Terug naar Brandpunt+
Gescheiden dakloze mannen die tussen wal en schip zijn geraakt
- Recap
- 30 maa 2018
- 4 minuten leestijd
Een toenemend aantal gescheiden mannen belandt op straat omdat ze niet kunnen aankloppen bij opvangvoorzieningen. Ze voldoen niet aan de criteria om een daklozenpas te krijgen want ze hebben geen drugs- of alcoholverslaving en ook geen psychische problemen. Waar kunnen zij terecht?
Johan, Danny en Sjaak; drie mannen uit Rotterdam die onlangs gescheiden zijn en daardoor alle stabiliteit in hun leven kwijtraakten. Ze worden bestempeld als ‘onzichtbare daklozen’, want ze voldoen niet aan de criteria om in aanmerking te komen voor een opvanghuis.
Hun verschijning komt dan ook niet overeen met het stereotype beeld van een dakloze man. Johan, Danny en Sjaak zien er verzorgd uit, en onzichtbare daklozen hebben vaak zelfs een baan. Ook zijn ze alle drie niet verslaafd en hebben ze geen psychische problemen. En juist omdat ze niet binnen het stereotype van een hulpbehoevend iemand passen, komen ze in Rotterdam niet in aanraking voor een daklozenpas. Zo worden deze onzichtbare daklozen aan hun lot overgelaten.
In de uitzending van gisteravond wordt Johan Torcque een dag lang gevolgd. Hij is sinds twee dagen dakloos: “Zondag ben ik van huis gegaan, want toen barstte de bom een beetje tussen mij en mijn vrouw. Ik had gehoopt dat ik bij het Leger des Heils terecht kon maar ik was daar niet welkom. Blijkbaar ben ik nog zelfredzaam maar dat is onterecht: ik kan geen dak boven mijn hoofd vinden en een hotel kan ik niet betalen.”
Johan leeft van een uitkering sinds hij is afgekeurd voor zijn werk in de horeca en de haven van Rotterdam. Nu zit hij in de hal op Rotterdam Centraal op een bankje waar het door de stalen afscheidingen op de bank tussen de zitplaatsen onmogelijk wordt gemaakt om erop te liggen. Het is verboden om op straat te slapen, dus de daklozen die op het station ronddwalen kiezen er veelal voor om noodgedwongen zittend hun rust te pakken.
Johan drinkt kop koffie na kop koffie om die nacht wakker te blijven. Hij kijkt omhoog naar het promofilmpje van de Rotterdamse haven, dat zich keer op keer herhaalt en waarop beelden van de scheepvaart te zien zijn. “Dit is eigenlijk een beetje mijn hele wereld geweest. Het is soms wel moeilijk om er weer naar te kijken. Ja… [zijn stem breekt] dat doet je af en toe wel verdriet.”
Een geval als Johan is in Nederland helaas niet zeldzaam. Naar schatting gaat het om een groep van 10.000 mensen die, net als Johan, tussen wal en schip zijn geraakt en geen woning meer kunnen betalen. Yolanda Groeneweg realiseerde zich dat er voor deze groep een oplossing gevonden moest worden, dus richtte zij Stichting Op Weg Naar Huis op. Haar organisatie biedt slaapkamers voor een lage huurprijs aan daklozen. Een woongroep voor gescheiden mannen die in hetzelfde schuitje zitten en daar steun kunnen vinden bij elkaar. “Zonder postadres ben je als dakloze nergens. Je krijgt geen post, je kan niet werken, je hebt geen zorgverzekering en ga zo maar door. Alles valt en staat met een inschrijfadres, bij ons krijgen ze dat”, legt Yolanda uit.
Om half vier ‘s nachts zit Johan nog steeds op een bankje buiten in de kou. Hij besluit rondjes te lopen om warm te blijven en wacht totdat de zon opkomt en de bedrijvigheid op straat weer begint. Hij is kapot. Nog een nacht op straat zonder te slapen is geen optie. Daarom schakelt hij de hulp in van de Straatadvocaat, die opkomt voor de belangen van daklozen. Aan de telefoon krijgt hij te horen: “Ik kom zelf niet naar Rotterdam maar Yolanda komt je vanmiddag ophalen om je mee te nemen naar haar opvang”. Johan zucht: “Dit is geweldig, vanavond slaap ik in een bed”.
