Vanaf 5 april kan je op Netflix kijken naar Scoop: een film over het beruchte BBC-interview met prins Andrew, vanuit het perspectief van de vrouwen achter Newsnight. Waarom werken films over nieuwsredacties zo goed, en wat zijn onze favorieten?

Journalistiek als inspiratiebron 

Intrigerende verhalen, juicy schandalen en grootse onthullingen: journalistiek is een bron van inspiratie voor filmmakers. Niet alleen in films, ook in series is journalistiek een hot topic. Denk aan het recente The Girls on the Bus, Aaron Sorkins The Newsroom (beide te zien op HBO Max) of The Morning Show van Apple TV+ met Reese Witherspoon en Jennifer Aniston. 

Een nieuwsredactie werkt lekker: it’s giving spanning, urgentie en een scheutje drama. Het jagen op opzienbarende scoops, de volhardende zoektocht naar de waarheid, het aan de kaak stellen van misstanden, de struggle om tegen de gevestigde orde in te gaan - het is the good guys tegen de bad guys. En wanneer zo’n diepgravend onderzoek gebaseerd is op échte gebeurtenissen is het al helemaal ontluisterend. Bovendien bewijzen deze films keer op keer hoe belangrijk en noodzakelijk het werk van onderzoeksjournalisten is. Check hier onze favoriete films over waargebeurde onderzoeksjournalistiek. 

Scoop (2024) 

Opzienbarend, spraakmakend, een tikkeltje bizar en het meest bekeken interview van de BBC in 2019: het interview met prins Andrew, waarin hij werd gevraagd naar zijn dubieuze vriendschap met de omstreden Jeffrey Epstein en de beschuldigingen aan zijn adres van seksueel misbruik. Een interview dat alles had moeten ophelderen, maar in plaats daarvan het laatste zetje was naar zijn koninklijke ondergang. Hoe kregen de vrouwen achter het BBC programma Newsnight de schandaalprins ‘Randy Andy’ zo ver dat hij plaatsnam voor dat desastreuze interview? Scoop, gebaseerd op het boek ‘Scoop: Behind the Scenes of BBC’s Most Shocking Interviews’ van Sam McAlister (de tv producer die het interview fixte), laat zien hoe dat interview precies tot stand kwam en hoe een uur tv alles kan veranderen. Met Gillian Anderson (Sex Education, The Crown) als presentatrice Emily Maitlis, Billie Piper als producer Sam McAlister en Rufus Sewell als prins Andrew. 

Scoop is vanaf 4 april te zien op Netflix // TRAILER

All the President’s Men (1976) 

Deze klassieker der klassiekers binnen dit genre kan uiteraard niet ontbreken. All the President’s Men begint waar The Post eindigt en gaat over de ontrafeling van het Watergate-schandaal, wat leidde tot het vervroegde aftreden van president Nixon. The Washington Post’s journalisten Bob Woodward en Carl Bernstein worden gespeeld door dé hot shots van de jaren 70: Robert Redford en Dustin Hoffman, die ter voorbereiding voor hun rol veel tijd doorbrachten op de redactieafdeling van de krant. Het gouden journalistenduo wordt aan elkaar gekoppeld wanneer er in het hoofdkwartier van de Democratische Partij, het Watergate-gebouw, wordt ingebroken. Woodward en Bernstein duiken in de zaak en na veel onderzoek, tegenslag en de mysterieuze geheime bron ‘deep throat’ (je weet wel, van die beroemde quote “follow the money”) onthullen ze schokkende verslagen waaruit blijkt dat de regering van Nixon corrupt was. “Follow the money” ging de boeken in als een van de beroemdste filmquotes ooit, maar grappig genoeg heeft de échte ‘deep throat’ deze woorden nooit uitgesproken. 

All the President’s Men is te huur op Prime Video en Pathé Thuis // TRAILER

The Post (2017) 

Steven Spielberg’s The Post zou je als prequel kunnen zien van All the President’s Men. Het speelt zich namelijk precies daarvoor af, ook bij The Washington Post. Hier gaat het om het wel-of-niet publiceren van de Pentagon Papers: geheime overheidsdocumenten over de Vietnam-oorlog. Katharine Graham, Amerika’s eerste vrouwelijke krantenuitgever, is degene die voor dit ethische dilemma staat en de uiteindelijke beslissing moet maken. Een keuze waarmee ze haar carrière en het voortbestaan van de krant op het spel zet. Met Meryl Streep als Katherine Graham (die hiervoor werd genomineerd voor een Oscar) en Tom Hanks als redacteur Ben Bradlee. Geinig: de papieren die als props in de film werden gebruikt, zijn ook echt de originele documenten van de Pentagon Papers. Ook is president Nixon’s echte stem te horen in de film en is daar geen stemacteur voor gebruikt. 

The Post is te zien op Videoland // TRAILER

Spotlight (2015) 

Deze Oscar-winning film is vernoemd naar het onderzoeksteam van de krant The Boston Globe. In 2002 zijn zij degene die een grootschalig kindermisbruikschandaal binnen de Katholieke Kerk aan het licht brengen. De film volgt de journalisten van het Spotlight-team die de zaak onderzoeken terwijl de boel gaandeweg steeds groter en ingewikkelder blijkt. De kerk is niet zomaar een autoriteit om tegenin te gaan, vooral niet als er stelselmatig jarenlang wordt gezwegen. Ze worden van alle kanten tegengewerkt, terwijl de beerput groter en groter wordt. De betrokken journalisten werkten nauw samen met de filmmakers om het verhaal zo goed mogelijk te vertellen. Ook de acteurs (een sterrencast van o.a. Mark Ruffalo, Michael Keaton, Rachel McAdams en Liev Schreiber) brachten veel tijd met de journalisten door om hun personage zo goed mogelijk neer te zetten. John Slattery speelt de rol van journalist Ben Bradlee Jr. die het Spotlight-team aanstuurt. Dit is de zoon van de bekende journalist Ben Bradlee die in zowel The Post als All the President’s Men voorkomt. 

Spotlight is te huur op Prime Video, Pathé Thuis en Apple TV+ // TRAILER

She Said (2022) 

In She Said zijn het journalisten van The New York Times die op onderzoek uitgaan. In 2017 krijgt Jodi Kantor lucht van een actrice die seksueel misbruikt zou zijn door een grote Hollywood producer. Yep, deze film gaat over het baanbrekende onderzoek rondom Harvey Weinstein. Jodi (Zoe Kazan) bijt zich samen met collega Megan Twohey (Carey Mulligan) vast in de zaak. Ze doen er alles aan om zoveel mogelijk vrouwen te vinden die ‘on the record’ willen spreken over hun ervaringen, terwijl Weinstein hun op de hielen zit. Hun publicatie doorbrak een jarenlange stilte omtrent seksueel misbruik in Hollywood en zorgde er mede voor dat de #MeToo-beweging op gang kwam. In tegenstelling tot andere films in dit lijstje, waar sets werden nagebouwd, is She Said gedraaid binnen de échte kantoren van The New York Times. 

She Said is te zien op SkyShowtime en te huur op Prime Video // TRAILER

Bombshell (2019) 

Een jaar voor de gebeurtenissen uit She Said rommelde het al op de werkvloer bij het conservatieve Fox News. In 2016 werd de machtige opperbaas Roger Ailes aangeklaagd wegens seksuele intimidatie en grensoverschrijdend gedrag. Het onthullen van dit machtsmisbruik was niet makkelijk. Presentatrice Gretchen Carlson (gespeeld door Nicole Kidman) is de eerste die de boel aankaart, wanneer ze onterecht wordt ontslagen. Ze verwacht dat er meer vrouwen opstaan, maar dat gebeurt niet direct. Het brengt coryfee Megyn Kelly (Charlize Theron) en haar protégé Kayla Pospisil (Margot Robbie) in een dilemma: durven ze op te staan tegen de man die hun carrière kan maken of breken? Opvallend genoeg verscheen er in hetzelfde jaar ook al een serie over dit Fox News schandaal: The Loudest Voice, te zien op NPO Plus. 

Bombshell is te zien op Prime Video en Apple TV+ // TRAILER

De Veroordeling (2021) 

De Deventer Moordzaak (of beter gezegd ‘mediazaak’) is een van de meest bekende, bizarre en omstreden zaken in de geschiedenis van het Nederlandse strafrecht. Eind jaren negentig wordt de rijke weduwe Jacqueline Wittenberg om het leven gebracht. Al gauw staat de media er bol van en lijken er twee kampen te ontstaan: is de dader de boekhouder of toch de klusjesman? In De Veroordeling verdiept onderzoeksjournalist Bas Haan (Fedja van Huêt) zich in de zaak terwijl deze uitgroeit tot een waar mediacircus. In elk tv-programma komt de zaak aan bod en zelfs opiniepeiler Maurice de Hond en Claudia de Breij dragen hun steentje bij. De Veroordeling werd bekroond met meerdere Gouden Kalveren, waaronder die voor Beste Film en Beste Hoofdrol. Yorick van Wageningen (die voor deze film een uitzondering maakte om terug te keren naar een Nederlandse productie) won de prijs voor zijn bijrol als de klusjesman, die op het filmfestival door de échte klusjesman in ontvangst werd genomen. In zijn speech bedankte hij de cast en crew voor het ‘teruggeven van zijn leven’. 

De Veroordeling is te zien op NPO Plus, Videoland en HBO Max // TRAILER

• Deel