De man die ons Sesamstraat, De Muppets en De Freggels bracht, gaf ons in 1982 ook de nogal duistere poppenfilm The Dark Crystal. Bijna veertig jaar later bewijst Netflix dat het werk van Jim Henson nog steeds actueel is, want The Dark Crystal: Age of Resistance is om de vingers bij af te likken. Als je van fantasy en poppen houdt, tenminste. Anders moet je deze gewoon lekker overslaan.

Met The Mandalorian en het nog te verfilmen levensverhaal van Obi-Wan Kenobi komen er binnenkort twee grote Star Wars-series naar het nieuwe streamingplatform van Disney. Ik wilde het feit dat ik – om één of andere onduidelijke reden – nog nooit een hoofdstuk van de legendarische filmreeks had gezien eigenlijk tot in lengte van dagen cultiveren, maar nu moest ik wel. Zonder het raadplegen van de oerbron kun je die series immers nooit binnen de juiste context plaatsen en jullie weten allemaal hoe serieus ik mijn werk neem. Aan de slag dus.

The Dark Crystal: Age of Resistance is daar en het is alles wat ik hoopte dat het zou zijn.

Waarschijnlijk had ik A New Hope, The Empire Strikes Back en Return Of The Jedi dertig jaar eerder moeten kijken, want het werk van George Lucas is door de liefhebbers – uiteraard gevoed door puur, onversneden jeugdsentiment – inmiddels opgehemeld tot haast mythische proporties. Een lat zó hoog, dat zelfs de nieuwere Star Wars-films de grootst mogelijke moeite hadden om erbij in de buurt te komen. Ondanks een verwachtingspatroon dat op voorhand al een garantie was voor (lichte) teleurstelling, ben ik er toch maar eens goed voor gaan zitten. Conclusie na het eerste drieluik: best aardig, maar ik zal geen prediker van het evangelie worden. Ik wil best hartstochtelijk gouwe ouwe aanprijzen, maar dan wel cinematografische hoogstandjes die ík tijdens mijn jeugd op repeat had staan. The Dark Crystal bijvoorbeeld.

Ik denk dat ik het meesterwerk van poppenkoning Jim Henson wel honderd keer de videorecorder in heb geduwd. Het was samen met films als The Goonies, Willow, The NeverEnding Story en Labyrinth (ook uit de keuken van Henson) mijn medicijn voor elke vlaag van verveling. Het was de remedie tegen regenachtige zondagen, hardnekkige griepjes en volwassen verjaardagen zonder andere kinderen. Er was iets aan die fascinerende wezens en het mysterieuze, ietwat duistere verhaal waar ik maar geen genoeg van kon krijgen. Je zult dan ook begrijpen dat er bij mij thuis sprake was van lichte uitzinnigheid toen Netflix in 2017 aankondigde met een prequel bezig te zijn van de film die mijn halve jeugd vertegenwoordigde. Nu – twee jaar later – is de serie daar en het is alles wat ik hoopte dat het zou zijn.

Vive la résistance!

De planeet Thra is de thuishaven van de vredelievende Gelflings. Het leven van deze elfachtige wezentjes is eigenlijk één groot, eeuwigdurend Woodstockfestival van peace, love en happiness. Als er op Thra een Xenos was, dan zouden de Gelflings al die planken met inspirerende teksten opkopen. Dat werk. Er komt wat zand in de motor wanneer de planeet wordt overgenomen door kwaadaardige figuren die nog het meeste weg hebben van opgedirkte gieren, de Skesis. Zij zijn naar Thra gekomen om de crystal of truth – de krachtbron van de planeet – te gebruiken voor eigen gewin. Lange tijd zorgt de energie van deze uit de kluiten gewassen diamant voor onsterfelijkheid in kamp Skekis. Een mooie super power om te hebben, maar de kracht van de kristal neemt langzaam af en de Skesis moeten op zoek naar alternatieve – nogal barbaarse – methoden om de dood te slim af te zijn. Wanneer drie moedige Gelflings – Rian, Brea en Deet – ontdekken waar de Skesis mee bezig zijn, besluiten ze in opstand te komen tegen een tirannie die nu wel lang genoeg geduurd heeft.

Het leven van de Gelflings is eigenlijk één groot eeuwigdurend Woodstockfestival.

Feest van herkenning

Jaren geleden kocht ik in een melancholische bui de dvd van The Dark Crystal. Het ding bleef maandenlang onberoerd op mijn televisie liggen, omdat ik bang was dat de film intussen haar magie verloren had. Nieuwsgierigheid won het uiteindelijk van sentiment en vanaf minuut één gutste een heerlijk gevoel van nostalgie uit al mijn poriën. Gelukkig. In navolging van het origineel is ook Age of Resistance een feest van herkenning. Een meer dan aangename hereniging met de aandoenlijke Podlings, de hysterische Fizzgigs, de wijze Mystics en natuurlijk die zachtaardige Gelflings. Geef me een Batman-pyjama en een bakje Croky bolognese en ik ben weer helemaal dat achtjarige jochie van toen.

                     

Symboliek

Henson noemde The Dark Crystal in een interview ooit één van zijn favoriete werken, zijn magnum opus, en daar kan ik helemaal inkomen. Het is zo’n rijk verhaal, het zit echt ramvol symboliek. Zo zou je de crystal of truth – het kloppend hart van Thra – kunnen zien als ons regenwoud. We kunnen haar kracht gebruiken, maar als we het misbruiken dan krijgen we uiteindelijk de rekening gepresenteerd. Alles draait om balans. Het één kan niet zonder het ander bestaan. Goed vs. kwaad, macht vs. onmacht en het leven vs. de dood, het zit er allemaal in. Je kunt deze vertelling dan ook bekijken als ‘gewoon’ een spannend, op zichzelf staand verhaal, maar de goede verstaander ziet overeenkomsten met een wereld die momenteel wordt geregeerd door hebberige, rücksichtloze narcisten als Trump, Bolsonaro, Poetin en Erdogan. Het raakt aan politiek, het raakt aan racisme en het raakt aan activisme. Age Of Resistance mag dan wel zijn gebaseerd op een film uit 1982, actueler dan dit ga je het niet krijgen.

• Netflix (2019)
• Jim Henson’s magnum opus verbouwd tot serie
• 50 minuten per aflevering
  

• Deel