Muziek die je voelt, ruikt, proeft en ziet?

Een safe space die voor iedereen toegankelijk is, waar verschillen omarmd en gevierd worden - dat is The Ritual. Aan de hand van een overgangsritueel dat bestaat uit drie delen, gaat het duo de interactie aan met het publiek. Zo transformeert de avond van een regulier concert in een ervaring die al je zintuigen prikkelt, vertellen Belle en Sebastiaan. Maar hoe doen ze dat dan precies, vraag ik me hardop af. “Het ritueel wordt geïnitieerd door iets te eten en in het tweede stuk wordt een geur verspreid door de zaal. Daarnaast zit er ook aanraking in verwerkt en het kostuum van Belle heeft zelfs licht dat haar stemgeluid visualiseert. Dit hebben we natuurlijk niet alleen gemaakt, kunstenaars Daphne Karstens en Mikki Passenier hebben ons hierbij geholpen.”  
 
Om te testen of mensen hier daadwerkelijk op zitten te wachten, heeft het duo een aantal try-outs gedaan voor met mensen met een beperking. “Niets over hen, zonder hen. Dat is voor ons heel belangrijk”, legt Belle uit. “We kregen voornamelijk terug dat mensen behoefte hadden aan een show die voor iedereen hetzelfde is, maar wel toegankelijk. Daarom hebben we onder andere boekjes met de tekst van de show, voor mensen die de snelheid niet kunnen bijhouden of niet goed kunnen horen. Uiteindelijk willen we de ervaring voor iederéén fijn maken – en niemand het gevoel geven dat ze ‘anders’ zijn.” Ook heeft het duo een aantal jaar geleden gespeeld op Sencity, een festival voor doven en slechthorenden. Hier is het balletje voor dit project gaan rollen.  

De show – en dus het ritueel – wordt geleid door een vertellende stem. “By stepping into this space you agree to participate in this ritual”, is de eerste zin van de voorstelling. Daarmee geeft CUT_ aan dat er niet alleen van hen, maar ook van het publiek iets wordt verwacht. “Natuurlijk wel op een lieve en zachte manier”, benadrukt Belle. “Samen met hen ondergaan we dit en komen we er anders uit dan we erin gaan. Dat is uiteindelijk het doel. Want verbinding tussen personen ontstaat als je samen een intense ervaring hebt. En wat wij extra interessant vinden, is dat je dit doet met mensen die je normaal waarschijnlijk niet snel zou tegenkomen.” 
 
Sebastiaan legt uit dat ze expres geen leiders van het ritueel zijn. Zo kunnen ze het namelijk echt samen met de toeschouwers ervaren. “We zijn één geheel. Dat is best intens en soms ook ontroerend. We hebben gemerkt dat mensen soms geëmotioneerd raken. Ik denk dat er een muur wordt doorbroken tussen publiek en artiest. Normaal sta je als artiest letterlijk hoger op een podium, maar dat proberen we een beetje recht te trekken. Daardoor komt wat je zegt namelijk directer binnen – je kunt je verhaal beter overbrengen. Die connectie proberen we terug te pakken en een diepere laag te geven.” 

Maar naast een mooie, intense ervaring voor de bezoekers, heeft The Ritual een ander belangrijk doel: het zet festivals en poppodia aan het denken over inclusie in de muziekwereld. Want ondanks dat dit voor hen een gegeven is, is er nog een hoop werk aan de winkel, vertelt CUT_. Daarom verwerken ze hun inclusieve werkwijze niet alleen in de inhoud van het concert, maar ook in de rider (een lijst van voorzieningen die een artiest nodig heeft voor een optreden). “We vragen bijvoorbeeld om een prikkelarme ruimte voor het publiek. Ook willen we dat de ruimte goed toegankelijk is voor rolstoelgebruikers.” Belle en Sebastiaan zijn ervan overtuigd dat zij als artiesten de verantwoordelijkheid hebben om hierover na te denken en er iets mee te doen. “Als elke artiest dit zou doen, zouden festivals en andere organisaties er misschien ook eens over nadenken. Dit is iets wat speelt: misschien moeten we onze sociale verantwoordelijkheid nemen.”

The Ritual is voor CUT_ een heel bijzonder project, waar ze in de toekomst zeker op willen voortborduren. Er valt namelijk nog genoeg te leren, geven Belle en Sebastiaan aan, zowel voor henzelf als voor anderen. “Je merkt gewoon dat er wat gebeurt als we dit spelen. Daarom denken we: hoe meer mensen we hiermee kunnen bereiken, hoe beter.” 

Juist omdat deze show zoveel verschillende dimensies heeft, vind ik het lastig er de juiste woorden aan te geven. Daarom lijkt het me beter om het gewoon te gaan ervaren. Dat kan op vrijdag 20 december in de Melkweg in Amsterdam. Wil je toch alvast een voorproefje van de band? Kijk dan naar hun optreden in de NPO 3FM Live Box.