Sinds kort durf ik om loonsverhoging te vragen – dit is hoe ik het deed

Vragen om loonsverhoging? Journalist Ismay, zelf 25 jaar, vond het tot voor kort doodeng. Sterker nog: ze had het nog nooit gedaan. Met de tips van expert Merel van der Wouden kom jij ook van die onderhandelingsangst af.

Als student had ik verschillende bijbaantjes: ik begon bij de McDonalds en verruilde dat later voor de kassa van de Albert Heijn. Op een gegeven moment draaide ik zaterdagdiensten op een nieuwsredactie en daarna werkte ik een paar jaar in de horeca. De keren dat ik om loonsverhoging vroeg zijn op één hand te tellen – of eigenlijk had je er niet eens een vinger nodig: het was namelijk welgeteld nul keer.

Ik was wel een oké werknemer, volgens mij: ik meldde me nooit ziek, kwam nooit te laat, draaide nergens mijn hand voor om en vroeg geen cent meer. Zelfs niet toen ik op een gegeven moment nieuw personeel inwerkte en zelfstandig kon openen en sluiten. 

Mijn denkwijze was simpel: als ik de Yoga Detox en Sensei Sencha thee blind uit elkaar kan houden en zelfstandig de kassa kan tellen, dan komen ‘ze’ vanzelf naar mij toe. Alleen: dat viel vies tegen. Voor zover ik me kan herinneren ben ik – buiten de keren dat ik wettelijke recht had op loonsverhoging – nooit omhooggegaan in salaris.

via MEME

Liever praten over seks dan geld 

De reden dat ik niet om extra knaken vroeg? Ik was bang. Bang dat ze me arrogant vonden of dat mijn werkgever zou denken dat ik mezelf heel speciaal zou vinden met al die theesoorten in mijn brein. Misschien zou er zelfs worden gelachen om mijn verzoek. 

Dit is waar het deels fout gaat, zegt onderhandelcoach Merel van der Wouden. Zij helpt vrouwen beter te onderhandelen over geld en ziet vaak dat mensen bang zijn voor afwijzing. Ze denken dat ze niet meer aardig gevonden worden of vrezen dat ze overkomen als een geldbeluste Dagobert Duck. 

Niet alleen de angst voor afwijzing is een reden om niet over salarisverhoging te beginnen. Volgens de onderhandelcoach heeft het ook te maken met het taboe wat erop rust: “Je hoort vaak: ik heb liever een leuke baan dan veel geld. Terwijl je ook een leuke baan kan hebben én goed kan verdienen.” Herkenbaar, want ook ikzelf dacht vaak: ach, gelukkig heb ik het leuk. 

Merel: “In Nederland denken we vaak of-of terwijl allebei mogelijk is. Onderzoek toont aan dat Nederlanders liever praten over seks dan geld; dat zegt genoeg over hoe erg het in de taboehoek zit.”

Lees ook

27-01-2021

Het taboe: “Het zit in ons systeem om jaloers te zijn op andermans geld”

Gek genoeg kampen veel mensen die eigenlijk niet om salarisverhoging durven te vragen maar het toch doen met een schuldgevoel hierover. Hetzelfde overkwam een vriendin die ook journalist is. Na maandenlang piekeren vroeg ze om salarisverhoging en vervolgens voelde ze zich de hele avond schuldig. Interessant, vindt Merel. “Veel mensen denken: als ik meer geld krijg, dan heeft de werkgever minder. Maar het is géén win-verliessituatie, dat idee moeten we écht loslaten.”

Mannen onderhandelen niet beter

De angst om te onderhandelen is over het algemeen iets wat vaker voorkomt bij vrouwen dan bij mannen. Uit recent onderzoek van vacaturesite Indeed blijkt dat slechts één op de vijf vrouwen van plan is dit jaar in onderhandeling te gaan met hun baas over de hoogte van het salaris. Bij de mannen is dit één op de drie. Uit eerder onderzoek van WOMEN Inc. in samenwerking met Loonwijzer is berekend dat een man in een werkend leven gemiddeld 300.000 euro meer verdient dan een vrouw.

Dat komt niet omdat mannen nou eenmaal beter kunnen onderhandelen. De onderhandelingscoach legt uit dat dit te maken heeft met het systeem waarin we leven. Het patriarchaat, lieve mensen. We denken vaak dat mannen beter zijn in onderhandelen omdat zij vaker een ‘ja’ krijgen. Merel: “Ook is het zo dat het bij mannen is geaccepteerd dat ze zich gedragen als een leider en stevig de onderhandeling ingaan. Vrouwen die onderhandelen worden sneller gezien als een bitch.”

Ik herken me in alle punten die Merel opsomt. Mijn ouders hebben me altijd gestimuleerd om salarisverhoging te vragen, maar toch koos ik ervoor om mijn middelvingers in mijn oren te stoppen en niet te luisteren – tot sinds kort.

Ik studeerde af in de zomer van 2020 en ging direct aan het werk als freelancer. Ineens werd ik gedwongen om te onderhandelen en pakte die kans met beide (zweet)handen aan. Zo regelde ik dit jaar met opgeheven hoofd en extra veel deo op voor het eerst bij al mijn opdrachtgevers loonsverhoging of betere arbeidsvoorwaarden. In plaats van dat ze in een lachstuip schoten, zeiden ze: “Dat heb je inderdaad verdiend.

@filmbyvictoria

This was a terrifying meeting and I am so proud of myself 🥺##assistanteditor ##womeninpostproduction ##womeninfilm ##corporatetok

♬ original sound - Austin Farwell

”

Zó vraag je om salarisverhoging

Zo makkelijk kan het zijn. Nee heb je en ja kun je krijgen, probeer ik als levensmotto te omarmen. Toch kan een steuntje in de rug best wel lekker zijn. Merel tipt daarom hoe je vol goede moed in onderhandeling gaat over salarisverhoging.

• Allereerst is het natuurlijk belangrijk dat je jezelf goed voorbereid. Voor mij hielp het om het allermooiste notitieboekje uit de boekenwinkel te kopen en daarin precies op te schrijven wat ik doe, wat ik wil bereiken en waarom ik salarisverhoging verdien. Volgens Merel is het goed het om een marktwaarde-onderzoek te doen met hulp van de gratis online tool Intermediair Salariskompas. Zo check je met een paar klikken op de knop of je genoeg verdient.
• Nadat je voor jezelf op een rij hebt gezet wat je waard bent binnen het bedrijf kun je ook een intern onderzoekje opzetten bij je werkgever. Kijk bijvoorbeeld welke werkzaamheden bij welk salarisschaal passen. Zo werkte ik in de horeca vaak nieuwe collega’s in, dus had ik misschien kunnen doorstromen naar een hogere salarisschaal.
• Wed niet op één paard. Volgens Merel moet je altijd drie uitkomsten bedenken waar je blij mee bent. De eerste optie is het allerbeste scenario, de tweede optie een prima scenario en de derde optie is je ondergrens. Staar je dus niet blind op die 300 euro extra per maand maar bedenk wat nog meer van waarde kan zijn. Zijn dat flexibele uren? Of misschien een gratis fiets van de zaak?
• Tot slot helpt het om een back-upplan te hebben. Wat als het niet lukt? Ga je dan langzaam op zoek naar een andere werkgever of ga je op sabbatical in Italië? Uit onderzoek van Harvard University blijkt dat mensen met een voorbereid plan B een veel grotere kans hebben dat ze uit de onderhandeling lopen met plan A. Volgens de wetenschappers zou je met een plan B in je achterhoofd meer onderhandelen vanuit kracht. 

• Deel