“Ik was IT’er maar ben nu een duurzame vluchteling, mét compost-wc”
Niels is een hardwerkende IT’er. Tot hij een natuurdocumentaire kijkt die zijn wereld op z’n kop zet. “Ik had een soort klimaatvirus te pakken.” Hij ‘vlucht’ van Nederland naar Duitsland, omdat hij compleet duurzaam wil wonen. Raakt hij daar zijn ‘klimaatvirus’ kwijt?
“Het begon op een zondagmiddag. Zo eentje waarop je besluit lui op de bank een film te kijken. Voor de verandering koos ik een natuurdocumentaire: Manufactured Landscapes. Hierin is te zien wat wij mensen de natuur aandoen: afvaldumpingen in rivieren en mooie landschappen die ontploften voor de mijnbouw.”
“Na afloop kreeg ik een halve hartaanval en zat met de handen in het haar. Wat kan ik doen?! Ik had een soort klimaatvirus te pakken – eentje waarvan je hondsberoerd bent en dat gevoel niet meer kan negeren. Het voelde urgent: ik wilde mijn leven anders inrichten: duurzaam. Beginnend bij een eigen huis in Duitsland.”
Zelfvoorzienend wonen in Duitsland
“Als je in Europa kijkt, is Duitsland niet het meest duurzame land. Maar ik had ook nog werk hier, dus kon niet veel verder weg. En alles rond duurzaam wonen is in Duitsland wel vele malen beter geregeld dan in Nederland. Zo investeert de Duitse overheid in hernieuwbare bronnen."
“Wat mij het meest aantrekt aan Duitsland: niemand kijkt me op de vingers. De gemeente en mensen zijn niet erg bemoeizuchtig. En nog een ander voordeel: voor 10.000 euro heb ik een huis gekocht in de Eiffel-streek. Dat klinkt weinig, maar het zag er verschrikkelijk uit. De gevel en schuur stonden op instorten en er was geen elektriciteit. Voor veel mensen een hel, maar voor mij was het een kans. Ik kon het hele huis daardoor gemakkelijk zelfvoorzienend maken.”
Foto: Niels z'n huis
“Binnen zeven jaar heb ik tig duurzame off the grid-technieken gemaakt voor het huis. Een zonneboilersysteem, waarmee ik kan douchen met warm water. De basis ook voor de verwarming. Verder zonnepanelen, een compost-wc en alle muren zijn met leem geïsoleerd.”
Nederland te traag met klimaatvriendelijk wonen
“Mezelf associëren met een klimaatvluchteling haha? Nee, ik ben een duurzame vluchteling. Het was tijd te vertrekken uit Nederland, want ons land loopt onwijs achter op het gebied van klimaat. We staan als Europese land op de een na laatste plek op de lijst van hernieuwbare energieën. Natuurlijk, er is nu een klimaatakkoord, waar inmiddels de klimaatwet is uitgerold. Van de intentie word ik blij, maar die bestaat uit voorzichtige woorden. Vooral de oneliner ‘het moet wel betaalbaar zijn’ is mij bij gebleven. Een partij als Greenpeace is er mede om die reden uitgestapt. Ergens begrijp ik dat, want daar hebben we de tijd niet voor.”
“Ik begon mijn huizenzoektocht wél in Nederland. Een ecodorp leek me wel wat. Het zijn gemeenschappen waar ze zo veel mogelijk dingen duurzaam willen aanpakken. Klinkt super, maar deze dorpen hebben het niet gemakkelijk in Nederland. Neem het voorbeeld van het Ecodorp uit Olst. Zij hebben maar liefst vijftien jaar lang met de gemeente om de tafel gezeten om de zogenaamde Earthships (huizen van aarde) te kunnen bouwen. Doordat het een niet-gebruikelijke manier van bouwen is, duurde het erg lang om de vergunning rond te krijgen.”
Duurzaam is te duur in Nederland
“Een huis kopen was een goede laatste optie: alleen zijn de Nederlandse huizen niet betaalbaar voor mij. Vooral als je nog veel duurzame aanpassingen wil doen. Zonnepanelen of een eigen energievoorzieningworden wel gepromoot, maar het is nu vooral een elitaire groep die in duurzame zelfvoorziening kan investeren. De overheid zou het voor iedereen toegankelijker moeten maken door financiële prikkels.”
“Dat betekent niet dat duurzaamheid alleen voor rijke mensen is weggelegd. Ik geloof dat iedereen invloed heeft. Hoe ik mijn steentje bijdraag? Naast mijn huis ben ik van werk geswitcht. Tot begin 2018 was ik dus IT’er. Inmiddels ben ik fulltime docent in duurzaamheid. Zo geef ik nu door heel Nederland een basiscursus Duurzaamheid. Ook heb ik mijn off the grid ervaring van mijn eigen huis vertaald in een cursus. Zo investeer ik de veertig uur die ik normaal werk nu ook beter.”
Foto: Niels die de cursus Zelfvoorzienend Off-grid geeft
Wintervluchteling
“Of ik nog tips heb? Nou, ik word gelukkig van vakantie, wie niet? Probeer dit dan op een duurzame manier aan te pakken. Ik ga bijvoorbeeld altijd in de winter op vakantie naar een warm land, dan hoef ik zelf geen warmte te stoken. Ik ben vorig jaar twee maanden met de trein naar Portugal gegaan. Dus de zomervakantie omwisselen met de wintervakantie is al een goede zet. Wees een wintervluchteling, haha.”
Iedereen naar Duitsland?
“Ik blijf realistisch. Natuurlijk kunnen we niet met z’n allen naar Duitsland emigreren om een zelfvoorzienend huis te bouwen. Totdat de dijken bij Rotterdam doorbreken, stel ik voor dat we dat niet gaan doen. In de toekomst zullen er vast échte klimaatvluchtelingen zijn die Nederland verlaten, maar niet in de aankomende honderd jaar, voorspel ik.”
“Of mijn klimaatvirus weg is? Ja, maar ik voel nog steeds de urgentie om dit probleem zo goed mogelijk aan te pakken.”