Theatrale overgang naar de winter

Ali Smith is een Schotse auteur die politieke thema’s in haar werk niet schuwt. Toch blijven haar teksten altijd grappig, ontroerend en inspirerend. Op haar naam staan meerdere nominaties voor de prestigieuze Booker Prize, waaronder voor haar roman Herfst, die zich afspeelt in een grimmig post-Brexit  tijdperk. In aanloop naar De seizoenen  onderzoekt Het Nationale Theater hoe ze de scherpe taal van Ali Smith succesvol naar het theater brengen.  
 
Ieder seizoen werkt artistiek leider Eric de Vroedt samen met de acteurs en het creatieve team een deel van de boekenserie uit op het toneel. “In de cyclus die ze schreef, verbindt ze zaken op duizelingwekkende wijze”, zegt De Vroedt. “Natuur, Brexit, kunst, vluchtelingencrisis: álles komt samen in deze vier romans. We volgen uitzonderlijke personages, die elkaar totaal onverwacht – maar toch volkomen geloofwaardig – ontmoeten, vrienden worden en elkaar hun hele leven lang helpen.” Als de overgang naar het nieuwe seizoen aanbreekt, presenteren ze de werkvoorstelling eenmalig voor publiek, zonder zorgvuldig uitgestippeld plan of script. Rauwer en speelser dan de producties die we van HNT gewend zijn. 

Als het aan de ijzige temperaturen ligt, zou je misschien denken dat het al winter is, maar officieel begint die pas op zaterdag 21 december. Dit is natuurlijk de perfecte gelegenheid voor HNT om aan de vooravond daarvan - op 20 december - aandacht te besteden aan Smith’s roman Winter. Daarin schrijft ze het volgende: “Het is alsof de mensen in dezelfde wereld leven maar apart van elkaar, alsof hun werelden op de een of andere manier losgeraakt of afgebroken zijn van elkaars werelden. Maar als ze gewoon buiten zichzelf konden stappen, of gewoon konden horen en zien wat er vlak bij hun oren en ogen gebeurt, zouden ze zien dat ze allemaal in hetzelfde toneelstuk zitten, dezelfde wereld, dat ze allemaal deel uitmaken van hetzelfde verhaal.”  
 
Tijdens deze geïmproviseerde avond in de Koninklijke Schouwburg in Den Haag kan er van alles ontstaan, schrijft Het Nationale Theater. Als bezoeker krijg je een voorproefje van waar het gezelschap nu staat met de bewerking van de boeken. “We weten niet precies hoe de avond eruitziet, maar we beloven een poëtische, theatrale en hoopvolle aftrap van het nieuwe seizoen.” Wellicht is dit ook een manier om – in de woorden van Ali Smith – voor één avond te zien dat we allemaal een klein onderdeel uitmaken van hetzelfde verhaal. 

Je ziet Winter  op 20 december in de Koninklijke Schouwburg in Den Haag. Wil je meer weten over de boeken van Ali Smith? Bekijk dan deze recap van Club Lees  (VPRO), waarvoor ze Herfst  lazen.