Tip van Alma Mathijsen
Spraakwater lest nog altijd de dorst
Ik was een jonge tiener en niet weg te slaan achter de televisie. De zender die het meeste aanstond: TMF. Het was gloednieuw, alles draaide om muziek, en mijn moeder begreep er niks van. Het was kort gezegd perfect. Daar werden nummers als Spraakwater van Extince en Cocktail van Postmen in mijn brein gebrand. Wanneer ik die nu hoor bewegen mijn lippen als vanzelf mee. Als niemand luistert rap ik struikelend mee met de woorden van de mannen tegen wie ik opkeek.
Tijdens het kijken van de documentaire 50 jaar hiphop in Nederland – Iemand moet het doen ben ik terug op de roze leren bank uit mijn ouderlijk huis. Ieder nummer herken ik uit een andere tijd. Voorzichtig dein ik mee op de beat. Het is een feest der herkenning. Sylvana Simons stapt even terug in haar rol als VJ en vertelt hoe ze zichzelf profileerde bij haar zenderbaas.
‘Ik wil hier zwarte muziek onder de aandacht brengen.’
Dat viel meteen in goede aarde. Op TMF was veel meer ruimte voor hiphop en soul dan op de gerenommeerde radiozenders. 3FM wilde een nummer als Cocktail niet eens draaien, vertelt Maikal X van Postmen. Het werd simpelweg geweigerd omdat het niet binnen het format zou passen, of omdat er geen rap op radio gedraaid zou worden. Toch werd het een monster hit, die elke ietwat verouderde Millennial nog kent.
De documentaire laat niet alleen een beeld van de eeuwig veranderende Nederlandse hiphopscene zien. Maar het geeft ook een helder geschiedenisbeeld van ons land, waarin armoede en racisme de boventoon voeren. Hiphop laat keer op keer zien dat ze groter is dan alleen muziek. Het is zoals de rapper SugaCane zelf zei tegen een stuntelende Gijs Staverman: ‘Hiphop is de cultuur.’
