Drie vrouwen over het belang van een uitstrijkje

Elke vrouw vanaf dertig jaar kent het wel. De envelop waarin je wordt opgeroepen tot een uitstrijkje. Maar hoe leeftijdsgebonden is het belang van een uitstrijkje eigenlijk? In dit stuk lees je hoe drie vrouwen zelf vroegtijdig besloten een uitstrijkje te nemen en hoe belangrijk dat voor hen is geweest.

Waarom besloot je een uitstrijkje af te nemen voor je dertigste? 

Anne: “Ik had al sinds mijn zestiende hele erge buikpijn. Ik dacht altijd dat de pijn kwam door mijn spiraal, maar op mijn twintigste vond ik de pijn onhoudbaar en ben ik naar de huisarts gegaan. Ik heb over de jaren verschillende huisartsen gehad en pas bij de vierde huisarts werd een uitstrijkje aangeraden.”
Floor: “Ik had al lange tijd heel erg last van bloedingen, tijdens en na de seks. Vaak werd mij dan verteld dat dat kwam door mijn spiraal of door de seks zelf. Pas toen het bloeden echt onhoudbaar werd ben ik naar de dokter gegaan en heb ik specifiek gevraagd naar een uitstrijkje.”
Marit: “Ik had een voorgevoel dat er iets niet helemaal klopte. Ik ben altijd erg bewust geweest van mijn lichaam. Daarom heb ik me de laatste tijd in reflexologie verdiept. Toen ik onder mijn kleine teen drukte voelde ik direct een pijnscheut in mijn baarmoeder. Toen wist ik dat ik naar mijn lichaam moest luisteren en ben ik naar de dokter gegaan.”

Wat was de diagnose?

Anne: “Ik heb mijn uitstrijkje net voordat corona uitbrak gedaan. Door de drukte is mijn uitslag niet doorgestuurd naar de gynaecologe en is mijn pap van pap twee naar pap drie gegaan in 4 maanden. Met je pap wordt beoordeelt hoe afwijkend je uitstrijkje is. Je kan pap 0 tot pap 5 krijgen als uitslag. Bij pap 0 is er vrijwel geen reden tot verder onderzoek, en bij pap 5 zijn er kankercellen aangetroffen in het uitstrijkje. Zo geeft de pap uitslag dus duidelijk aan hoe gevorderd en problematisch je situatie is.”
Floor: “Ik had pap drie en moest een biopt laten maken. Bij een biopt worden er kleine stukjes weefsel uit je baarmoeder gehaald voor verder microscopisch onderzoek. Uit deze biopt kwam dat ik CIN drie had. De CIN geeft aan hoe afwijkend de cellen zijn die worden afgenomen bij het biopt. Je hebt drie meetniveaus bij een CIN-uitslag, deze loopt van CIN één (lichte afwijking) tot CIN drie (ernstige afwijking) op.”
Marit: “Uit mijn uitstrijkje kwam dat ik pap vier had en daarna moest een biopt worden gemaakt. Uit dit biopt kwam dat ik CIN 3 had en de onrustige cellen dus ernstig afweken.” 

Was er een verdere behandeling nodig?

Anne: “Ik moest een biopt laten maken, en uit deze biopt werd duidelijk dat ik een lichte afwijking had. Mijn gynaecologe vond het niet nodig om verder onderzoek te doen omdat ik nog maar 21 ben en de cellen ook uit zichzelf kunnen verdwijnen.”
Floor: “Uit mijn biopt kwam dat ik CIN drie had en mijn gynaecologe stelde daarom een behandeling voor. Bij mij werd een Lisexcisie uitgevoerd. Dit houdt in dat de afwijkende cellen soort van worden weggebrand.”
Marit: “Ik moest een lisexcisie ondergaan doordat ik CIN 3 had. Er is hierbij 4 tot 4,5 cm aan afwijkend weefsel weggebrand.”

Wat was er gebeurd als je hier langer mee had doorgelopen?

Anne: “Mijn pap had verhoogd kunnen worden of de cellen waren uit zichzelf weggegaan. Toch ben ik erg blij dat ik niet heb gegokt op de toekomst.”
Floor: “Ik denk dat mijn pap nog hoger geworden zou zijn. Een lisexcisie is al een best heftige ingreep, dus voor mijn gevoel was het echt wel kantje boord.”
Marit: “Als ik drie jaar had gewacht met dit uitstrijkje, had mijn baarmoeder er waarschijnlijk uit gemoeten.” 

Heeft dit impact op je leven gehad?

Anne: “Ik ben hierdoor wel voorzichtiger geworden met mijn lichaam. Ik let op hoe ik me voel tijdens mijn ongesteldheid en durf nu aan te kaarten bij de dokter als ik voel dat er wat mis is.”
Floor: “Ja, het had flinke impact op de intimiteit tussen mij en mijn vriend. Ik was bang geworden voor contactbloedingen en wist niet hoe ik aan hem kon uitleggen waar ik allemaal doorheen ging destijds. Dat kon soms wel alleen voelen.”
Marit: “Ja, ten eerste ben ik echt bewuster gaan leven. Je lichaam gezond houden is al zo’n grote hulp in het voorkomen of zelfs genezen van een hoge pap. Ten tweede, na je lisexcisie mag je geen seks hebben, in bad of tampons in. De weken waarin ik hiermee moest dealen en het leven gewoon doorging, waren soms zwaar.”

Vind je dat oproepen voor uitstrijkjes op jongere leeftijd moeten komen?

Anne: “Ja, ik snap niet waarom er zo makkelijk wordt gedaan over SOA tests, en er nog steeds zoveel onwetendheid is over het belang van een uitstrijkje. Ik heb het gevoel dat uitstrijkjes vaak worden geassocieerd met oudere vrouwen, terwijl het van belang is voor iedere vrouw die seksueel actief is.”
Floor: “Misschien oproepen niet per se, maar wel dat het bespreekbaarder wordt gemaakt. Zoveel vrouwen hebben geen idee waarom het zo belangrijk is om te doen. Ik vind wel dat de eerste stap bij de vrouw zelf ligt, alleen jij kan voelen wat niet goed voelt in jouw lichaam.”
Marit: “Ik vind dat het belang van een uitstrijkje duidelijker moet worden gemaakt. Vanaf het moment dat je seksueel actief bent, kan je het HPV-virus bij je dragen. Het is dus niet een leeftijdsgebonden kwaal, maar iets dat bij elke seksueel actieve vrouw kan voorkomen. Daar moet meer over gecommuniceerd worden.” 

Is er nog iets dat je de lezer van dit artikel wilt meegeven? 

Anne: “Let alsjeblieft goed op jezelf. Durf vragen te stellen en laat je nooit uit het veld slaan door anderen. Jij hebt recht op dat uitstrijkje als jij twijfels hebt over je gezondheid daar beneden. Niemand anders heeft daar wat over te zeggen”
Floor: “Luister naar je lichaam, vooral als het gaat om je baarmoeder. De baarmoeder is zo’n kwetsbaar en mooi orgaan, er is niemand anders die daarover mag beslissen dan jijzelf. Als jij voelt dat er iets niet goed zit, dan is het jouw goed recht om dat uit te zoeken.”
Marit: “Voor sommige meisjes zal het zwaar vallen om een uitstrijkje te laten maken. Het is meer dan alleen een eendenbek en een swap. Ikzelf ben vroeger seksueel misbruikt, en weet daarom hoe moeilijk het kan zijn om die stap te zetten. Ik was gelukkig net op tijd, doordat ik mijn lichaam vertrouwde en ernaar luisterde. Maar daarom wil ik hier, alle meisjes die seksueel misbruikt zijn op het hart drukken hoe belangrijk het is om een uitstrijkje te laten maken. Je kan het HPV-virus vanaf je eerste seksuele contact bij je dragen. Dus vrouwen en meisjes, maak van jezelf prioriteit en luister naar je lichaam. Je bent het waard.”

• Deel