Terug naar Brandpunt+
Hoe deze videoclip stereotypen op z'n kop zet – en waarom we daar mee moeten oppassen
De nieuwe video van Libanese band Mashrou' Leila is cool en zo, maar laten we niet met z'n allen achter elk ding aan rennen, dat niet aan stereotypen van jouw wereldbeeld van moslims voldoet.
Inmiddels al een paar weken oud, maar met een tijdloos thema: Roman, het nieuwe liedje met bijbehorende videoclip van in eigen land behoorlijk controversiële Libanese band Mashrou’ Leila / مشروع ليلى. De bandleden verschijnen wel in de video, maar het zijn nadrukkelijk vrouwen met of zonder hidjab die de hoofdrollen spelen. We zien ze in verschillende omgevingen: op een truck in de woestijn, op een galloperend paard, op het strand bij een ondergaande zon. Eén jonge danseres valt op: ze beweegt zich tussen de betonnen muren, schopt zich een weg langs de gesluierde en ongesluierde vrouwen, kijkt het scherm uit, de verte in.
Waarom deze video belangrijk is? Volgens de regisseur van de video, de Libanese Jessy Moussallem, speelt de clip van Roman met het idee hoe moslimvrouwen normaal worden neergezet in de westerse media: waar zij normaal worden gezien als slachtoffers van een cultuur en religie, onverenigbaar met de waarden van de vrije, westerse vrouw, zijn de talloze verschillende vrouwen hier toonbeelden van midden-oosters feminisme.
Het is een samenkomst van activistische thema's die Mashrou’ Leila (‘nachtproject’ in het Arabisch) na aan het hart ligt. Zij hebben als band ook stormen moeten doorstaan. Verschillende bandleden, waaronder frontman Hamed Sinno, zijn moslim en openlijk gay, en hun Arabische liedjes zijn naast poppy ook vaak politiek beladen: de songteksten gaan over raakpunten van seksualiteit, gender en religie; het lied Tayf bijvoorbeeld gaat over een terroristische aanval op Ghost, een gayclub in Beiroet; en de band werd verboden in Jordanië op te treden omdat hun hit Dijn religieus beledigend zou zijn – dit jaar mogen ze er weer niet optreden.
Geen wonder dat journalisten in interviews met Mashrou' Leila constant vragen naar de politiek in het Midden-Oosten, tot grote irritatie van zanger Hamed, die het asfalteren van de vele verschillende Arabische identiteiten tot één grote saaie snelweg als behoorlijk vermoeiend ervaart: "Niemand vraagt een witte artiest toch ook, 'En? Hoe representeer jij je cultuur?' ... De Arabische wereld is net zo complex en divers, én net zo een zootje en geweldig als elk andere plek in de wereld."
Volgens Hamed in een interview met CNN is het gevaarlijk om individuen en artiesten die niet voldoen aan het beeld van de geradicaliseerde en gewelddadige moslim te behandelen als "een soort sensationeel verschijnsel". Zijn opdracht aan de media? Ren niet met z'n allen achter elke uitzondering aan rennen, die niet aan de stereotypen van een wereldbeeld voldoet. En, hoe paradoxaal het ook klinkt, Hamed en zijn band proberen daar een steentje aan bij te dragen. Het is een terugkerend thema dat steeds als lava weer uitbarst in de buurt van de Libanese band: versla de stereotypen door anders en divers te zijn, maar vergeet niet dat we slechts een facet van een veel complexere wereld zien. Zijn we daar klaar voor? Let's go!
Of, zoals Hamed zingt in Roman: ‘aleihum! !عليهم
