Van 16 tot en met 21 februari is het weer carnaval, of ‘vasteloavend’, zoals ze het in Limburg noemen. Waar denken jongeren aan als ze aan carnaval denken? En is het een echte Nederlandse traditie, of niet? 3Vraagt onderzocht het.

Mensen die geen carnaval vieren associëren het feest vooral met alcohol, verkleden, de optocht en losbandigheid. Mensen die het wel vieren noemen die eerste drie ook, maar hebben het ook vaak over verbondenheid, traditie, een volksfeest en saamhorigheid. 

“Er zijn maar een paar gelegenheden waar ‘het volk’ echt samenkomt en de grootste daarvan is toch wel carnaval. Omdat iedereen verkleed is, is de burgemeester gelijk aan de dakdekker. Dat zorgt voor verbinding, dat vind ik zo mooi.” 

Nederlandse traditie, of niet?

Volgens tweederde (64 procent) van de carnavalsvierders in het onderzoek is het een echte Nederlandse traditie. Mensen die het niet vieren denken daar anders over: van hen zegt ruim de helft dat het niet per se een Nederlandse traditie is. 

“Het wordt vooral beneden de rivieren gevierd en niet in heel Nederland, dus dan is het niet echt een Nederlandse traditie”, zegt iemand. “Ze vieren het ook in België, Brazilië en New Orleans, dus heel Nederlands is het dan niet meer”, vindt een ander. 

‘Zal altijd terug blijven gaan’

De helft van de vierders neemt een of meer vrije dagen op om carnaval te kunnen vieren. Vier op de tien zouden graag een vaste  vrije dag, bijvoorbeeld Pasen, Hemelvaart of Koningsdag, inruilen om een dag vrij te krijgen met carnaval. 

En carnaval missen? No way, zegt 39 procent van de jongeren die het vieren. Zij zeggen dat ze nooit op vakantie zouden gaan in de carnavalsperiode. Twee op de drie (63 procent) zullen ook als ze niet meer in carnavalsgebied wonen, altijd terug blijven gaan om het te vieren. “Carnaval is echt thuiskomen. De muziek, de sfeer, de saamhorigheid, de mooie kleuren en uitdossingen. Ik kan daar een jaar naartoe leven en moet daar ook echt even van afkicken als het weer voorbij is.”

Carnavalsmuziek

De leukste carnavalsnummers komen volgens de mensen die het vieren van de Tilburgse carnavalsvereniging Veul Gère, Snollebollekes en de Maastrichtse zangeres Beppie Kraft. Ook good old André van Duin met ‘Paard in de Gang’ en natuurlijk Guus Meeuwis met 't Dondert & 't bliksemt’ vallen in de smaak. 

Het echte ‘vasteloavendsgevoel’ krijgen mensen van Nao ‘t zuuje van Lex Uiting en ook 1000 Sterre van Björn & Mieke “vat het familiegevoel van carnaval mooi samen”, zegt iemand. 

Van een dagje tot het hele jaar

Hoe lang mensen carnaval vieren, verschilt: de grootste groep (31 procent) viert carnaval het hele weekend, van zondag tot en met dinsdag. Een kwart doet een dagje mee en een vijfde houdt het een deel van het seizoen vol: dat seizoen duurt van 11 november tot Aswoensdag. Een op de tien viert het het hele seizoen en 5 procent zegt zelfs dat ze het hele jaar carnaval vieren. 

Over dit onderzoek

3Vraagt, onderdeel van het EenVandaag Opiniepanel, stuurt circa eens per maand een vragenlijst aan leden tussen de 16 en 34 jaar. Dit onderzoek is gehouden in samenwerking met 3FM HUMAN. Aan dit onderzoek, gehouden van 1 tot en met 8 februari 2023, deden 2.289 mensen tussen de 16 en 34 mee. Van hen vieren 844 mensen carnaval. De resultaten zijn na weging representatief voor vijf variabelen, namelijk leeftijd, geslacht, opleiding, stemgedrag en spreiding over het land.

• Deel