OnlyFans maakt naam als platform voor de empowerment van sekswerkers – maar voor hoe lang nog?

Sterre doet online sekswerk naast haar vaste baan en vooral voor de lol. “Veel meisjes denken dat je meteen bakken met geld verdient op OnlyFans. Maar het is echt werk.”

Sinds de oprichting van OnlyFans lijkt het platform hét middel in de strijd voor het normaliseren van sekswerk; de website biedt een laagdrempelige, onafhankelijke en vooral veel veiliger ruimte voor mensen om geld te verdienen met seksuele content. Maar, wordt het taboe rondom seksualiteit en sekswerk werkelijk doorbroken en is OnlyFans ook bereidt die strijd aan te gaan? We vroegen twee actieve ‘creators’ naar hun ervaring.

Het in 2016 opgerichte opgerichte platform biedt zogeheten creators de mogelijkheid om eigen content tegen betaling aan te bieden aan abonnees. Het krijgen van die betalende abonnees is aan de maker zelf, en wat voor content en hoeveel geld je ervoor vraagt is ook volledig in handen van de maker. De website groeide van acht miljoen gebruikers in 2019 naar 85 miljoen gebruikers in 2021. Hoewel het nergens expliciet staat aangegeven heeft OnlyFans bekendheid vergaard door de ‘adult content’ die erop te vinden is. Seks dus.

Bevrijdend

Sterre heeft sinds oktober vorig jaar een account op OnlyFans waar ze foto’s en filmpjes plaatst, in lingerie of naakt: “Ik probeer creatief te zijn, met de achtergronden, editing en vibes die ik creëer. Ik wil dat je er een gevoel bij krijgt wanneer je ernaar kijkt, maar het mag ook zeker ook gewoon geil zijn.”

Als het over schaamte gaat, is Sterre heel duidelijk: “Er zijn veel mensen die er een mening over hebben, maar daar heb ik echt dikke schijt aan. Ik heb me juist me heel erg lang geschaamd omdat ik seksueel was of ‘nudes’ maakte en stuurde. OnlyFans heeft mij echt een bevrijdend gevoel gegeven.”

Ook M (haar volledige naam is bij de redactie bekend) is sinds oktober 2020 actief op OnlyFans en ervaart het als een positieve persoonlijke ontwikkeling: “Het heeft mij zeker op een manier ‘empowered’. Dit betreft echter meer hoe ik mijn eigen seksuele identiteit zie. Door OnlyFans heb ik geleerd beter grenzen aangeven en minder naïef te zijn.”

Hoewel haar omgeving over het algemeen positief heeft gereageerd, zijn er ook wel eens vervelende opmerkingen. “De meeste mensen die porno kijken realiseren zich niet dat ze naar mensen aan het kijken zijn. Ze zien het als iets minders of beschamend. Zien ze zichzelf ook zo wanneer ze zelf seks hebben, vraag ik me dan af?”

Antidotum

Empowerment is er voor deze creators vooral op persoonlijk vlak dus. Een ontwikkeling die wellicht ook het gevolg is van de vele en vaak vage regels, die in de digitale wereld vooral door socialemediabedrijven en andere gebruikers wordt bepaald, over wat wel of niet als aanstootgevend wordt gezien. OnlyFans biedt het antidotum voor de strenge regels en preutse normen van een socialmediaplatform als Instagram die de afgelopen jaren onder meer foto’s van topless vrouwen, maar ook een zichtbare menstruatievlek, een ‘suggestief’ naakte foto van een plus-sizemodel en zelfs een getekende schets van een naakte vrouw verwijderde.

Inge van de Ven, universitair docent Cultuurwetenschap aan de Universiteit Tilburg, die zich bezighoudt met digitale intimiteit, vertelt me: ”Het lijkt mij absoluut een tegenreactie op de strenge moderatie en platformregels van Instagram en Facebook, waar foto's met een tepel in beeld meteen worden weggehaald.”

Intimiteit

Dat het platform tijdens de pandemie zo enorm gegroeid is, lijkt logisch. Intimiteit is schaars als je letterlijk afstand moet houden van elkaar en OnlyFans speelt daar handig op in. Van de Ven: “Het oprichten van platforms waar mensen kunnen betalen om meer intieme content te zien, toegespitst op de persoonlijke voorkeuren van de mediagebruiker of fan, is een logische volgende stap in de digitale ontwikkelingen. De pandemie heeft de invloed van digitale technologie en media in menselijke relaties natuurlijk alleen maar vergroot: veel aspecten van het offlineleven zijn in versneld tempo naar online verhuisd, ook romantische relaties en intimiteit. Bij OnlyFans zijn verschillende ‘levels’ van intimiteit mogelijk door bijvoorbeeld verschillende vormen van interactie te leveren.”

De mate van persoonlijk contact bepaalt de creator ook zelf. Sterre: “Ik had ooit een fan die veel betaalde, ook voor aandacht. Uiteindelijk werd dat me echt te veel. Dat heb ik ook afgekapt, geld is dat niet waard.”

Geld

Makkelijk geld verdienen is het niet. Met een miljoen (!) creators is er veel competitie en je verdient alleen geld als je abonnees hebt die bereid zijn te betalen. Hoe je aan die abonnees komt en hoeveel je vraagt voor je content is helemaal aan jou. Sterre: “Ik doe het naast mijn vaste baan en vooral voor de lol. Als je berichten leest als ‘19-jarig meisje kocht haar eerste huis dankzij OnlyFans’ denken veel meisjes dat je meteen bakken met geld gaat verdienen. Maar het is echt werk: je account moet groeien, je moet er veel tijd en moeite instoppen én jezelf promoten op je socials.”

M: “Op den duur zou ik ook meer achter de camera willen werken en een safe space creëren voor mensen die willen experimenteren met naaktfotografie. Ik heb zelf een aantal hele nare ervaringen gehad met fotografen en dat wens ik echt niemand toe. OnlyFans voelt voor mij niet helemaal onafhankelijk. Als creator sta je nog steeds 20% af aan een bedrijf waar de situatie voor sekswerkers op dit moment ook onzeker is.” 

Stigma

Het platform dat zijn succes te danken heeft aan sekswerkers en bekendheid vergaarde door de rol die het zou kunnen spelen in het doorbreken van de taboes rondom sekswerk, lijkt nu zelf van het stigma af te willen. Steeds vaker verschijnen berichten van sekswerkers wiens OnlyFans-account plots verwijderd is op ‘verdenking van fraude’.

Ook zet het platform openlijk veel publiciteit in op ‘andersoortige’ content. Begin dit jaar opende het een ‘creative fund’ gericht op muzikanten met een flinke prijzenpot. “With so many music artists including Cardi B, Jermaine Dupri, Franc Moody, and many more joining the site, OnlyFans wants to support up-and-coming artists in the creative community”, aldus OnlyFans.

Van de Ven: “Ik denk dat er nog steeds een stigma rust op mensen die hun kleren uittrekken voor geld en voor vreemden en ook op mensen die daarnaar kijken en geld voor betalen. Sommigen zeggen dat OnlyFans helpt bij het destigmatiseren van sekswerk, maar er gaan ook geruchten dat hier toch ook weer strengere censuur zal worden toegepast. Of het stigma ooit helemaal weggaat zou ik niet durven beweren.”

• Deel