Terug naar Brandpunt+
Hoe een anonieme tiener 52.000 vakkenvullers aan het lachen krijgt
- Artikel
- 26 nov 2019
- 7 minuten leestijd
Nederlandse meme-accounts op Instagram zijn gierend populair. In tegenstelling tot reguliere influencers wiens gezichten tot vervelens toe voorbijkomen, zie je bij meme-accounts niet wie er achter zitten. Daarom werden we nieuwsgierig. Vandaag: Merijn (17) die op het vwo zit, bij de Albert Heijn werkt en de account ‘Vakkenvulmemes’ (52.000 volgers) runt.
Memes: op slechte dagen zie ik ze als het bewijs dat we allemaal ten onder gaan - als je meme na meme hebt gezien van mensen die elkaar op stompzinnige wijze kopiëren begin je je af te vragen of we als soort ooit nog iets nieuws of origineels zullen bedenken. Maar op goede dagen word ik soms getroffen door wat mensen met het genre doen: als iemand op een andere manier een door en door bekend plaatje of fenomeen zo weet te brengen dat het raak is. En ja, dan lach je en like je.
In het geval van Vakkenvulmemes was het een meme over de Albert Heijn-jingle die me aan het lachen kreeg. Kijk:
De wereld van die memes is een vreemde combinatie tussen herkenbaarheid, lolligheid en soms bedachtzaamheid. Maar waarom dumpen de mensen achter die accounts zoveel tijd in het maken van memes? Wat zijn hun dromen? Waarom zijn frikandelbroodjes zo’n rotsvaste waarde in het Nederlandse meme-landschap? En waarom komt Thierry Baudet zo veel vaker voorbij dan andere politici?
Wanneer ben je dit account begonnen?
“In januari dit jaar. Ik zag dat meme-accounts voor vakkenvullers nog niet bestonden. Daarvoor had ik wel andere meme-accounts, maar die waren niet zo succesvol - die waren te grof, te donker, soms stonden er dingen op die een beetje racistisch konden worden opgevat. ‘Donkerdere’ accounts worden op den duur allemaal geblokt door het algoritme. Ik zorg er daarom voor dat mijn inhoud vriendelijk is, niet beledigend.”
Is dat waarom Vakkenvulmemes juist wél aansloeg?
“Ik denk het. Ik was toen ik het begon net een maandje begonnen met vakkenvullen in de Albert Heijn en ik zag zoveel dingen die misgingen, zoveel problemen die hier waren, zoveel gekke beslissingen van managers. Ik dacht: daar kan ik leuke memes van maken. Mijn doelgroep was daarmee meteen ook lekker afgebakend.”
Hoe snel ging het vervolgens met volgers verzamelen?
“Over de eerste duizend volgers deed ik drie, vier maanden. Daarna schoot het omhoog, met soms wel 1000 volgers per week. Nu heb ik 50.000 volgers. Dat is bizar. Ik ben door Instagram geholpen, ik stond steeds bij ‘ontdekken’. Dat is denk ik hoe bijna alle volgers bij me zijn gekomen.”
Hoe komen je memes tot stand?
“Dat is lastig te zeggen. Ik volg al jaren memes dus ik weet wat voor soort memes er zijn en wat mensen leuk vinden. Maar het komt gewoon in me op. Ik denk dat het vergelijkbaar is met een kunstenaar: op een gegeven moment voel je dat iets klopt of goed is. Soms kijk je een film en zie je een scène die je aan iets op werk doet denken. Dan heb je een meme te pakken. Vaak is het ook een eigen invulling aan een meme die al bestaat. Herkenning is belangrijk. Scènes uit Avengers, of Wesley Sneijder die een kaartje omhoog houdt. Maar het is ook heel specifiek waarom een meme soms wel of niet werkt. Ik wil jou niet beledigen, maar mensen van dertig, veertig, vijftig denken vaak dat het een kwestie is van tekst op een plaatje zetten en dan klaar zijn. Er moet een bepaalde diepgang in zitten, het moet werken. Lastig! Ik heb ook een hele stapel memes die ik wel maakte en niet plaatste: niet goed genoeg.”
Maar neem bijvoorbeeld de post die ik het grappigst vond, waarbij de Albert Heijn-tune wordt gebruikt. Hoe kwam die tot stand?
“Als je in de supermarkt werkt hoor je de hele dag de meest verschrikkelijke nummers die in de winkel worden gedraaid. Als dan de Albert Heijn-jingle komt voelt dat als een opluchting. Dus ja, dan krijg je zoiets. Mijn winkelmanager kan het wel appreciëren. Zolang ik geen werkelijkheid maak van mijn bizarre ideeën. En de volgers natuurlijk ook: veel van hen werken zelf ook in de supermarkt. Ik krijg duizenden likes en 50 tot 70 dm’s per dag.”
Gaan memes je nooit vervelen?
“Soms heb je zelf even geen inspiratie om iets te maken, maar kijken gaat nooit vervelen. Het is ook de hele tijd in beweging. Soms zijn memes dood, te vaak gebruikt, maar dan zijn er toch manieren waarop andere mensen er een toevoeging aan geven die dan weer grappig is.”
Wat vind je tof aan memes?
“Ik moet er al om lachen van zo lang als ik me kan herinneren. Vanaf de brugklas ging ik ze echt volgen. Ik ging ze doorsturen naar vrienden. Dat met elkaar volgen is het leukste wat er is. Het is ook een manier om je zorgen te uiten. Soms is er iets op school wat je dwarszit, en dan denk je: dit komt niet goed. Maar dan heeft iemand over precies diezelfde zorg een meme gemaakt en denk je: ok, dat komt goed. Dat kan echt troostend werken. Je ziet soms ook dat mensen echt hun depressie in memes leggen, het op die manier uiten. Het is meer dan alleen een grappig plaatje.”
Vind je originaliteit belangrijk?
“Ik vind het vooral belangrijk dat ik credits krijg als ik iets maak en anderen dat doorplaatsen. Soms jatten mensen je content gewoon, dan trek ik wel even aan de bel. Meestal plaatsen ze dan alsnog wel een tag.”
Memes zijn vaak ook politiek geladen, hoe kijk je daar tegenaan?
“Memes zijn een goede manier om aandacht te trekken, vooral onder jongeren. Iemand overtuigen is lastig. Maar je kan wel veel reclame maken voor memes, zonder dat iemand doorheeft dat het reclame is. Je kan naar Insta gaan en dingen plaatsen, die duizenden mensen zien, ‘grappig plaatje’, maar is eigenlijk sluikreclame voor president. In Nederland zie ik het niet gebeuren. Al is Thierry Baudet een beetje een memelord. En Geert Wilders ook wel.”
Hoe bedoel je?
“Als Thierry op z'n piano gaat liggen, grappen maakt over lavendel snuiven, probeert hij jongeren te bereiken. Hij weet dat er memes worden gemaakt en zo krijgt hij publiciteit. Vraag jongeren naar bekendste politicus en ze zeggen allemaal ‘Thierry’. Dat komt doordat hij een memelord is. Ik bedoel: hij begon een keer een debat in de Tweede Kamer in een legerpak beginnen. Dat is om aandacht te trekken.”
Verdien je er eigenlijk geld mee?
“Ik ben laatst stanleymesjes gaan verkopen om iets van merchandising aan te bieden. Daar heb ik een paar honderd euro mee verdiend. Als ik de account zou verkopen ligt de waarde rond de 2000 euro. Dat weet ik omdat mensen die wilden kopen daarover hebben gemaild. Maar het geld is niet waar ik het voor doe. Ik hou er leuke contacten aan over en maak heel veel volgers blij. Het is leuk om zoveel mensen te laten lachen.”
