De kopstukken van de jonkies van de VVD en het CDA kruisen de degens

In aanloop naar de verkiezingen laten we steeds twee voorzitters van jongerentakken met elkaar in debat gaan. Ditmaal: Rutger de Ridder van de JOVD tegenover Ard Warnink van het CDJA.

“Op wie zou je eigenlijk stemmen als ik in de nacht van 14 op 15 maart al je partijgenoten vermoord?” Met die tamelijk lugubere vraag begin ik het debat tussen de voorzitters van jongerenverenigingen van de VVD en het CDA. Even kijken hoe de heren zich tot elkaars partij verhouden.

De 23-jarige Rutger de Ridder, voorzitter van de JOVD, aarzelt niet en wijst naar D66. “Kees Verhoeven is een liberaal die mijn stem wel verdient,” vertelt de masterstudent Management in the Built Environment aan de TU Delft. Rutgers collega van het CDJA, Ard Warnink genaamd, is zijn opponent gunstiger gezind. “Dan zou ik bij de ChristenUnie uitkomen, of anders toch bij de VVD,” zegt de 24-jarige student Fiscaal Recht aan de Rijksuniversiteit Groningen.

Ik tref Rutger en Ard in het rijzige pand in het oude centrum van de hofstad waar de JOVD huist. Achter massieve houten deuren wachten ruimtes waar de muren geheel beschilderd zijn met landschappen uit de negentiende eeuw. Al deze kamers zijn vernoemd naar VVD-coryfeeën – de kelder heet ‘Jort’, het debat zelf vindt plaats in de Wiegel War Room.

Ard Warnink (AW): “Wij zijn voor de herinvoering van de dienstplicht en daar ben ik erg blij mee. We krijgen in Nederland ontzettend veel rechten, daar mag best tegenover staan dat je voor een periode van zes tot twaalf maanden wat bijdraagt aan de samenleving. Daarnaast leidt het tot verbinding. De kloof tussen allerlei groepen groeit gestaag. Tijdens hun dienstplicht komen Fatima en Chantal, Roderick en Haagse Sjonnie en Henk en Ahmed elkaar eindelijk écht tegen. Dat is toch geweldig: na je middelbare school even uit je zuil, even uit je vaste Facebook-bubbel.”

Rutger de Ridder (RdR): “Wat een typisch Christen-democratisch verhaal. Drie dingen kloppen niet aan dit idee. Ten eerste, je hebt het over een bijdrage leveren. Laat jonge Nederlanders lekker studeren, reizen en peinzen. Daarna leveren ze namelijk al een bijdrage aan de samenleving, en daar hebben we een mooi woord voor: werk. Ten tweede zijn wij het er over eens dat ons leger op dit moment al niet sterk genoeg is. Als je daar nog verder aankomt, kunnen we ons land straks niet meer verdedigen. Tot slot: de overheid gáát helemaal niet over wat ik met mijn tijd doe. Daar mag ieder individu zelf over beslissen.”

Links: Ard Warnink. Rechts: Rutger de Ridder.

AW: “Mooi liberaal praatje, Rutger, maar soms eist de overheid iets van burgers. We eisen dat je naar school gaat tot je achttiende of tot je een diploma hebt. We eisen dat je vrijwilligerswerk doet als je een uitkering hebt. We eisen dat je belasting betaalt over het geld dat je verdient. Ik zie niet in waarom we jonge Nederlanders dan niet voor een vaste periode zich laten inzetten voor hun land. En natuurlijk moet niet iedereen met een mitrailleur op stap; je kunt ook communicatie doen voor het leger, of je dienstplicht op sociale wijze voldoen in bijvoorbeeld de zorg.”

RdR: “Denk je echt dat iemand op die dienstplicht zit te wachten? Iedereen zou daar volstrekt ongemotiveerd aan beginnen. Dat wordt een wel erg minieme bijdrage aan de samenleving dan.”

AW: “Wat een onzin, zeg. Dit kabinet heeft de maatschappelijk stage (een periode waarin middelbare scholieren verplicht vrijwilligerswerk deden, red.) helaas afgeschaft omdat men het te duur vond. Jammer, want wat blijkt uit onderzoek: bij aanvang had niemand er zin in, maar achteraf kijkt 90% er met positieve gevoelens op terug.”

RdR: “De grootmachten, dat zijn VVD, PVDA, CDA en het kleine broertje D66. Als je spreekt over nieuwe partijen op rechts, dan doel je op het forse ego van Thierry Baudet en de mannen van GeenPeil, voor zover je die rechts kunt noemen. Wacht, ik vergeet Jan Roos, die zich positioneert als klassiek-liberaal, al vraag ik me af of-ie überhaupt weet wat het betekent. Het zijn vaak lieden die liever bij de VVD hadden gewild, maar hier geen plek kregen.”

AW: “De VVD is veel te dicht tegen de PvdA gekropen de afgelopen jaren. Daarmee duwen jullie de écht rechtse kiezers weg. Dat de zorg ineens veel goedkoper moet.. Een nobel streven, maar het is niet het klassieke VVD-geluid dat in campagnetijd altijd zo oorverdovend klinkt.”

RdR: “Kom op, Ard. De media hebben er een handje van VVD’ers weg te zetten als mensen die alleen geïnteresseerd zijn in veiligheid en belasting.”

Brandpunt+: “En 130 kilometer per uur rijden.”

RdR: “Inderdaad. Dat is natuurlijk onzin, want met mensen die alleen in die onderwerpen geïnteresseerd zijn, haal je geen 41 zetels. Nee, de VVD is een volkspartij. Onze achterban vindt het enorm belangrijk dat we praten over de zorg, want een deel ervan wérkt in die zorg.”

AW: “Jullie achterban vindt het ook belangrijk dat een minister-president zijn beloftes nakomt. Veel kiezers vertrouwen hem niet meer, en kiezen dan voor de PVV of een van de nieuwe rechtse partijen. Wat dat betreft ziet de toekomst er zonnig voor ons uit. In 2002 zag je ook dat het CDA er niet goed voor stond. Uiteindelijk kwamen mensen toen toch bij ons terug. Omdat we een betrouwbare partij zijn. Onze lijsttrekker Sybrand Buma voert een consistente lijn, hij is een baken van stabiliteit."

RdR: “Van stabiliteit rond de dertien zetels, ja.”

AW: “Het gaat sowieso meer dan twintig zetels opleveren, Rutger.”

RdR: “Jouw voorganger bij het CDJA heeft meer charisma dan jullie huidige lijsttrekker. Misschien heeft Buma niet genoeg mediatraining gehad. Ik denk dat hij beter docent had kunnen worden. Kiezers vluchten misschien niet van hem weg, maar hij schrikt nieuwe stemmers wel af en maakt zo nieuwe partijen groter. Geef mij maar iemand als Mark Rutte, iemand die kan doorpakken.”

AW: “Buma roept niet: ‘Geen cent meer naar de Grieken,’ om zo’n belofte vervolgens niet na te komen. Dat doet Rutte. Met dat doorpakken van hem decimeert hij het vertrouwen in de politiek. Dáár komt die opruk van het populisme vandaan.”

RdR: “Dat klopt. Economisch staan we er goed voor, we zijn echt uit die crisis. Daarnaast hebben we in de afgelopen vier jaar ook grote stappen gemaakt als het gaat over pensioenen en AOW. “

AW: “Het gaat ontegenzeggelijk beter met Nederland, de lijstjes zijn prachtig. Je krijgt alleen een ander beeld als je aan mensen vraagt: ‘Vindt u dat het ook echt beter gaat met uzelf? Gaat het ook echt beter in de buurt waar u woont, in de samenleving waar u deel van uitmaakt?’ Dan blijkt dat het met de economie misschien steeds beter gaat, maar dat betekent niet per definitie dat dit ook geldt voor de mensen zelf. We verkeren niet in jubelstemming, Rutger.”

RdR: “De polarisatie is in de afgelopen vier jaar flink toegenomen. Ondertussen waren wij bezig rommel op te ruimen, en dat is gelukt. Natuurlijk is niet alles perfect, maar dat je in deze tijden van tegenstellingen nog zoveel vrijheid hebt is toch mooi? Je kunt hier zijn wie je bent, en je kunt worden wat je wil worden. Als je mee wil doen, is alles mogelijk. The sky is the limit. ”

AW: “Nee, Rutger. Nee, nee, nee. Als je niet mee kan doen dan helpen we, als mensen niet willen dan stikken ze er maar in. Dat betekent alleen niet dat iedereen evenveel kan bereiken. Als jij in Groningen woont, dan heb je nou eenmaal ontzettend last van aardbevingsschade die slecht wordt uitbetaald. Als jij Ahmed heet, word je helaas minder vaak uitgenodigd voor een sollicitatiegesprek.”

RdR: “De burgemeester van Rotterdam heet nota bene Ahmed Aboutaleb, het kan dus prima met die naam. Je kunt alles bereiken wat je wil.”

AW: “In theorie wel ja, maar de praktijk is helaas weerbarstiger. Wij horen bij the happy few, die het door allerlei omstandigheden wél haalt, maar dat is voor een bijstandsmoeder een stuk lastiger. Met een land waarin niet iedereen gelijke kansen krijgt, gaat het per definitie niet ‘hartstikke goed’. En trouwens, als je wilt dat iedereen kan bereiken wat hij wil, waarom werp je dan een drempel op in de vorm van het sociaal leenstelsel? Nu is studeren moeilijker voor mensen met weinig geld.”

RdR: “Als jij wilt investeren in jouw toekomst, dan betekent dit dat jij daarvoor verantwoordelijk bent. En het terugbetalen van de lening is hartstikke schappelijk geregeld. Je hoort altijd van die argumenten dat alleen de kinderen van rijke ouders nog kunnen studeren. Dat vind ik echt je reinste onzin, want dat was vroeger ook al zo. Dan zopen de kinderen van rijke ouders hun studiefinanciering op en betaalden ze hun studie wel met het geld van pa.”

AW: “Nou en? Het gaat erom dat je iedereen gelijke kansen biedt, Rutger.”

RdR: “Dit leenstelsel is juist sociaal, je krijgt immers ruim de tijd om de lening terug te betalen. Het is zelfs het enige sociale dat ik kan omarmen, als verstokte liberaal. Nederland wordt er een nog mooier land van.“

RdR: “In Nederland zijn altijd een paar logische combinaties als het op regeren aankomt, maar de meest logische blijft die van VVD en CDA. Daarnaast hebben we in 1977 de PvdA van Joop den Uyl (toen de grootste partij, red.) uitgesloten. Mocht de PVV winnen, dan lijkt dit me een geschikt moment van die gebeurtenis een traditie te maken.”

AW: “Ja, al wordt de vraag natuurlijk of Rutte kan leven met een functie onder minister-president Buma.”

RdR, lachend: “Zo zo, jij krijgt praatjes.”

AW: “Juist de VVD is arrogant. Voor het eerst sinds de Tweede Wereldoorlog mogen ze de minister-president leveren, en ze denken gelijk dat dit tot 2040 het geval zal blijven.”

Brandpunt+: “Ook Mark Rutte sluit regeren met de PVV inmiddels uit, al gelooft niet iedereen hem. Hoe staan jullie daar tegenover?”

RdR: “Moet je horen, we hebben bij de VVD een hekel aan socialisten, maar een nog grotere hekel aan de PVV. Ik persoonlijk sluit ze niet uit, al vermoed ik niet dat we gaan samenwerken. Wilders heeft laten zien dat hij de verantwoordelijkheid die bij regeren hoort niet aankan, en inhoudelijk is het vaak allerminst smakelijk.”

AW: “Wij sluiten Wilders en de zijnen keihard uit. De PVV is een vreselijke partij. Dat betekent alleen niet dat alle PVV-stemmers racisten zijn. Sommige van de problemen die ome Geert schetst, zijn wel degelijk reëel. We hebben in Randstedelijke gebieden veel straatterroristen, de Europese Unie is log en lastig te begrijpen. Alleen willen wij denken in oplossingen en verbinding, niet in gescheld en getier.”

RdR: “Deze verkiezingen gaan echt over het rationele verhaal tegenover schijnoplossingen en populistisch geneuzel van lieden als Geert Wilders, Jan Roos, de mannen van DENK en gekke Henkie met zijn 50Plus.”

AW: “Voor mij is Christen-democratie een ideaal van verbinding. Dat botst met partijen die tegenstellingen alleen maar willen accentueren. Met andere partijen kunnen we praten, zeker met de VVD. Al blijft het probleem van liberalisme dat de ideologie een beetje stokt zodra de economie gezond is.”

RdR: “Ik denk dat VVD en CDA elkaar moeten vasthouden in de aanloop naar de verkiezingen. Het gaat nu echt over: vertrouwen we onze politici nog? Vertrouwen we in hun deskundigheid? Ik heb goede hoop dat het rationele verhaal gaat overwinnen op 15 maart.”

• Deel

Jeroen Pen