Terug naar Brandpunt+
Om zelfvertrouwen te krijgen moet je niet om advies vragen, maar het geven
- Artikel
- 10 apr 2019
- 6 minuten leestijd
Om zelfvertrouwen te krijgen kan het soms effectiever zijn om advies te geven dan erom te vragen, volgens dit recentelijk gepubliceerde psychologisch onderzoek. We namen de proef op de som.
Ik stond niet vooraan toen ze het zelfvertrouwen uitdeelden. Een van de eerste keren dat ik dat besefte was op de basisschool, toen ik staartdelingen moest leren. “Ik kan dit niet”, miepte ik tegen mijn vader, terwijl ik het wel kon. “Maar je doet het goed, je voert de handelingen goed uit”, zei hij, want ik voerde de handelingen goed uit, en dan kan het met staartdelingen niet misgaan. “Maar ik snap het niet!”, mompelde ik daarna. “Ik kan het niet.” Dat is waar een gebrek aan zelfvertrouwen op uitdraait: iets kunnen, en dan nog denken dat je het niet kan.
Vandaag de dag heb ik daar nog steeds wel eens een handje van - een periodiek terugkerend gebrek aan zelfvertrouwen. En als ik dat heb, ga ik rommelen. Dan ga ik aan vrienden en kennissen advies vragen. “Wat denk jij hiervan?” “Doe ik dit goed, denk je?”
Waar dat gebrek nu precies vandaan komt kan ik over speculeren, maar dat doe ik hier niet. Wat ik wel doe is een recent onderzoek naar zelfvertrouwen van psychologen van Amerikaanse universiteiten aangrijpen om te kijken of ik wat meer zelfvertrouwen op werk kan krijgen. Volgens het in Psychological Science gepubliceerde artikel ‘Dear Abby: Should I Give Advice or Receive It?’ krijg je namelijk geen zelfvertrouwen door advies te vragen, maar door het te geven.
De reden dat we advies vragen als we een gebrek aan vertrouwen hebben is omdat we denken dat we op zo’n moment meer informatie nodig hebben, schrijven psychologen Lauren Eskreis-Winkler, Ayelet Fishbach en Angela Duckworth in het paper. Ergens een logische redenering: met meer informatie neem je betere beslissingen, waardoor je succesvol wordt, externe bevestiging krijgt en vervolgens meer zelfvertrouwen krijgt. Maar wat mensen in die redenering vaak niet meenemen is het effect van het vragen om advies op je eigen motivatie. Om je doelen in het leven te bereiken - of dat nu in je schoolwerk, je studie of het werkende leven is - heb je niet alleen kennis nodig, maar ook motivatie. En bij een gebrek aan zelfvertrouwen ondermijnt het vragen om advies het vertrouwen in je eigen competentie, en daarmee je motivatie om daadwerkelijk iets te doen, zo wordt geredeneerd.
Maar klopt het? Voor het onderzoek wilden de wetenschappers deze hypothese testen: is advies geven beter voor je zelfvertrouwen dan erom vragen? Ze bedachten een proef met verschillende studiegroepen. Bij schoolgaande kinderen werd gekeken wie er langer zou studeren. Voor een andere testgroep werden mensen gerekruteerd die worstelden met het sparen van geld, mensen die moeite hadden hun emoties onder controle houden, mensen die graag wilden afvallen en mensen die werk zochten. Een groep kreeg de opdracht advies te vragen, een andere om het te geven. Bij de kinderen bleek dat adviesgevers gemiddeld langer aan hun huiswerk zaten dan zij die het advies kregen. Onder de mensen die wilden afvallen, geld besparen en werk zochten voelden zij die het advies uitdeelden zich gemotiveerder dan de advies-ontvangende groep. Conclusie: het hielp! Het helpt!
Nou, dat moest ik voor mezelf proberen.
De eerste kans ontstond toen iemand bij Brandpunt+ die nog niet zo heel veel had gepubliceerd me vroeg om advies over het bedenken van verhalen. Ik zuchtte en dacht stiekem dat ik al jarenlang ook maar wat deed, maar vermande me en typte een lange mail naar haar met allerlei vormen van journalistieke verhalen, een paar tips over wat een aanleiding is of kan zijn, en stuurde het vervolgens naar haar toe. En wat bleek: het voelde goed! Ik kreeg direct wat meer zelfvertrouwen.
De volgende dag kwam er een vraag binnen over een verhaal: of we iets met zus en zo onderwerp wilden doen. “Nee!”, zei ik direct, want ik had het al te vaak voorbij zien komen en ik zei: dat is een smaakkwestie. Ik stond even versteld van mezelf. De daadkracht!
Die avond stond ik bij de supermarkt, waar naast me een kassa openging. Logischerwijs was ik de eerste die zou mogen aansluiten, maar een dude met een baardje die eruit zag als een pluk shag drong zich met kracht voor mij langs en begon zijn spullen op de zwarte band te laden. Ik aarzelde niet en stapte naar voren en zei: ik was eerst. Sputterend liet de jongen me begaan. Ik rekende eerst af. Die nacht sliep ik als een roos.
De volgende ochtend bleken twee verhalen die ik had uitgezet in het water te zijn gevallen, iemand was bijzonder ongelukkig met een interview dat ik van haar had afgenomen, ik zat in een kantoor met een flinke hoeveelheid plastic planten, ik was een afspraak vergeten en iemand zei dat ik dik was, wat op zich niet onwaar is, maar tegelijkertijd zelfvertrouwen ondermijnend. Terug bij af.
Ik keek nog eens naar het onderzoek. Ik las iets waar ik in eerste instantie overheen had gelezen: een gedeelte van de test bestond uit participanten die via Amazon’s Mechanical Turk waren gerekruteerd. Dat is een platform waarop je stomvervelende taken outsourced naar mensen om een of andere reden geen probleem hebben met het uitvoeren van dat soort taken voor een mager bedrag. De participanten kregen dan ook 50 dollarcent betaald voor hun deelname. Je gaat me niet vertellen dat deze werkers over het algemeen lekker in hun vel zitten.
Het probleem met dit soort onderzoek is denk ik dat je wel kunt meten of iemand meer zelfvertrouwen heeft dan voorheen, maar mijn (toegegeven: niet geheel wetenschappelijke) gevoel zegt dat er zoiets is als 'waar' zelfvertrouwen - het soort zelfvertrouwen dat ergens een spirituele dimensie heeft, dat neerkomt op geloof in het feit dat de activiteiten die je ontplooit tussen geboorte en dood een sprankeltje zin hebben. Ik weet niet of je dat soort gevoel krijgt door advies uit te delen. Goed, de onderzoekers pretenderen ook niet dat hun onderzoek daar iets over zegt, maar daar moet ik aan denken.
Als ik heel eerlijk ben twijfel ik een beetje of dit stuk goed genoeg is. Ik heb mezelf geadviseerd deze video en de motivational video van Shia Leboef te kijken en ook de motivational dance video's van Donté Colley en die zeiden allemaal: DO IT. DON’T LET YOUR DREAMS BE DREAMS. Dus.
