Oververhitting door XTC: wat is het en kan je het voorkomen?
- Artikel
- 24 apr 2024
- 4 minuten leestijd
Oververhitting, ook wel ‘hyperthermie’, kan optreden wanneer je lichaamstemperatuur te hoog wordt tijdens het gebruik van XTC. Dat kan grote gevolgen hebben. Maar wat is er precies gevaarlijk aan en nog belangrijker: hoe voorkom je het? We vroegen het spoedeisende hulp arts Maro Sandel.
In het BNNVARA-programma ‘Van de Wereld’ worden nabestaanden geïnterviewd van jongeren die het leven lieten waarbij drugs in het spel waren. In de vierde aflevering krijg je een kijkje in het leven van Jelmer, die op 21-jarige leeftijd overleed aan het gevolg van oververhitting door drugs.
Wat is oververhitting?
“Je lichaam is constant bezig om de lichaamstemperatuur rond een bepaald niveau te houden: 37 graden. Wanneer je lichaam hiervan afwijkt, ga je je beroerd voelen. Dit kan je al vrij snel merken bij een verhoging van 38 of 39 graden, of bij een ondertemperatuur van 35 graden. Wanneer je boven de 41 à 42 graden komt, zit je al in de gevarenzone. Dit kan leiden tot onomkeerbare schade voor heel je lijf. Door drugs kan het regelmechanisme van je lichaam in de war worden gebracht. Wanneer je XTC gebruikt, gaat je lijf meer ‘aanstaan’. Je wordt heel actief en gaat meer bewegen. Hierdoor produceer je veel meer warmte in je lijf. Door het effect van de drugs raak je ook minder snel warmte kwijt. Daardoor ontstaat oververhitting. Het lukt je lichaam niet meer om de temperatuur te reguleren.”
Welke drugs kunnen zorgen voor oververhitting?
“In principe kan elke ‘upper’ zorgen voor een oververhitting. Uppers zijn drugs waarbij je lichaam aan gaat staan. Denk bijvoorbeeld aan cocaïne, XTC (MDMA), amfetaminen, cathinonen (3-MMC), speed, enzovoort. Een relatief grote groep, dus. Al deze stimulerende middelen zorgen ervoor dat je over het algemeen actief en alert wordt. Ze hebben allemaal de potentie om te leiden tot oververhitting.”
Zit er dan een specifieke stof in die zorgt voor oververhitting?
“Nee. Wanneer we spreken van oververhitting in het kader van drugsgebruik, wordt dat veroorzaakt door meer factoren dan alleen de drugs. Het is dus multifactorieel. Het resultaat van uppers, is dat je lijf in een actieve stand gaat. Dit activeert je spieren, activeert je bewustzijn en zorgt voor meer adrenaline. Daarnaast begeven mensen zich vaak in warme en matig geventileerde ruimten, wordt er niet altijd voldoende gedronken en is de eigen inschatting van je lijf verstoord. Dat zorgt allemaal voor een verhoging van je lichaamstemperatuur. Natuurlijk zal de ene upper meer invloed hebben op je inwendige thermostaat dan de andere. Maar uiteindelijk zijn ze allemaal in staat om je thermoregulatie in de war te brengen.”
Wat zijn de eerste klachten van oververhitting?
“Er zijn niet per se specifieke eerste klachten. Bij deze complicatie zijn de voortekenen vooral dat je klachten ervaart die niet helemaal kloppen. Denk hierbij aan ontzettend misselijk worden, braken, extreme hitte, zweten, hoofdpijn en spierpijn in heel je lijf. In extreme gevallen kan je een veranderend bewustzijn krijgen. Je lichaam kan bijvoorbeeld ‘door het lint’ gaan of juist slaperig worden. Wanneer mensen zich ontbloten, kunnen dit ook voortekenen zijn van oververhitting.”
Vanaf welke dosis kan dit gebeuren?
“Oververhitting ontstaat niet altijd door een dosis-effect relatie. Oftewel: het kan bij elk gebruik gebeuren. Neem bijvoorbeeld Jelmer: hij had in totaal maar 1/4e pil op. Natuurlijk loop je meer risico wanneer je meer gebruikt. Maar oververhitting ontstaat altijd in combinatie met factoren zoals hoe warm je lichaam wordt en wat er intern gebeurt. Daar heb je weinig invloed op. Op omgevingsfactoren wel: dus hoelang je doorgaat met dansen en hoe heet de omgeving is.”
Wat moet je doen bij oververhitting?
“Wanneer je klachten ervaart die niet lijken te kloppen, zoek dan een rustige omgeving op. Ga in het geval van extreme hitte opzoek naar een koudere omgeving en probeer minder te bewegen. Ervaar je extreem onaangename klachten? Ga dan gelijk naar de EHBO. Daarnaast raden we bij het gebruik van XTC altijd aan om maximaal één drankje per uur te drinken. Zorg er ook voor dat je zo gezond mogelijk bent wanneer je drugs wil gebruiken. En bereid je zo goed mogelijk voor.”
Ben jij van plan ooit drugs te gebruiken of heb je het al weleens gedaan? Wees je bewust van de gevaren en lees je goed in. Je kan altijd terecht bij Jellinek voor meer informatie over bepaalde drugs.
‘Van de Wereld’ is de komende vier weken elke woensdag om 21:20 te zien op NPO3. Benieuwd naar het verhaal van Jelmer en zijn nabestaanden? Bekijk de vierde aflevering via deze link.