Joris (22) heeft anoniem seks op homo-ontmoetingsplaatsen. 'Het gevaar maakt het extra spannend’

Van bil gaan in de buitenlucht: ondanks tegenwerking van de overheid en het risico op geweld, blijven Barnaby en Joris 'cruisen'. “Ik zie het als daad van verzet tegen heteronormativiteit en preutsheid.”

De 31-jarige Barnaby Savage uit Amsterdam herinnert het zich nog goed, de eerste keer dat hij hoorde over een cruiseplek. “Ik was 19 jaar, woonde net in de stad, en fietste met een vriendin langs de Oeverlanden”, memoreert hij. “Dat is een natuurgebied aan de rand van de Amsterdam. ‘Wist je dat mannen hier seks hebben in de bosjes?’ vroeg ze me. Ik riep iets terug als ‘gadverdamme, dat zou ik nóóit doen!’. Maar stiekem vond ik het een heel geil idee, een stel onbekende naakte mannen in de natuur. Een week later keerde ik in mijn eentje terug.”

‘Cruisen’ staat voor het zoeken naar vluchtig en vaak anoniem seksueel contact op openbare plekken, zoals parken, parkeerplaatsen, natuurgebieden en wc’s. In Nederland zijn het vooral mannen die cruiseplekken bezoeken, ook wel ‘homo-ontmoetingsplaatsen’ genoemd. Wie weet waar hij moet zijn, kan op honderden plekken terecht.

Maar de ruimte om te kunnen cruisen staat onder druk. In de afgelopen jaren zijn verschillende cruiseplekken opgeheven door gemeenten of Rijkswaterstaat. Officieel als gevolg van nieuwe bestemmingsplannen, herinrichtingen en klachten van buurtbewoners, maar volgens de belangenbehartigers van Stichting Platform Keelbos is er sprake van een “moderne heksenjacht” tegen seksende mannen. “Er wordt steeds weer iets nieuws verzonnen om van ons af te raken”, vertelt voorzitter Anthony Mathijsen. “Terwijl het volgens de Nederlandse wet is toegestaan om seks te hebben in het openbaar, zolang het buiten het zicht van anderen gebeurt.”

En dan is er nog het risico op geweld. Daar waar cruisers wél vrijuit van bil kunnen gaan, worden zij met enige regelmaat opgezocht door zogeheten potenrammers. “Dat zijn mensen die lhbti+’ers in elkaar slaan vanwege hun seksuele- of genderidentiteit, vaak in groepsverband”, licht Anthony toe. Op een cruiseplek in Bunschoten werd afgelopen oktober nog een groep jongens aangehouden die zich had bewapend met een hockeystick en een golfclub.

"Zeker op het platteland voelen jongens zich niet altijd vrij om hun seksualiteit te ontdekken"

Ongefilterde seks

Niet de meest ontspannen plek om je broek te laten zakken, zou je denken. Maar voor de 22-jarige Joris (die niet met zijn echte naam in dit artikel wil verschijnen) biedt cruisen juist een uitkomst. In het Gelderse dorp waar hij woont kan hij niet open zijn over zijn seksualiteit. “Ik woon nog bij mijn ouders, die zijn christelijk gereformeerd en zouden het niet trekken als ik een keer met een jongen thuiskom”, vertelt hij. “Ik bezoek cruiseplekken ver van huis zodat ik een beetje kan experimenteren en kan ontdekken of ik op mannen val. Want of ik homo, bi of hetero ben, daar ben ik nog niet over uit.”

Volgens Anthony is het juist voor jongens als Joris belangrijk dat cruiseplekken blijven bestaan en dat zij zich er veilig kunnen wanen. “Er wordt vaak gedacht dat alleen oudere mannen cruiseplekken bezoeken, maar je ziet er alle generaties door elkaar. Zeker op het platteland voelen jongens zich niet altijd vrij om hun seksualiteit te ontdekken en zijn er weinig plekken om naartoe te gaan, zoals bars en clubs. Een cruiseplek is laagdrempelig en anoniem.”

Barnaby noemt zich inmiddels met trots een doorgewinterde cruiser, maar dat hij graag homo-ontmoetingsplaatsen bezoekt komt niet door een noodzaak om anoniem te blijven. “Ik ga ook uit in gayclubs en zit weleens op een datingapp, maar ik vind cruisen een veel fijnere manier om seksueel aan mijn trekken te komen. Tijdens het cruisen leef ik echt in het moment: ik hoef niet op basis van een gefilterde foto te bedenken of ik iemand aantrekkelijk genoeg vind om mee af te spreken. Ik zie iemand staan, check of er wederzijdse interesse is en begin te zoenen. Bevalt het niet, dan kap ik het af en gaan we ieder onze eigen weg.”

Rode vlag

Een ander voordeel aan het cruisen is voor Barnaby dat hij minder selectief is dan wanneer hij door een datingapp swipet. “Mannen met wie ik op een app niet direct een gesprek zou beginnen, kunnen toch heel aantrekkelijk blijken als ze in de bosjes voor je staan. Het is wat dat betreft inclusiever dan online daten.” Daarnaast vindt de Amsterdammer het leuk dat er op cruiseplekken ook mannen rondlopen die zich niet labelen als homo. “Ik heb weleens seks gehad met een man die een vrouw en kinderen heeft. Daarmee was hij gelukkig, maar hij kon zijn stukje biseksualiteit niet openlijk beleven. Dat hij zich tijdens het cruisen zo op zijn gemak voelde en open met me communiceerde, vond ik erg sexy.”

Als Joris een auto met kinderzitjes bij een cruiseplek ziet staan, is dat voor hem juist een rode vlag. “Ik sta voor veel open, maar getrouwde mannen met kinderen zijn voor mij een no-go. Als ik me indenk hoe een vrouw thuis op zo’n man zit te wachten terwijl hij stiekem seks heeft, dan maakt me dat niet geil maar verdrietig.” Mocht Joris ooit zelf een vaste relatie krijgen met een man of een vrouw, dan wil hij stoppen met cruisen. “Als ik de boel bedrieg, zou ik mezelf niet in de spiegel kunnen aankijken.”

Het ontmoedigingsbeleid van de overheid is volgens Anthony niet alleen een vorm van discriminatie, maar vergroot ook de onveiligheid voor cruisers

Omgehakte bomen

Wat de redenen ook zijn om een homo-ontmoetingsplaats te bezoeken, volgens belangenbehartiger Anthony zal de behoefte aan cruisen altijd blijven bestaan. “En dat vinden veel gemeenten moeilijk te accepteren. Ze denken: als we hier een mountainbikepad aanleggen of de bomen omhakken, dan verdwijnen de mannen vanzelf. Maar die blijven gewoon komen, of ze verplaatsen zich naar een andere plek.”

Het ontmoedigingsbeleid van de overheid is volgens Anthony niet alleen een vorm van discriminatie, maar vergroot in sommige gevallen ook de onveiligheid voor cruisers. “Op de locatie bij Bunschoten heeft Rijkswaterstaat dit jaar een dichtbegroeid bos weggekapt, zogenaamd omdat je vanaf de snelweg over de achterliggende weide moet kunnen kijken. Niet veel later kwamen die jongens met hun hockeystick langs. Waarschijnlijk wisten zij tot voor kort niet eens wat er achter die bosjes gebeurde.”

© Taras Chernus via Unsplash

Emancipatie van de slet

De verhalen die Joris leest over anti-homogeweld, laten hem niet onberoerd.  “Als ik aankom op een cruiseplek, check ik altijd hoe ik er het snelst kan wegkomen.” Hij begrijpt niet hoe iemand het in zijn hoofd haalt om geweld tegen cruisers te gebruiken. “Iedereen die daar komt, doet het vrijwillig. We willen niemand tot last zijn. Als je ons niet bewust opzoekt, hoef je er ook helemaal niets van te merken. Leven en laten leven, denk ik dan.” Maar de kans om geconfronteerd te worden met een potenrammer, houdt Joris niet tegen. “Dat het een beetje gevaarlijk is, maakt het ook wel extra spannend.”

Eén keer heeft Barnaby zich echt onveilig gevoeld tijdens het cruisen. “Toen liep een grote groep jonge jongens voorbij. Ze riepen dingen als ‘kankerhomo’ en gooiden met stokken. Ook tegen een man in een scootmobiel, die kreeg een stok tegen zijn hoofd. Dat was heel triest.” Toch is ook Barnaby niet van plan zijn cruise-activiteiten te staken. Integendeel. “Ik merk dat ik er juist activistisch van word. Ik zie het cruisen echt als een stukje cultureel erfgoed, als een daad van verzet tegen heteronormativiteit en preutsheid.”

Om meer begrip en waardering voor het cruisen en de lange historie ervan te vergroten, is Barnaby een kunstproject begonnen. “Ik ben alle cruiseplekken die Amsterdam ooit heeft gekend digitaal in kaart aan het brengen. Op die plekken wil ik een qr-code plaatsen zodat voorbijgangers informatie kunnen krijgen over cruisen en de functie die het al eeuwen heeft in de queer gemeenschap.” Misschien volgen daarna kaarten van Nederland en steden in het buitenland, vertelt Barnaby enthousiast. “Ik zet me graag in voor de emancipatie van de slet.”

Heb je zelf weleens gecruiset en wil je Barnaby helpen met zijn project? Dan kan je hem mailen op cruiseverhalen@gmail.com. 

• Deel