Terug naar Brandpunt+
NFT’s: een revolutionaire zegen voor kunstenaars of een barstende bubbel?
- Artikel
- 26 jan 2022
- 6 minuten leestijd
NFT’s zijn sinds vorig jaar doorgebroken bij het grote publiek. Wat betekent dit voor kunstenaars die digitaal werken?
Met de opkomst van NFT’s is het mogelijk om een stukje internet te bezitten. Zo werd de populaire internetmeme Nyan Cat voor 498.845 euro verkocht en telde iemand voor de eerste tweet van Twitter-oprichter Jack Dorsey maar liefst 2,6 miljoen euro neer.
Veel jongeren investeren in NFT’s, want er valt flink wat geld in te verdienen. Het duurste digitale kunstwerk dat ooit werd verkocht leverde 81 miljoen euro op. Maar wat is dat nou precies, zo’n NFT? Even snel een recap: met een NFT (non-fungible token) bewijs je dat je eigenaar bent van een digitaal object. Aan zo’n afbeelding of video is een certificaat gekoppeld dat vastligt in de blockchain, een openbare database.
Als je een NFT koopt, word je eigenaar van dat certificaat. Hiermee kun je bewijzen dat de NFT jouw eigendom is. De rest van de wereld kan ook zien dat jij eigenaar bent, omdat de registratie van je NFT in de openbare blockchain staat. Dit maakt NFT’s interessant voor beleggers en verzamelaars: voorheen kon je alles kopiëren en plakken maar nu is er een manier om die hilarische meme of die geniale illustratie te bezitten.
Niet alleen verzamelaars en beleggers zijn blij, maar ook de kunstenaars zelfs. Elke keer als het digitale object wordt doorverkocht, krijgen de makers een percentage van de opbrengst.
Een digitale kunstenaar die enthousiast is over de NFT-markt is Niels van der Donk (29). Samen met zijn vriendin Victoria Young (26) produceert hij 3D-beelden en animaties onder de naam YONK. Ze staan bekend om hun gekke poppetjes en fantasiewezens en werken voor grote namens als Nike en Lazy Oaf. Sinds 2020 maken ze ook met succes NFT’s. Hun NFT-project Cycloobs was binnen 10 minuten compleet uitverkocht. Wat betekent de opkomst van NFT’s voor hem?
Jullie maken nu zo’n twee jaar NFT’s. Dacht je: daar kunnen we goud mee verdienen?
“Niet echt. We hadden geen idee of mensen ons werk wilde kopen, maar we wilden het natuurlijk wel proberen. Ik werkte destijds als designer en Vikki als barista. We deden YONK ernaast in de avonduurtjes. Iedere manier dat we extra geld konden verdienen met YONK was mooi meegenomen.”
Sommige mensen harken duizenden euro’s binnen met NFT’s. Hoe zit dat bij jullie?
“We hebben meer verdiend dan we in eerste instantie dachten. We hebben een keer een NFT verkocht voor me euro en konden zo een buffer opbouwen om onszelf fulltime te storten op YONK. Toch zouden we niet fulltime NFT’s willen maken. Naast dat we het juist vet vinden om met klanten samen te werken, is de NFT-markt ook instabiel. Het hangt ervan af of je NFT’s aanslaan bij het publiek. De ene keer verdien je zoveel dat je drie á vier maanden vooruit kan, maar het kan ook dat je een half jaar niks verkoopt. Je ziet ook vaak dat kunstenaars hun art aanpassen naar de markt. Is toch zonde? Wij blijven liever dicht bij onszelf en doen daar niet aan mee.”
Zijn jullie blij met de opkomst van NFT’s? Digitale kunst is nu geschikt als een investeringsobject, terwijl het eerder eindeloos gekopieerd en geplakt kon worden zonder toestemming.
“Ik vind NFT’s een zegen voor mensen die online kunst maken. Het is een belangrijke switch die gemaakt moest worden in de kunstwereld. Als 3D-designer zit je op het randje van kunst en design. Voorheen hadden we niet de mogelijkheid om onze kunst via internet te verkopen. Dat vond ik jammer, want in mijn ogen zijn 3D-ontwerpers en illustratoren net zo zeer kunstenaar als beeldhouwers of schilders. Ik zou niet zeggen dat de digitale kunst ‘meegaat’ met NFT’s, maar het heeft het idee voor het betalen voor digitaa en reproduceerbaar werk genormaliseerd.”
Wat maakt een NFT succesvol? In principe kan iedereen een filmpje of plaatje uploaden?
“Toen we begonnen waren we nog niet zo heel bekend met YONK. Het is net als de echte wereld: als je een hele straat vol kleedjes met kunstwerken hebt, verkoop je minder dan dat je de enige bent die daar zit. Het is belangrijk dat je een community om je heen hebt. Mensen moeten willen investeren in je werk, omdat ze denken dat het meer waard wordt of omdat ze het gewoon leuk vinden om te sparen. Daarom zijn we meer tijd gaan investeren in social media en gaan we af en toe live. Dan kunnen mensen meekijken als we aan het werk zijn.”
Een punt van kritiek is dat het een vervuilende business is. Hoe gaan jullie daarmee om?
“Het hoge stroomverbruik is onnodig. Dat is wel iets wat ons bezighoudt. We hebben online berekend hoeveel CO2 we uitstoten met onze NFT’s en hebben geld geïnvesteerd om onze CO2 te neutraliseren. Gelukkig valt het bij ons mee: het gebruik van onze wallet in een jaar tijd stond gelijk aan de uitstoot van 10.000 twitterberichten. Je ziet daarnaast dat er hedendaags veel andere coins zijn die geen tot weinig uitstoot hebben. Ook ziet het er naar uit dat de meestgebruikte chain, Ethereum, over gaat stappen naar een ander systeem, wat de vervuiling flink gaat verlagen.”
Hoe zie je jouw eigen toekomst met betrekking tot NFT’s?
“Ik en Vikki investeren nu veel tijd in ons project Cycloobs. Bij Cycloob krijg je naast een NFT ook een 3D-model dat een geoptimaliseerde versie is van het kunstwerk. Op deze manier kun je dat 3D-project gebruiken als Instagram-facefilter, in een animatie of in de metaverse. Het is tof om te zien dat jouw werk op een andere plek kan gaan leven.”
Jij zie NFT’s dus echt als een digitale revolutie en geen bubbel die binnenkort barst?
“Ik zie het als een digitale revolutie, maar denk niet dat de hoeveelheid geld die hierin wordt gepompt blijvend is. Ik geloof meer in NFT’s die een functionaliteit hebben, net als wij doen met Cycloobs. Dat is iets wat nu een beetje begint op te komen en alleen maar groter wordt. Het gaat dan niet alleen om de looks, maar ook om de functionaliteit. ”
Tot slot: hoe zie jij de toekomst van digital art in?
Positief. De jonge generatie is opgegroeid met de waarde inzien van digital ownership, denk bijvoorbeeld aan Habbo Hotel en Fortnite Skins. Met de opkomst van de metaverse wordt wat in je digitale woonkamer hangt net zo belangrijk als wat je in je echte woonkamer hangt.”
Beeld: YONK
