Kriebels in je buik voor je naar een rave gaat? Dat gevoel is volgens onderzoekers met niets anders te vergelijken

Bezoekers van raves of festivals zullen het vast herkennen: de aanloop naar zo’n evenement zit vol spanning. De voorpret begint bij het kopen van een kaartje en groeit naarmate het evenement dichterbij komt. Een groepschat aanmaken, outfits uitkiezen en van tevoren samen een biertje drinken; het hoort er allemaal bij. Maar waar komt dit bijzondere gevoel vandaan?

Tekst: Giulia Checchi

Onder het genot van een sigaret oefent Seven (20) vast haar dansmoves. Op de leuning van de bank staat een boxje, waaruit schelle muziek klinkt. In de keuken wordt witte wijn ingeschonken in een limonadeglas. “Ik heb er wel zin in, ouwe!”

Op het kampeerterrein van Mysteryland zoekt Job (22) een plek voor zijn tent. Onderweg wordt een blik bier opengetrokken. De tentstokken werken niet echt mee - gelukkig schiet een vriendelijke voorbijganger te hulp. De buitentent staat wankel, een binnentent opzetten is te veel moeite. Een luchtbed heeft Job niet meegenomen, wél een sixpack bier en een doos Monopoly. “Want slapen ga je toch niet.”

In de serie Raven is Leven volgt Brandpunt+ vier fanatieke, jonge ravers. Voor Seven (20), Cecilia (22), Job (22) en Tygo (24) is de ravescene niet alleen een plek voor tijdelijk plezier. Het is een tweede thuis geworden. Ze worden er met open armen ontvangen en volledig geaccepteerd voor wie ze zijn. Alle vier kampen ze met mentale issues, maar op de dansvloer gaan ze helemaal op in het moment en lijken zorgen uit het ‘echte leven’ tijdelijk niet meer te bestaan.

Problemen wegdansen
Dat de ravescene een aantrekkelijke plek is voor jongeren die te maken hebben met mentale problemen, is niet zo gek. Volgens Mark van Bergen, schrijver, docent en onderzoeker op het gebied van dancecultuur op Fontys ACE en Tilburg University, is het verwelkomende karakter van de scene al van oudsher aanwezig.

 “Neem bijvoorbeeld de basisbeginselen van de scene”, zegt Mark. “Die worden ook wel PLUR genoemd: Peace, Love, Unity en Respect. Die woorden zeggen het al wel. Er is heel veel verbroedering.”

Ook Ruben van Beek, psycholoog en onderzoeker op het gebied van middelengebruik en uitgaan bij Trimbos, ziet steeds vaker dat de ravescene een plek biedt voor jongeren om hun kwalen uit het dagelijks leven te vergeten. 

“Elektronische dance-evenementen waren vroeger meer een niche, maar nu gaan veel meer  jongeren naar dit soort feesten”, vertelt Ruben. “Zo'n feest is voor hen dan de avond dat alles een beetje gek is. Het staat mensen toe even aan het dagelijkse leven met al zijn verantwoordelijkheden te ontsnappen. Als je gedrag vertoont dat in het normale leven opvalt of vreemd is, valt dat toch een beetje weg in die setting.”

Voorpret
Hoewel het viertal ravers uit Raven is Leven al aardig is geïntegreerd in de scene, voelen ze nog altijd kriebels voor ze naar een evenement gaan. Dat gevoel is volgens Mark een belangrijk onderdeel van de rave-ervaring: “Als je liefhebbers van de scene ernaar vraagt, blijkt het echt iets wat ze met niets anders kunnen vergelijken. Ze weten dan dat die dag, nacht, of allebei, zo bijzonder gaat zijn, dat ze daar al weken- of maandenlang zin in hebben.”

De voorpret begint vaak al ver voor de rave zelf. Vriendengroepen kiezen bijvoorbeeld samen outfits uit en ontmoeten elkaar voor een borrel vooraf. Deze zogeheten pre-party’s spelen een essentiële rol in het opbouwen van de spanning.

“De afterparty kennen we allemaal wel, maar ook pre-party's komen veel voor”, vertelt Mark. “Dan zoeken mensen elkaar van tevoren op, bij iemand thuis of in de kroeg. Daar wordt dan een drankje genuttigd, soms ook al wat drugs. De waarde van die hele aanloop naar een feest moet je niet onderschatten.”

Negatieve spanning
Toch zijn die kriebels niet altijd alleen maar positief. Volgens Ruben kan de overweldigende setting van een rave ook een bron van onzekerheid zijn: “Het is sowieso een spannende setting. Er zijn veel mensen, er is heel harde muziek. Niet iedereen voelt zich altijd even veilig, bijvoorbeeld als je als vrouw in je eentje bent. Het is ook spannend omdat je misschien gaat flirten, een partner tegen kan komen of iemand meeneemt naar huis.”

Daarnaast spelen ook zorgen over middelengebruik een rol in de spanning voorafgaand aan een rave. In de serie blijkt vooral het gebruik van de partydrug 3-MMC erg populair. Hoewel drugsgebruik voor veel ravers deel uitmaakt van de ervaring, kan de aanloop naar het gebruik ervan spannend zijn.

Ruben benadrukt: “Bij drugsgebruik komen altijd risico's kijken. Ik hoop dat de meeste mensen vooraf hun huiswerk doen en dat weten, maar ik kan me voorstellen dat het een reden is dat je spanning voelt voor zo'n feest.” 

Ondanks deze risico's en ‘feeststress’, lijken jongeren zich meer en meer aangetrokken te voelen tot de ravescene. Voor hen is een rave niet alleen een ontsnapping, maar ook een plek waar ze verbinding en acceptatie vinden. Juist die balans tussen spanning en vrijheid maakt de ervaring zo intens – en daarom zo aantrekkelijk.

Vanaf 30 september verschijnt elke maandag om 16:00 een aflevering van Raven is Leven op het YouTube-kanaal van NPO3. Mis het niet!

• Deel