Margot Robbie en Saoirse Ronan als badass queens in een kostuumdrama vol intriges en bitch fights: zou een knaller van een film op moeten leveren. Toch?

Het turbulente leven én de onthoofding van de 16e-eeuwse Mary Stuart blijven tot de verbeelding spreken. Ze werd op haar zestiende koningin van Frankrijk, kon zich op haar achttiende al weduwe noemen en dacht vervolgens wel eventjes de troon op te kunnen eisen in geboorteland Schotland. Potje vergist: dat land viel onder de heerschappij van haar nicht Koningin Elizabeth I (aka The Virgin Queen). Er lag voor beide dames bovendien een hoop concurrentie van verraderlijke en machtsgeile mannen op de loer. Genoeg dramatisch voer dat inmiddels al een rijtje aan vermakelijke verfilmingen en de serie Reign (nu op Netflix) opleverde.

Mary go wild

Daar kan nog wel een nieuwe bij, dachten de makers van Mary Queen of Scots. En een zoveelste versie pak je dan natuurlijk groots en ambitieus aan: Saoirse Ronan en Margot Robbie in de hoofdrollen, House of Cards-schrijver Beau Willimon voor het script en debutant Josie Rourke - een grote naam in de Britse theaterwereld – in de regiestoel. Het historische verhaal bevat daarnaast een aantal 'aanpassingen' en moderne accenten. Zo wordt de relatie tussen de vrouwelijke staatshoofden een stuk vriendelijker voorgesteld dan hij werkelijk was (‘wij vrouwen in een mannenwereld moeten solidair zijn’), en laat Rourke maar wat graag zien dat hare majesteit ook maar gewoon een mens was. Zo zien we Mary ongesteld worden, openlijk over seks praten; en tijdens een orale seksscène klaarkomen. Oh, en de koningin is heel tolerant voor haar tijd: ook gays, andersdenkenden en niet-blanken mogen zich rekenen tot haar vrienden- en kennissenkring. 

Mag het iets minder?

Hoewel ik Rourke’s aanpak en female gaze waardeer, doet het helaas geforceerd aan. Is het écht noodzakelijk dat we zien hoe het menstruatiebloed van de Schotse koningin wordt weggewassen door haar hofdames? Het helpt bovendien niet dat veel scènes een overdosis aan sentiment bevatten: de muziek te dik aangezet, de dialogen te theatraal en een zwik overbodige stijlelementen. Wanneer Mary en Elizabeth elkaar na een hoop gedoe en briefwisselingen eindelijk ontmoeten (in het echt nooit gebeurd), gebeurt dat in een ruimte vol hangende witte doeken; Mary aan de ene kant, ‘Liz’ aan de andere. Het duurt werkelijk minuten voordat ze zich daar een weg door banen en elkaar EINDELIJK zien. Het zal voor sommige kijkers misschien de suspense verhogen; ik kreeg er vooral jeuk van. Ik ben overigens ook benieuwd of ik de enige ben die de nepbaarden van een aantal mannelijke hoofdrolspelers slecht trekt…

De Saoirse show

Blijft er dan nog iets over dat Mary Queen of Scots boeiend genoeg maakt om uit te zitten? Ja hoor, mooie plaatjes, mooie kostuums, aardige bijrollen (Jack Lowden, Joe Alwyn: yum!) en sensationeel politiek gekonkel. Maar het is bovenal de topprestatie van Saoirse Ronan die beklijft. De Ierse actrice zet Mary Stuart zo charismatisch en zo vurig neer dat ze zelfs Margot Robbie grotendeels wegspeelt. Jammer alleen dat het al met al niet voldoende is om te kunnen spreken van een topfilm.

• Mary Queen of Scots (2018)
• Historisch, drama
• Duur: 2h, 4min
• Regie: Josie Rourke
• Cast: Saoirse Ronan, Margot Robbie, Guy Pearce, David Tennant

• Deel