Woningtekort, dure boodschappen en verdeeldheid in de samenleving: deze actuele kwesties hebben invloed op de mentale gezondheid van jongeren

- Artikel
- 19 mei 2025
- 3 minuten leestijd
We hebben er (bijna) allemaal in meer of mindere mate mee te maken: mentale klachten. Je somber voelen, gestresst of onzeker zijn, vaak heeft dit ook te maken met actuele crises in het nieuws. Voor de 2 op de 3 jongeren heeft dit in het afgelopen jaar invloed gehad op hun mentale gezondheid.
Dat blijkt uit het jaarlijkse #OpenUp-onderzoek van 3Vraagt, 3FM, HUMAN en Stichting MIND. Net als vorig jaar komen stress, onzekerheid en somberheid het vaakst voor onder jongeren. Maar het is niet alleen maar ellende: in tegenstelling tot voorgaande jaren voelen jongeren minder taboe om over hun klachten te praten.
Woning-stress door prijsstijgingen
Vooral het niet kunnen vinden van een betaalbare woning (34%) en prijsstijgingen van energie en boodschappen (30%) zorgen voor stress bij jongeren. En het wordt ook niet bepaald makkelijker om aan een huis te komen als alles duurder wordt, merken verschillende mensen in het onderzoek op.
“De huurprijzen maken me zenuwachtig, terwijl ik een heel normaal salaris heb”, legt een jongere in het panel uit. “Kopen zit er nog lang niet in, maar huren zorgt ervoor dat ik niet kan sparen. Vicieuze cirkel…”
Oorlog en verdeeldheid
Het zijn niet alleen zaken die je in je portemonnee voelt, waar jongeren last van hebben. Ook de oorlogen in Oekraïne, het Midden-Oosten en de gespannen verhoudingen tussen de VS en de rest van de wereld doen jongeren veel.
Bovendien geeft 30% aan last te hebben van de manier waarop deze kwesties leiden tot verdeeldheid. Sommigen, onder wie dit panellid, merken daar ook de gevolgen van in hun eigen omgeving: “Ik kan best goed relativeren. Maar sommige van deze issues hebben wel vriendschappen beïnvloed die ik heb of had, zoals Palestina. Dus indirect hebben ze wel effect.”
Mentale klachten
Los van die actuele kwesties, is het aantal jongeren dat tegen mentale weerstand aanloopt hoog. 9 op de 10 (90%) hebben in het afgelopen jaar voor minimaal twee weken last gehad van één of meerdere mentale klachten. Al heeft de ene persoon daar meer last van in zijn of haar dagelijkse leven dan de ander.
Wat wel positief is: in de afgelopen jaren voelt het voor jongeren minder taboe om te praten wanneer ze minder lekker in hun vel zitten. Waar dat in 2020 nog voor de meerderheid (58%) van jongeren met mentale klachten een taboe was, is dat nu nog zo voor de helft (48%).
Praten helpt
Gelukkig hebben de meesten jongeren met mentale klachten (81%) wel iemand in hun omgeving met wie ze kunnen praten over hun mentale gezondheid. Meestal ouders, een partner of vrienden.
En iemand in je omgeving bij wie je je hart kunt luchten helpt: de jongeren die hun problemen kwijt kunnen bij anderen geven hun mentale gezondheid een hoger cijfer (6,3), dan degenen bij wie dat niet zo is (5,4).
Over dit onderzoek
3Vraagt, onderdeel van het EenVandaag Opiniepanel, stuurt ongeveer eens per maand een vragenlijst aan leden tussen de 16 en 34 jaar. Dit onderzoek is gehouden in het kader van de jaarlijkse #OpenUp week, in samenwerking met MIND, HUMAN en 3FM in mei 2025. Er deden 1465 mensen mee. De resultaten zijn na weging representatief voor vijf variabelen, namelijk leeftijd, geslacht, opleiding, stemgedrag en spreiding over het land.