Terug naar Brandpunt+
Ik sprak een poepdokter om mijn poepschaamte beter te begrijpen
- Artikel
- 25 aug 2020
- 5 minuten leestijd
Poepschaamte is iets waar we niet vaak over praten, maar waar toch veel mensen last van hebben. Vooral bij vrouwen blijkt dit een issue. Uit onderzoek kwam bijvoorbeeld naar voren dat 59 procent van de vrouwen tussen de 18 en 29 jaar niet poept op werk. Voor sommigen – zo ook: mijzelf – gaat het verder dan dat.
Onlangs luisterde ik een kort verhaal van Marie-Lotte en Nydia, van de podcast Damn Honey, over poepschaamte [https://www.damnhoney.nl/bonusaflevering-poep/]. Het was de eerste keer dat ik vrouwen hier zo open en uitgebreid over hoorde praten. Als driejarig meisje had ik al last van poepschaamte. Al jaren ga ik het liefste naar het toilet voor een nummertje twee als er niemand thuis is. Ik houd het liever op – tot buikpijn aan toe – dan dat ik naar de wc ga op werk of bij iemand thuis. Jarenlang hebben mijn twee jongere broertjes gedacht dat hun zus nooit poepte. Daar waren ze heilig van overtuigd. Toen een van hen mij een keer betrapte, rende hij enthousiast naar mijn moeder toe, om tegen haar te zeggen: “Mam, Ismay zat gewoon te poepen!”
Bij mijn ouders thuis was poepen nooit een taboe, behalve in mijn hoofd. In het grote huis van mijn ouders met drie wc’s kon ik bijna altijd stiekem naar de wc, maar toen ik in een klein appartementje ging samenwonen met mijn vriend ging dat niet meer. Het liefste ging ik naar de wc als hij weg was, maar dat is iets wat je niet kan volhouden. Vriendlief begreep helemaal niets van die poepangst. “Ik zou het eerder raar vinden als je alleen maar zou plassen”, en “zie je lijf gewoon als een fabriek”, sprak hij mij bemoedigend toe. Inmiddels zijn we op het punt dat ik wel gewoon naar de wc ga als mijn vriend in huis is, maar ik wil niet dat hij in de buurt komt van de wc. Als ik er vanaf kom voel ik nog steeds een soort gêne. Na een relatie van bijna zeven jaar is dat best raar.
Natuurlijke reactie
Ik wil graag weten waar deze schaamte vandaan komt en daarom bel ik met poepdokter Nienke Tode-Gottenbos. Ze is darmfloratherapeut en schreef meerdere boeken over ontlasting. Hoewel iedereen last kan hebben van poepschaamte merkt Gottenbos dat dit vooral iets is dat bij vrouwen voorkomt. “Ik ben heel erg open over poepen, dus mensen durven er bij mij meestal openlijk over te praten. Ik merk dat mensen zich schamen voor wat er in hun lijf gebeurt: een windje, een opgeblazen buik of incontinentie. Terwijl dat toch regelmatig voorkomt. Wat ik ook zie, is dat mensen alleen naar hun eigen wc, of een wc in een rustige omgeving durven te gaan.” Gottenbos heeft een theorie over waar die angst precies vandaan komt: “Poep is iets wat van nature walging oproept. Dat is een normale reflex van je immuunsysteem. Evolutionair gezien vormt poepen ook een kwetsbaar moment. Stel je voor dat je op je hurken boven een zelfgegraven kuiltje hangt – dan ben je natuurlijk een makkelijke prooi. Dat verklaart een deel van de afkeer en schaamte van het proces.”
Vrouwen en poepen
Gottenbos denkt ook dat een groot deel van poepschaamte iets is dat ons is aangeleerd. “Bij mannen is er vaak een lacherig sfeer, maar bij vrouwen is het anders. We worden nog weleens gezien als ‘onaangetaste magazine wezens’. Mooie meisjes poepen zogenaamd niet, maar wij hebben ook gewoon een spijsvertering. Hetzelfde taboe geldt voor beenhaar, een vagina die ruikt naar vagina of het hebben van een buikje.” Dat we elkaar poepschaamte aanpraten, geloof ik best. Ik heb vaak op de vrouwentoilet iemand horen zeggen: “Gatver, er heeft daar iemand gepoept.” Mannen daarentegen maken er vaak maar al te graag grappen over. “Al kan dat ook een manier van schaamte zijn. Als je maar hard genoeg lacht om jezelf, lachen anderen met je mee.”
Geen fijne toiletten
Een ander groot probleem is het gebrek aan een fijne toiletruimte. “Veel toiletten zijn verouderd. Je kunt er dan alles horen en ruiken. Het is een beetje een ondergeschoven kindje. Ik vind dat er een landelijke campagne moet komen om wc’s te moderniseren.” Door onprettigetoiletruimtes gaanmensen namelijk liever niet naar de wc en dat is juist erg ongezond. “Door je ontlasting lang op te houden, kan je endeldarmoprekken. Dat brengt vervelende klachten met zich meezoals verstopping.Er blijven daarnaast afvalstoffen in je lichaam zitten wat op den duur kan leiden toteen verergering van bijvoorbeeld eczeem, vermoeidheid, hoofdpijn of puistjes.”
Poepen doe je zo
Vind je het lastig om naar de toilet te gaan? Dan heeft Gottenbos nog wat tips voor je. “Zorg ervoor dat je ontlasting zo soepel mogelijk is. Begin de dag met water en krijg genoeg vezels van groentes binnen. Het beste is om twee keer per dag groente te eten. Ga ook gewoon poepen als je aandrang voelt en probeer het niet op te houden.” Dit alles zorgt ervoor dat je niet tien minuten lang op de wc zit, maar dat de klus binnen een minuutje is geklaard. “Als je klachten blijft houden zoals verstopping, dunne ontlasting, winderigheid, een opgeblazen gevoel of als je ontlasting overdreven heftig stinkt, is het belangrijk om naar de dokter of darmfloratherapeut te gaan. Dit zijn namelijk tekenen dat er iets niet goed gaat in je spijsvertering. Een professional kan je helpen de oorzaak te achterhalen zodat je daar gericht iets aan kunt doen.”
Taboe doorbreken
Tot slot vertelt Gottenbos hoe we het taboe rondom poepen kunnen doorbreken. “Zoals je elk taboe doorbreekt: door er normaal over te praten. Als er één ding is wat iedereen elke dag doet, dan is het poepen. Ik snap dat je niet aan je buurvrouw gaat vragen wat er bij haar in de pot lag, maar het is wel belangrijk dat we er open over praten en vragen over stellen.”
