Terug naar Brandpunt+
Dit is waarom een beetje jaloezie de band met je beste vriend juist versterkt
- Artikel
- 13 apr 2021
- 4 minuten leestijd
Je BFF trekt ineens wel heel erg veel op met die nieuwe kleega. Hallo? En jij dan? Social media staat vol met memes over deze zogeheten vriendschapsjaloezie. Slecht is dat niet: volgens de wetenschap hebben jaloerse gevoelens zelfs een positief effect op een vriendschap.
Ik persoonlijk vind jaloezie een vreselijke emotie die ik zoveel mogelijk uit de weg probeer te gaan. Vooral in vriendschappen vind ik dit een kwalijke zaak. Ik ben trots op die vriendin die direct na haar studie een hoog salaris kreeg aangeboden en ik kan genieten van hoe groot het koophuis is van een andere vriendin. Ook met nieuwe vriendschappen die mijn vrienden maken, heb ik geen moeite. Tuurlijk zou ik gekwetst zijn als mijn beste vriendin na zeventien jaar iemand anders zou bestempelen als haar bestie en mij links zou laten liggen. Maar op voorhand al jaloers zijn? Dat vind ik raar.
Nieuwe vrienden maken is namelijk hartstikke gezond voor je mentale gezondheid. De Amerikaanse Michigan State University deed uitgebreid onderzoek naar hoe belangrijk sociale relaties zijn. Daaruit bleek dat mensen die veel waarde hechten aan hun vriendschap zichzelf gelukkiger en gezonder voelen.
Jaloezie of afgunst?
Toch blijkt mijn levensdoel om jaloerse gevoelens uit mijn leven te bannen niet altijd even goed te zijn. In sommige gevallen is dat groene monster namelijk hartstikke nuttig. Uit een nieuwe studie van de Arizona State University, Oklahoma State University en Hamilton College blijkt namelijk dat jaloezie een nuttig hulpmiddel kan zijn bij het onderhouden van vriendschappen.
Dat vind ik opvallend, dus ik besluit Niels van de Ven op te bellen. Niels is sociaalpsycholoog en doet wetenschappelijk onderzoek naar afgunst. Hij wijst mij er gelijk op dat ik een verkeerd beeld heb van jaloezie. “Veel mensen halen jaloezie en afgunst door elkaar. De term jaloezie gebruik je als je bang bent om iets of iemand kwijt te raken, bij afgunst heeft een ander juist iets waarvan je vindt dat jij het verdient. Als je aan jaloezie denkt, zien we vaak een jaloerse partner voor ons die graag de controle heeft. Dat is onterecht, want jaloezie kan ook een waardevol signaal zijn.”
Meer moeite doen
Niels sluit zich aan bij het Amerikaanse onderzoek. In deze studie kregen proefpersonen hypothetische scenario’s en oude gebeurtenissen over vriendschapsjaloezie voorgelegd. Daaruit bleek dat mensen minder jaloers zijn op de nieuwe geliefde van een goede vriend of vriendin dan op een nieuwe kennis. De onderzoekers zien dat laatste, deze vriendschapsjaloezie, als iets goeds. Zij zeggen dat mensen hierdoor automatisch meer moeite doen om een vriendschap te behouden. Dit uit zich door onder andere meer tijd dan normaal doorbrengen met de desbetreffende vriend, foto’s van jullie samen op social media posten en een betere vriend zijn voor de ander.
Hoewel dit mij nog nooit is overkomen, kan ik het me ergens wel voorstellen dat je meer moeite zou doen als je jezelf bedreigd voelt. Het geeft nou eenmaal een lekker gevoel als iemand jou de leukste vindt. Toen een vriendin eens tegen me zei dat ze mij de gezelligste persoon vindt om mee op stap te gaan, vond ik dat een extra leuk compliment. Het voelde net als die keer op school dat de leraar zei dat mijn geschreven opdracht de beste van de klas was.
Zelfbeeld
Wat je ook vindt van jaloezie: het feit blijft dat sommige mensen het een moeilijke emotie vinden en er niet goed mee kunnen omgaan. Wanneer verandert gezonde jaloezie in iets schadelijks? Dat ligt volgens Niels aan je zelfbeeld: “Als je een laag zelfbeeld hebt, zorgt jaloezie ervoor dat je iets misschien sneller opgeeft of dingen eerder ziet als een afwijzing. Een te hoog zelfbeeld neigt vaak naar narcisme of entitlement. Een klein beetje gezonde jaloezie kan een goed signaal zijn dat je moeite wil doen voor de ander.”
Dat is duidelijke taal. Misschien moet ik er maar eens over na gaan denken om toch een tikkeltje jaloerser te worden. Als je dus ineens talloze selfies met mijn beste vriendin op mijn Instagram voorbij ziet komen, dan weet je waar dat vandaan komt.
