Terug naar Brandpunt+
Geoloog Brigitte verruilde Shell na tien jaar voor duurzame start-ups
Brigitte Vlaswinkel verliet oliegigant Shell na tien jaar trouwe dienst om te werken voor duurzame Nederlandse bedrijven als The Ocean Cleanup en Oceans of Energy. “ Het kan leuk klinken om bij een duurzaam bedrijf te werken, maar dan moeten je dagelijkse werkzaamheden je wel aanspreken.”
.”Waarom koos je voor Shell?
“Het was 2007 en bij Shell was de vraag naar mensen zoals wij nogal groot. In het onderzoek dat ik kon doen, kreeg ik veel vrijheid. Verder was Shell ontzettend internationaal en divers. Ik had interessante collega’s die top of the bill waren op hun gebied, er was enorm veel data beschikbaar die ik kon gebruiken, ik reisde veel, kwam in aanraking met overzeese universiteiten en overheden, en kreeg persoonlijke trainingsprojecten. Dus ja, dan is het een goede werkgever. De eerste jaren waren ook niet veel anders dan mijn jaren als PhD-student in Amerika.”
Ik wil niet vervelend doen, maar wat was je beeld van Shell voordat je er aan de slag ging?
“Destijds had ik er niet echt een beeld bij. Tijdens mijn PhD dacht ik dat alle oliemaatschappijen wel oké waren.”
Ik verdiende goed. Het was een gouden kooi waar je lastig uitstaptBrigette Vlaswinkel
Shell was eigenlijk je droomplek?
“Ik had nooit het idee dat ik voor Shell zou gaan werken, nee. Die wederzijdse liefde was er niet gelijk. Toen ik in Utrecht fysische geografie studeerde, wilde ik vooral graag onderzoek doen en veel buiten zijn voor veldwerk in kustgebieden. Compleet het tegenovergestelde. Ik had gemengde gevoelens. Aan de ene kant kun je voor je werk aan geologie doen, aan de andere kant doe je dat liever bij een bedrijf dat een ander doel voor ogen heeft. Je kan er niet omheen: Shell gaat nu eenmaal voor winst. Dat heeft me wel dwarsgezeten.”
Toch werkte je er uiteindelijk tien jaar.
“Het is nu eenmaal niet eenvoudig om ergens uit te stappen. Ik wist wel dat ik waarschijnlijk iets anders zou kunnen doen, maar ik wist niet hoe ik dat moest aanpakken. Ik verdiende goed, dus het is een gouden kooi waar je lastig uitstapt. Daarnaast heb ik jarenlang aan die expertise gewerkt, en als ik weg zou gaan, dan zou ik mijn vakgebied ook de rug moeten toekeren. Ik dacht erover om dan bij een universiteit te gaan werken, of bij Rijkswaterstaat. Maar bij Shell is het toch honderd keer leuker. Daarnaast kan het leuk klinken om bij een duurzaam bedrijf te werken, maar dan moeten je werkzaamheden je wel aanspreken.”
Wanneer begon je te twijfelen?
“Eigenlijk al vanaf het begin. Mijn werkzaamheden bij Shell werden na een aantal jaren minder interessant. Ze stonden steeds verder weg van mijn passie, namelijk het mariene milieu. En gaandeweg werd me steeds duidelijker dat we op een andere manier energie moeten gaan opwekken. Veel mensen binnen het bedrijf met dezelfde wetenschappelijke achtergrond als ik vonden dat ook lastig.”
“Binnen Shell zijn er twee kampen, denk ik. Het ene zegt: ‘Wat is het probleem? We hebben die producten nodig en anders exploiteert een ander bedrijf die fossiele brandstoffen wel.’ We werden absoluut niet gehersenspoeld bij Shell, maar je hoort mensen zeggen: ‘We hebben wel olie nodig, want zonder olie kan er onder andere geen plastic gemaakt worden.’ En dat is ook zo. Onze maatschappij draait op onze honger naar die conventionele olie. We kunnen niet zonder, redeneert kamp één dus.”
“Het andere kamp wil duurzamer opereren. Het is ook leuker om aan iets te werken wat toekomstperspectief heeft, dan om je in te zetten voor een aflopende zaak. Ik heb zelf binnen Shell geprobeerd de duurzame kant op te gaan, bijvoorbeeld naar het New Energy- departement. Maar dat bleek lastig voor een geoloog, want die houden zich nu eenmaal bezig met de aardkorst.”
Er werd gezegd: wie weg wil, mag nu zijn hand opsteken. Ik pakte die kansBrigitte Vlaswinkel
Wanneer besloot je echt te stoppen?
“Dat was in 2015. Ik zat erdoorheen na een groot project. Ik werkte te hard en had geen plezier, dacht steeds: moet ik dit nog dertig jaar doen? Toen werd het begin 2016 crisis bij Shell. Er werd gezegd: wie weg wil, mag nu zijn hand opsteken. Ik pakte die kans.”
En toen?
“Ik wist niet zo goed waar ik een baan zou vinden. Ik heb bij WNF gesolliciteerd, bij Natuur en Milieu, bij Greenpeace, en uiteindelijk een tijdje vrijwillig bij UNESCO-IHE (Institute for Water Education) gewerkt. Toen kwam ik op een conferentie Allard van Hoeken tegen, de oprichter en CEO van Oceans of Energy. Hij was er spreker en zijn praatje kwam helemaal binnen bij mij. Dat heb ik in mijn leven nog geen tien keer gehad. Ik ben naar hem toegelopen en heb gezegd: dat was zo inspirerend, ik wil met jou werken.”
Wat vertelde hij dan?
“Een verhaal over waar we naartoe moeten in de wereld: dat we de oceanen en zeeën kunnen gebruiken om duurzame energie op te wekken. Het verband dat Allard legde tussen energie - mijn Shell-verleden - en oceanen, waar mijn hart ligt als marien geoloog, had ik nog niet eerder gezien. Allard wilde mij er graag bij hebben als eerste werknemer, maar kon zich dat nog niet veroorloven. Dus bedachten we een constructie waarbij ik parttime ook voor The Ocean Cleanup ging werken, gedetacheerd vanuit Oceans of Energy. Allard was destijds namelijk Chief Operating Officer van die organisatie. Zo kwam ik bij deze twee bedrijven terecht.”
Uitvinder en ondernemer Boyan Slat (1994). Foto: Josh Edelson/AFP/ANP
Wat deed je bij The Ocean Cleanup?
“Ik heb er een team opgezet met zes studenten, om samen met universiteiten onderzoek te doen en projecten op te zetten wat de negatieve effecten van Boyans constructies konden zijn, voordat we ermee de zee opgingen. Denk bijvoorbeeld aan het effect op plankton, maar ook op walvissen. Wij moesten kijken of iets niet toxisch zou zijn.”
En bij Oceans of Energy?
“Daar doe ik een beetje hetzelfde, ik ben Research director. Bij elke nieuwe technologie die er wordt ontwikkeld, zijn er veel onbekende variabelen. We willen met drijvende zonnepanelen de zee op, maar wat is het effect ervan op het ecosysteem bijvoorbeeld? Hoe gaat de interactie van de panelen met het leven in de oceaan? Wat gaat er vervolgens aan groeien? Mosselen? Hoe houden we de panelen schoon? Wat gaat eronder zwemmen? Wat voor effect heeft het wegnemen van het zonlicht op de bodem van de zee? Je kunt veel dingen uittesten op de computer, maar andere dingen moet je toch aan de werkelijkheid gaan toetsen. Dat doet mijn team.”
Bevalt het, je nieuwe carrière?
“Ja, het voelt als een wereld van verschil. Omdat ik nu eindelijk iets doe waar ik honderd procent achter sta.”
We zijn de eerste generatie die de gevolgen van klimaatverandering echt merkt, en direct de laatste generatie die er wat aan kan doen. Tijd voor actie, dus - maar hoe? In de serie Dus Wat Gaan Wij Doen onderzoekt Dore van Duivenbode wat ze in vredesnaam tegen klimaatverandering kan doen. Deze week: we zijn meer dan een derde van onze wakkere uren aan het werk. Druk-druk-druk, dus klimaatverandering verdwijnt even naar de achtergrond. Zonde, want kunnen we die tijd niet benutten om het verschil te maken? Dore zocht 't uit:
