel te doorbreken.” Ook geeft Leusink mannen opdrachten mee, bijvoorbeeld om seksuele opwinding te ervaren op een andere manier dan ze tot dan toe gewend zijn. "Zoals een streeloefening waarmee hij seksuele opwinding kan voelen zonder een prestatie na te streven."

Wat Sas jonge mannen met erectieproblemen wil meegeven, is dat het tijd kost om een lang opgebouwde blokkade te doorbreken. “Je gaat er niet in één keer vanaf zijn, het gaat over verandering van gedrag en patronen. Het is een lang proces, maar wel een proces dat je veel kan opleveren.”

Beeld in header: Sas Steysiger

• Deel