Lichamelijke gevolgen na seksueel geweld: “Ik kan clitoraal niet klaarkomen”

Dat seksueel geweld mentale klachten als gevolg heeft is bij veel mensen bekend. Maar waar veel minder over gesproken wordt zijn de lichamelijke gevolgen. Zo kan het inbrengen van een penis onmogelijk worden na seksueel geweld te hebben meegemaakt. Wij spraken drie dappere vrouwen over de lichamelijke gevolgen na hun ervaring met seksueel geweld. En vroegen seksuologe Leila hoe dit verband in elkaar zit.

Lizzy, 28 jaar

Zou je iets willen vertellen over jouw trauma?

‘’Ik ben tot mijn achtste jaar seksueel misbruikt door mijn oom. Dit gebeurde ongeveer een keer in de twee weken. Eigenlijk altijd als hij de kans had. Ik ging daar vaak heen om te spelen of te logeren. Hij liet mij voelen dat ik heel speciaal was. Het was ‘ons’ geheimpje. Daardoor had ik niet door hoe verkeerd was. Onbewust realiseerde ik mij wel dat ik niet wilde dat hetzelfde bij mij zusje zou gebeuren. Ik heb haar heel erg geprobeerd te beschermen.’’

Wat voor gevolg heeft dit gehad op jouw intieme leven? 

‘’Ik merk dat ik mensen makkelijk over mijn grenzen laat gaan. En dat ik eigenlijk niet eens goed kan voelen wat mijn grenzen zijn. Ook draaide het de eerste jaren van mijn seksleven niet om mijn eigen plezier. Voor mij was het belangrijk dat de ander klaarkwam. Daarnaast heb ik geen gevoel bij mijn vulva. Ik kan alleen klaarkomen door penetratie. Bij mijn clitoris zit mijn gevoel op slot. Daarnaast heb ik al heel jong een operatie moeten ondergaan voor een vergevorderd voorstadium van baarmoederhalskanker. De artsen denken dat dit komt doordat HPV, een virus dat overgedragen wordt via seks, al heel jong in mijn lichaam zat.’’

Zit er voor jou verschil tussen masturberen of seks met een partner?

‘’Ook tijdens masturbatie kom ik alleen klaar door iets in te brengen. Daarom maak ik altijd gebruik van speeltjes. Het liefst een vibrator waar ook een clitorisstimulator op zit. Tijdens het masturberen heb ik weleens een clitorisorgasme gehad met behulp van een luchtdrukvibrator. Maar dat voelde helemaal niet prettig. Tijdens de seks lukt een clitorisorgasme mij helemaal niet.’’

Wat heeft jou geholpen om een fijn seksleven te krijgen?

‘’Mijn eerste vriendje heeft mij enorm geholpen. Ik heb hem op mijn achttiende als eerste verteld wat mij is overkomen. Hij was een luisterend oor en behandelde mij niet als slachtoffer. Daardoor ervaarde ik dat seks en liefde ook samen konden. Ook heb ik veel EMDR-therapie gehad en ga ik schematherapie krijgen. Voor de therapie had ik vaker seks met verschillende mannen. Nu besef ik mij hoe waardevol mijn lichaam is. En deel ik dat alleen met iemand als het echt goed voelt.’’ 

Birgit, 22 jaar

Zou je iets willen vertellen over jouw trauma?

‘’Ik ben van mijn achtste tot mijn tiende seksueel misbruikt door de vriend van mijn nicht. Het begon toen hij zijn penis uit zijn broek haalde en wilde dat ik eraan zat. Op dat moment begreep ik daar niks van en ben ik weggelopen. Het misbruik duurde twee jaar en eindigde met oud en nieuw. Op die bewuste avond heeft hij mij oraal bevredigt en mij gedwongen om dat ook bij hem te doen. Door de schrik realiseerde ik mij dat het echt verkeerd was en ben ik weggerend. Daarna ben ik nooit meer met hem alleen in een ruimte geweest.’’ 

Wat voor gevolg heeft dit gehad op jouw intieme leven? 

‘’Ik neem nooit het initiatief en ben heel onderdanig in bed. Ik heb een keer een paniekaanval gehad tijdens de seks, waarbij ik allemaal flashbacks kreeg. Sinds die aanval durf ik mijn partner niet meer oraal te bevredigen. En heb ik mijn seksleven weer opnieuw moeten opbouwen. Ook gebeurt het vaak dat ik niet nat genoeg ben. En ik heb veel moeite met klaarkomen. Ik heb fases waarbij ik seks leuk vind en er van kan genieten. Maar er zijn ook momenten dat ik er helemaal geen zin in heb en mij er niet prettig bij voel.’’ 

Zit er voor jou verschil tussen masturberen of seks met een partner?

‘’Als ik masturbeer kan ik mezelf makkelijk tot een hoogtepunt brengen. Tijdens de seks heb ik daar veel moeite mee. Ik realiseer mij nu pas dat dit ook te maken kan hebben met het misbruik. Ik kan relaxter zijn wanneer ik alleen ben, omdat ik dan geen verplichtingen voel.’’ 

Wat heeft jou geholpen om een fijn seksleven te krijgen?

‘’Ik heb hier nooit met een professionele hulpverlener over gesproken. Wel heb ik er veel over gesproken met mensen uit mijn omgeving. Ook met mijn partner kan ik er heel fijn en respectvol over praten. Als ik mij bijvoorbeeld schuldig voel dat ik hem niet oraal durf te bevredigen, kan hij dat gevoel bij mij wegnemen. Ik heb wel plannen om met een professional te praten. Het zou mooi zijn als dat gaat bijdragen aan een fijn seksleven.’’ 

Cheyenne, 21 jaar

Zou je iets willen vertellen over jouw trauma?

‘’Ik ben op mijn zeventiende aangerand door een groep jongens. Ik stond na een feestje met mijn beste vriend na te praten op straat. Toen kwamen er vijf jongens die mij meenamen naar de andere kant van de weg. Ze stonden in een cirkel om me heen en begonnen me overal aan te raken. Ik keek naar mijn schoenen en de gebouwen om mij heen als afleiding. Op een gegeven moment kwam er een andere vriend van mij aanlopen. Hij schreeuwde naar de jongens. Op dat moment ontstond er een gat in de cirkel en kon ik vluchten.’’ 

Wat voor gevolg heeft dit gehad op jouw intieme leven? 

‘’Toen ik mijn huidige vriend leerde kennen had ik vaak paniekaanvallen en was ik niet in staat om seks met hem te hebben. Na een aantal maanden traumahulp ging dit steeds beter. Maar nu lukt het mij weer niet. Op zo’n moment verkrampt mijn lijf en kan ik niks vaginaal inbrengen. Dit zorgt ook voor veel schuldgevoelens tegenover mijn vriend. Seks en intimiteit zijn voor mij nu geen leuke dingen.’’ 

Zit er voor jou verschil tussen masturberen of seks met een partner?

‘’Als ik helemaal alleen ben kan ik wel opgewonden raken en zin hebben in seks. Dan kan ik alles uitproberen. Mijn lichaam is dan ook ontspannen zodat ik bijvoorbeeld een vibrator kan inbrengen. Tijdens de seks heb ik het gevoel dat ik de controle verlies en niet meer terug kan. Dan wil ik het ook niet meer. Dit terwijl ik wel ontzettend gek ben op mijn vriend.’’ 

Wat helpt jou om een fijn seksleven terug te krijgen?

‘’Ik zit nog middenin dat proces. Ik ga nu weer beginnen met traumatherapie. Ook is de communicatie met mijn partner heel belangrijk. Hij probeert mij op mijn gemak te stellen en zegt dat ik altijd terug kan als ik het niet wil. We hebben ook geprobeerd mij het initiatief te laten nemen. Zodat ik controle heb over de situatie. Maar ook dan klap ik halverwege weer dicht. Ik hoop dat traumahulp meer aandacht gaat besteden aan het terugkrijgen van een fijn seksleven, want daar is nu nog te weinig aandacht voor.’’

Seksuologe Leila, 26 jaar 

Kan er een verband zitten tussen lichamelijke klachtenen een trauma?

‘’Dit verband is er zeker. Voor fijne seks is het heel belangrijk dat je een connectie maakt tussen je opgewonden voelen en merken aan je lichaam dat het opgewonden is. Het is heel begrijpelijk dat deze connectie moeilijk te maken is voor vrouwen die te maken hebben gehad met seksueel geweld.’’

Hoe zit dit verband in elkaar? 

‘’Bij Birgit en Cheyenne is heel duidelijk te zien dat er geen goede connectie gemaakt wordt tussen gevoel en lichaam. Daardoor komen zij in een negatieve cyclus terecht. Daarbij denken zij dat er iets niet gaat lukken, waardoor het ook niet lukt. Denk hierbij aan het krijgen van een orgasme of het inbrengen van de penis. Bij Lizzy is het lastiger. Als je seksueel geweld hebt meegemaakt kan je lichaam een beschermingsmechanisme maken, zodat je niet nog meer pijn gedaan kan worden. Dit kan ervoor zorgen dat haar gevoel bij de vagina wordt uitgeschakeld. Maar omdat zij zo jong is misbruikt kan het ook zo zijn dat haar lichaam de seksuele ontwikkeling heeft overgeslagen, of dat het enkel een lichamelijke klacht is.’’

Hoe krijg je na zo’n heftige periode weer een fijn seksleven?

‘’Het allerbelangrijkste is om erover te praten en hulp te zoeken. Birgit en Cheyenne zouden een heel stuk verder geholpen kunnen worden door seksuologische hulpverlening. Zo biedt een seksuoloog een luisterend oor en kunnen er opdrachten meegegeven worden. De penetratie zou bijvoorbeeld weggehaald kunnen worden bij de seks, wat verlichting geeft. Voor de partner is communiceren heel belangrijk. Dat geeft de ander het gevoel dat ze veilig is en het aan kan geven als ze niet verder wil.’’

• Deel