Zien wat jij niet ziet

Ik zie, ik zie, wat jij niet ziet. Maar misschien zien we het allebei wel verkeerd. Optische illusies zijn niet meer weg te denken in ons dagelijks leven. Van kermisattracties tot VR-brillen en zelfs kunstmatige intelligentie kan je zien als optische illusie. Is wat je ziet wel echt of is het gemaakt door AI? De tentoonstelling De Grote Illusie – 200 jaar Virtual Realities neemt je mee terug in de tijd, naar de roots van virtual en augmented realities. Het is een samensmelting van wetenschap, theater, techniek en massaentertainment die bijna tot leven komt voor je ogen.

In de negentiende eeuw worden optische illusies een sensatie. Mensen vergapen zich aan verbijsterende beeldeffecten als demonstratie van de nieuwste wetenschappelijke en technische ontwikkelingen. Het publiek maakt kennis met deze nieuwe vorm van entertainment via spectaculaire theateracts en kermisshows, deze gezelschappen reizen de hele wereld over met hun nieuwste technische snufjes. In de expositie kan je een aantal van dit soort apparaten bewonderen, zoals toverlantaarns en stereofoto’s.

Zelfs de oudere installaties die gebruikt werden voor optische illusies zijn vandaag de nog steeds relevant. Het optisch bedrog genaamd Pepper’s Ghost wordt nog steeds gebruikt in voorstellingen en bijvoorbeeld ook in attractieparken. Het bekendste voorbeeld is de balzaal-scène in de attractie Haunted Mansion, te zien in de vele Disney-parken wereldwijd. In de zaal zijn dansende spoken te zien die met behulp van die techniek bijna écht je karretje binnendringen. Naast veel oude technologie laat de expositie je ook de wondere wereld van VR en kunstmatige intelligentie zien. Het laat je afvragen hoe wij tegenwoordig echt van nep nog kunnen onderscheiden .

Benieuwd naar de wondere wereld van optische illusies? Bekijk een introductie over deze expositie alvast in Nu te Zien (AVROTROS). De tentoonstelling in het Teylers Museum in Haarlem bezoek je nog tot en met 1 september 2024.