Naomie Pieter organiseert de eerste Black Pride: “Anti-racisme is continu werken”
Op 25 juli 2020 wordt de eerste Black Pride gehouden in Amsterdam. We spraken een van de organisatoren, Naomie Pieter: "Als gemeenschap hebben we hier lang op gewacht. Ik kan niet wachten, wij allemaal niet, op de ontlading vandaag."
Naomie Pieter (30) heeft een breed repertoire wat betreft haar activisme. Ze is een van de woordvoerders van Kick Out Zwarte Piet, en organiseert onder de naam Pon di Pride evenementen voor biculturele lhbt’ers. Ook in haar werk als choreograaf staat ze (letterlijk) op de barricades. Als uitgesproken zwarte queer vrouw strijdt Naomie zowel voor anti-racisme als de rechten van lhbt’ers, maar ze heeft het sterke gevoel dat lhbt’ers van kleur worden genegeerd. Twee jaar geleden richtte ze daarom Black Queer & Trans Resistance NL mede op, waarmee ze witte lhbt’ers en de zwarte gemeenschap wil wakker schudden.
In dit interview vertelt Naomie waarom ze de Black Lives Matter-demonstraties van de afgelopen tijd als bitterzoet heeft ervaren, dat reaguurders die hen als radicaal bestempelen zich schuldig maken aan tone policing, en waarom het hoog tijd is voor een Black Pride-protest.
Hoi Naomie, hoe heb je de afgelopen maanden ervaren met anti-racisme-demonstraties door het hele land? Welk moment heeft het meeste indruk op je gemaakt?
“Het was intens, het was hoopvol, en tegelijkertijd frustrerend. De dood van George Floyd is een van de beelden die we dagelijks binnenkrijgen van anti-zwart geweld, dus dat mensen daarna pas massaal de straat op gingen was ook een beetje pijnlijk.”
"Ik had op de Dam een out-of-body experience; het voelde alsof het heden, het verleden en de toekomst samenvielen."
“Dat er binnen 24 uur zoveel mensen zouden verzamelen op de Dam in Amsterdam hadden we niet verwacht; ons podium en geluid was er niet eens op ingesteld. Die mensenmassa, de trillingen en vibraties die ontstonden door het roepen van leuzen, dat was voor mij het meest bijzondere moment. Ik had daar een out-of-body experience; het voelde alsof het heden, het verleden en de toekomst samenvielen. Het verleden werd gehoord op een historische plek die door kolonisatie van andere landen is gebouwd, bijvoorbeeld door mijn voorouders uit Curaçao. Iets verder, op korte afstand van de Dam, is de Beurs van Berlage, waar aandelen in tot slaaf gemaakte mensen werden verhandeld. Te midden van zoveel geschiedenis stonden wij daar ineens met duizenden mensen, zwarte en witte, te demonstreren – dat gaf me hoop voor de toekomst. Het was een kantelpunt, het begin van nieuwe gesprekken, en wij hebben daaraan bijgedragen.”
Wat zeg je tegen commentatoren die vinden dat Black Lives Matter-radicalen het gesprek over racisme kapen? Die zeggen dat je er niet uitkomt door te schreeuwen?
“Ten eerste zie ik mijzelf niet als een Black Lives Matter-radicaal. Ik behoor tot de groep Kick Out Zwarte Piet, en uit solidariteit met de BLM-beweging in de Verenigde Staten hebben we de protesten hier mede-georganiseerd. Op geen enkele manier ben ik onderdeel van de BLM-organisatie in Amerika.”
“Ten tweede, wanneer iemand een BLM-leus schreeuwerig vindt, zegt dat meer iets over diens privilege en positie in de maatschappij. Het is tone policing; niet willen luisteren naar de boodschap, niet willen horen over andermans pijn, omdat je de toon niet oké vindt. Wat heb ik aan iemand die mijn menselijkheid niet wil horen of zien? Als activist en als zwarte vrouw moet ik mijn energie beschermen, dan heb ik liever iemand die wel naar me wil luisteren. We moeten dit samen doen, open staan voor elkaar, zolang wat er gezegd wordt natuurlijk niet racistisch en kwetsend is.”
"Positieve discriminatie is een cosmetische ingreep, hierdoor zal je nooit aan de binnenkant van je bedrijf veranderen."
De roep om verandering is groot, vooral als het gaat om beleid dat institutioneel racisme moet tegengaan. Heb je hier ideeën over? Hoe sta je tegenover positieve discriminatie?
“Ik vind dat laatste een leeg gebaar. Positieve discriminatie is een cosmetische ingreep, hierdoor zal je nooit aan de binnenkant veranderen. In plaats van je bedrijfscultuur en je beleid aan te pakken, ga je een beleid creëren om mij aan te nemen op basis van mijn kleur. Wanneer je zegt: ‘laten we drie mensen van kleur aannemen, dan is er diversiteit en zijn we goed bezig’ dan houd je de huidige cultuur in stand. Het is bullshit: die mensen van kleur gaan er niet overleven, want jullie cultuur en beleid is er niet op gemaakt. Ze zullen nog steeds racisme ervaren, nog steeds de stomme grapjes moeten aanhoren. Je moet ervoor zorgen dat je bedrijfscultuur gezond wordt, waardoor je positieve discriminatie niet eens nodig hebt, en dat het vanzelfsprekend wordt dat je mensen ongeacht hun afkomst, religie of seksualiteit aan wilt nemen.”
Naast demonstreren willen witte mensen zichzelf prompt onderwijzen over racisme, het slavernijverleden en zwarte cultuur. Wat kunnen degene die solidair zijn nog meer doen?
“Anti-racisme is continu werken; je moet je blijven inlezen, blijven participeren en blijven doneren. Het is niet één taak waaraan je moet voldoen. Je kunt niet denken ‘ik ben naar een demonstratie geweest, ik heb het boek van Gloria Wekker gelezen, dus nu snap ik het wel’. Nee, het is een constante strijd waarbij je jezelf in een ongemakkelijke positie moet zetten, totdat we in een maatschappij uitkomen waarbij ongemak logica wordt, en verbinding wordt. Maar we zijn allemaal opgegroeid binnen dit racistische systeem, de blinde vlekken zullen er nog wel even zijn, dus moeten we blijven werken aan onszelf, ons gezin, ons bedrijf, onze school, ons medisch curriculum, aan alles.”
"We gaan altijd de straat op voor zwarte cis levens, maar wanneer een zwarte trans man vermoord wordt, dan hoor je er weinig over."
Op 25 juli wordt in Amsterdam de Black Pride georganiseerd. Witte criticasters zullen zeggen: waarom maak je onderscheid binnen de lhbt-gemeenschap?
“Vanuit mijn zwarte queer perspectief zie ik dat we altijd de straat opgaan voor zwarte cis levens. In dezelfde week dat George Floyd werd vermoord, is er een zwarte trans man vermoord, Tony McDade, maar je hoorde er weinig over. In de week daarna werden twee trans vrouwen vermoord, maar ook daar werden geen protesten voor georganiseerd. Het is duidelijk dat er massaal gereageerd wordt op een cis leven, maar niet op het leven van een trans persoon.”
“Als lhbt’ers van kleur worden we continu genegeerd, en je zit in een spagaat van je seksualiteit en je culturele identiteit. De afgelopen jaren worden die intersecties steeds duidelijker, en zeggen mensen: ‘Hé, je bent zwart én je bent queer, wat betekent jouw strijd nou eigenlijk?’ En dat is waar het Black Pride-protest om gaat: het is een stukje aandacht vragen voor de lhbt’ers van kleur die genegeerd worden binnen de BLM-protesten. Er doken na de anti-racisme-demonstraties, waar de organisatie Black Queer & Trans Resistance prominent aanwezig was, filmpjes op waarin mensen zich afvroegen waarom het ineens ging over zwarte gay en trans personen. Ze begrepen het niet, vonden dit onzin, en ze zeiden dan eigenlijk: ‘Black lives matter, ja! Maar black trans lives? Nee, daar ben ik niet voor.’”
“Daarnaast voelen we ons ook niet gehoord door andere Pride- en lhbt-organisaties; dan krijgen we steeds de reactie ‘We zijn toch allemaal gay?’ Terwijl die organisaties juist nu, met alle BLM-demonstraties die gaande zijn, hier meer aandacht aan zouden kunnen besteden.”
Wat verwacht je van de eerste editie van Black Pride?
“Als gemeenschap hebben we hier lang op gewacht. Black Pride is een collectieve beweging en ik kan niet wachten, wij allemaal niet, op de ontlading. We hoeven niet langer bij organisaties te smeken om onze realiteit onder ogen te zien, organisaties die zeggen dat lhbt-zaken welkom zijn en racisme-problemen niet, of die racisme willen bestrijden en geen oog hebben voor zwarte lhbt’ers. We zijn er klaar mee om hierin een keuze te moeten maken. Tijdens Black Pride kunnen we er in alle volledigheid zijn, en dat geeft rust.”
De headerfoto is genomen tijdens Pride in Marseille. Fotocredits: Juliette F / Unsplash