‘Ik dacht: waar zijn de queer Aziaten?’: Thuy is ambassadeur voor Asian Pride
Thuy Nguyen is een trans/non-binaire acteur en filmmaker die zich inzet voor eerlijke representatie voor Aziatische LHBTI’ers. ‘Ik zag nooit queer Aziaten en dacht als tiener dat ik de enige gay Vietnamees in heel Nederland was.’
Thuy Nguyen (hen/hun), die in Apeldoorn opgroeide als kind van Vietnamese bootvluchtelingen, heeft zich nooit vrouw gevoeld. “Toen ik 3 was, mocht ik van mijn moeder jongenskleren dragen en mijn haar kort knippen. Ik heb twee broers, dus ze dacht dat ik me gewoon eenzaam voelde als meisje.” Maar vanaf 6-jarige leeftijd werd Thuy zich steeds zelfbewuster: “Als kind wil je niet anders zijn. Meisjes in mijn klas droegen leggings, dus ik vond dat ik ook leggings moest dragen. Ik liet mijn haar groeien – als tiener kwam het tot aan mijn onderrug, maar het voelde meer als een gordijn waar ik me achter verschool.”
Nu identificeert Thuy zich als trans/non-binair, maar lange tijd zag hen zichzelf als lesbisch. “Ik hield mijn geaardheid jarenlang voor me. Thuis werd er nooit gepraat over lhbti-zaken; ik weet niet eens wat het Vietnamese woord voor ‘lesbisch’ is. Ik zag queer mensen op tv, maar ze waren nooit Aziatisch. Het voelde alsof we niet bestonden. Als tiener dacht ik dat ik de enige gay Vietnamees in heel Nederland was.”
Thuy was erg in zichzelf gekeerd en een ‘stille muis’ in de klas. Maar alles veranderde toen hen tijdens hun mbo-opleiding bevriend raakte met een gay klasgenoot. “Ik durfde bij hem uit de kast te komen. Daarna herkenden klasgenoten mij niet meer, omdat ik vanaf dat moment pas echt durfde te leven. Ik lachte voor het eerst in mijn leven hardop in de klas.” De acteur maakte nieuwe queer vrienden en ontdekte de Amsterdamse en Rotterdamse gayscene.
Toen hen op 25-jarige leeftijd besloot uit de kast te komen bij hun moeder, kwamen de woorden er met moeite uit. “Ik zei alleen huilend: ‘Ik val niet op jongens’. Zij antwoordde: ‘Dus je bent lesbisch?’ Ze gebruikte het Nederlandse woord. Eindelijk begreep ze waarom ik moest huilen als ze steeds begon over jongens. Mijn hele familie reageerde veel beter dan ik had verwacht. De angst om niet geaccepteerd te worden zat echt alleen in mijn hoofd.”
Trans
“Ik zag video's van Chella Man, een Amerikaans Chinees-Joodse trans/non-binaire YouTuber die video's van zijn transitie online zette”, vertelt Thuy. “En ik dacht: wow, dat is precies hoe ik me mijn hele leven voel! Toen ik daarna uit de kast kwam als trans, reageerde mijn familie heel liefdevol.”
Thuy stond drie jaar op de wachtlijst van de genderpoli en is al bijna een jaar in gesprek met diens psycholoog. “Ze twijfelen of ik ‘echt’ in transitie wil, omdat ik aangaf dat ik me ook als non-binair identificeer.” Dit maakt de acteur verdrietig, omdat er veel non-binaire mensen zijn die ook genderdysforie ervaren en in transitie willen. In transitie gaan betekent niet dat je ‘alles’ laat doen; het kan bijvoorbeeld zijn dat je alleen hormonen gebruikt of een borstoperatie ondergaat. Chella Man heeft hier eerder over gesproken, omdat ook artsen hier te weinig kennis over hebben, waardoor veel non-binaire mensen geen toegang krijgen tot transitie. “Het voelt alsof ik telkens mijn genderidentiteit moet verdedigen en valideren”, zegt Thuy.
Acteren
Dat hen ambassadeur zou worden van Asian Pride NL en mee zou varen op de jaarlijkse Pride botenparade, had Thuy nooit gedacht. “Ik dacht eerst: maar ik ben pas heel kort bezig met Aziatische queer representatie! Mijn imposter syndrome kwam meteen naar boven.”
Moeder
En dat terwijl de filmmaker lange tijd worstelde met plankenkoorts. “Ik heb daar nog steeds soms last van. Ik vind public speaking erg eng en daagde mezelf daarom uit om te acteren. Dan moest ik wel voor mensen spreken.” Een creatief beroep wordt vaak afgekeurd door Aziatische ouders, maar Thuy’s moeder stimuleerde hen juist van jongs af aan om hun passies te omarmen en te blijven vechten. “Toen ik door mijn depressie moeite had met afstuderen, zei ze: ‘Thuy, ga niet halverwege stoppen. Je bent er bijna’. Die mantra herhaal ik nog steeds als ik het moeilijk heb. Zelf heeft ze een zware jeugd gehad in Vietnam en liet ze alles achter toen ze als volwassene moest vluchten. In Nederland werkte ze als alleenstaande moeder en had ze allerlei odd jobs, zoals fruit plukken en garnalen pellen. Allemaal om mijn broers en mij te onderhouden. Ik wil haar trots maken.”
Taboe
Thuy weet dat veel Aziatische families niet zo begripvol zijn als die van hen. Queer zijn is nog steeds een groot taboe in de Zuidoost-Aziatische gemeenschap, waar niet over wordt gesproken. “Als ik in een Aziatische niet-queer omgeving ben, wordt er bijvoorbeeld nooit gevraagd of ik een relatie heb. Er wordt niet doorgevraagd als ik vertel dat mijn voornaamwoorden hen/hun zijn. Het is alsof mijn genderidentiteit niet bestaat.”
Maar Thuy begrijpt de aarzeling ook. “Misschien is het omdat ze timide zijn, iets wat meer Aziaten hebben, omdat ze niet het verkeerde willen zeggen. Toch wil ik graag dat andere Zuidoost-Aziaten meer interesse durven te tonen, zodat we samen uit de taboesfeer kunnen komen. Het werkt niet als het alleen van ons queers komt. Dus vraag me alles en laten we het gesprek beginnen!”
Foto header: Thuy
Klik hier voor meer informatie over Asian Pride NL, die op zaterdag 3 augustus met een eigen boot meevaart (nummer 16) op de Canal Pride Parade in Amsterdam.