Terug naar Brandpunt+
Brandpunt+ kreeg een lijst in handen met gegevens van 82 Nederlandse kinderporno-downloaders
- Downloaders
- 02 okt 2018
- 7 minuten leestijd
Het gaat om 82 Nederlandse mannen, die de kinderporno hebben gedownload via het Dark Web. We spoorden deze downloaders op en spraken een aantal van hen. Wie zijn het, wat bezielt ze, en zijn ze te stoppen?
In het voorjaar van 2018 begint ons onderzoek naar een lijst met gegevens van een groot aantal Nederlandse kinderporno-downloaders. Die informatie krijgen wij in handen via een team van Noorse onderzoeksjournalisten, die werken voor het dagblad VG. Zij beschikken over meer dan 38 miljoen verdachte bestanden die zij hebben verkregen via een openstaande ‘achterdeur’ van een internetserver waar strafbare bestanden op staan. De downloaders komen bij die server via het Dark Web (het ongereguleerde deel van internet, waar veel criminelen actief zijn).
Op de lijst staan Nederlandse IP-adressen, mailadressen en inlognamen die ook door Nederlanders zijn gebruikt. Je kunt precies zien welke bestanden zij hebben binnengehaald op hun computers. Het gaat om bijna 500 mailadressen, waarmee in totaal meer dan 20 duizend illegale bestanden zijn gedownload.
Jongkont.rar
De gedownloade bestanden hebben nietsverhullende namen als ‘preteens hardcore’, ‘10_year_old_girl_blows.mov’, 'Cat_and_Dad.avi', en 'jongkont.rar'. Nederlandse downloaders haalden die bestanden binnen via kinderporno-fora op het Dark Web. Daar, en ook op het ‘gewone’ internet, circuleren vele duizenden foto’s en films met beelden van seksueel misbruik van kinderen – van baby’s tot tieners.
Na een uitgebreid onderzoek identificeren wij 82 Nederlandse downloaders. Op de lijst staan alleen mannen. Lees hier hoe we tot deze lijst kwamen.
Met behulp van verschillende onderzoeksmethoden en bronnen checkt ons team van data- en onderzoeksjournalisten of de bestanden van deze 82 downloaders daadwerkelijk kinderporno bevatten. Want zelf de bestanden bekijken is strafbaar: dat doen we dus niet. Zo spreken we nog een aantal voorwaarden met elkaar af, want dit gaat over zeer gevoelig materiaal. We checken bijvoorbeeld of we geen politie-onderzoeken in de weg zitten en benaderen geen mannen die minderjarige kinderen hebben of met kinderen werken. (Lees hier onze volledige verantwoording.)
Het onderzoek om te checken of het hier om de juiste personen gaat en of zij ook daadwerkelijk kinderporno hebben gedownload neemt maanden in beslag. We vergelijken de bestanden die vermoedelijk kinderporno bevatten onder andere met een soort wikipediapagina op het Dark Web. Daarop staan beschrijvingen van wat er met de kinderen gedaan wordt, en of ze in ander materiaal ook voorkomen.
Zeven actieve kinderporno-fora
We leggen de downloaderslijst ook voor aan het bedrijf WebIQ uit Groningen. Daar monitoren digitale experts en analisten 24 uur per dag het Dark Web. WebIQ analyseert gesprekken en data op grote kinderporno-fora: gespreksgroepen waar pedoseksuelen, downloaders, en anderen openlijk met elkaar spreken over het materiaal. De analytici werken voor opsporingsdiensten als Interpol en de Nederlandse politie.
Het blijkt dat WebIQ op dit moment maar liefst zeven grote actieve kinderporno-fora in de gaten houdt. Op drie daarvan zijn Nederlandse moderators (online discussieleiders) actief. Per dag zien de experts van het Groningse bedrijf dat er wel 500 bezoekers bij komen, op deze fora.
Misbruikbeelden Robert M. in omloop
Brandpunt+ constateert tijdens een bezoek aan WebIQ ook dat één van die Nederlandse moderators op zo’n forum een speciale ‘afdeling’ heeft die uitsluitend gebruikt wordt voor beelden die afkomstig zijn van Robert M. (de crèchemedewerker die in Amsterdam vele tientallen baby’s en kinderen misbruikte en kinderporno vervaardigde). En hier blijft het niet bij: we zien ook dat diezelfde Robert M.-beelden bovenaan staan in een top twaalf van zogenaamde ‘CP stars’ (‘kinderpornosterren’). (Hier lees je het artikel over dit deel van het onderzoek, en vind je de reactie van Richard Korver, advocaat van veel ouders in deze zedenzaak.)
Als we zeker weten dat de 82 mannen op de lijst ook echt kinderpornobestanden hebben gedownload, nemen we met vijf van hen contact op. We gaan geen harde confrontatie aan, maar proberen de mannen op een rustige manier te benaderen. Daarbij zorgen we ervoor dat er geen anderen – familie, vrienden of collega’s – in de buurt zijn.
“Is er een moment dat ik je even rustig kan spreken?”
“Uhmm ja, ik vind dit heel apart. Laat ik het zo zeggen. Ik weet niet wat hoe waar, ik neem ook aan dit geen politieonderzoek is…”
“Wij zijn niet van de politie, maar journalisten die gewoon willen weten wat hier achter zit. Snap je?”
Er volgen moeizame gesprekken. Bij de meesten stuiten we eerst op een muur van ontkenning. Daarna volgen vage verklaringen. De meeste mannen herkennen hun e-mailadres, maar verklaren dat er wel – per ongeluk – illegaal materiaal meegekomen moet zijn met andere bestanden. Eén man ontkent het mailadres in gebruik te hebben gehad.
“Ik kan mailadressen en usernames met je doornemen…”
“Maar er kan helemaal geen username of emailadres er zijn, want ik weet niet waar je het over hebt. Ik snap dat iedereen dat zegt als je iemand iets vertelt, maar ik heb geen mailadres en geen username en weet echt niet waar je het over hebt.”
Toch zien wij dat hij dit mailadres gebruikt op zijn Twitter-account. Een dag na het gesprek heeft de man zijn Twitter-account offline gehaald. Eerst gaf hij aan nog met ons in gesprek te willen en zijn computer te laten zien. In alle volgende gesprekken geeft hij aan dat hij het te druk heeft om een afspraak te maken.
Met drie downloaders heeft onze presentator Tom Kleijn een ontmoeting. Eén van die mannen geeft toe dat hij fout bezig is geweest.
“Als je dan iets downloadt wat niet mag, een illegale game ofzo, dan ga je steeds dieper het riool in, zeg maar.”
“En heb je die kinderporno dus wel eens bekeken?”
“Ik heb het gelijk weggeklikt. Daar hou ik echt niet van.”
“Besef jij wel dat het fout is? Dat je een hele industrie in stand houdt waarin kinderen worden misbruikt.”
“Ja, natuurlijk.”
“Heb je de behoefte om erover te praten?”
“Ja, het is wel een gevoelig onderwerp dit hè.”
“Het zou kunnen dat jij een probleem hebt.”
“Het enige probleem dat ik heb is dat ik een kapotte arm heb. Door een ongeluk in de bouw heb ik een paar jaar thuis gezeten.”
“Heb je er spijt van?”
“Ja natuurlijk. Altijd. Dit mag niet gebeuren.”
“Voel je je er schuldig over?”
“Ja, dit is niet goed natuurlijk.”
“Doe je het nu niet meer?”
“Nee.”
Ons onderzoek naar de lijst van downloaders toont aan dat er niet één type downloader is. Het zijn mannen van alle leeftijden, vaak gewoon met een baan en sociaal leven. Wel zien we relatief veel mannen met een technische of ICT-achtergrond. Dat kan te maken hebben dat kinderpornofora alleen toegankelijk zijn via het Dark Web, waar je met een gewone internetbrowser niet op kunt.
We leggen deze gesprekken voor aan de Nationale Politie, forensisch onderzoeker Wineke Smid en het Meldpunt Kinderporno. Uit hun praktijkervaring en inmiddels ook uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat downloaders lang niet altijd mannen met een seksuele voorkeur voor kinderen zijn. 60 procent van de mannen die downloaden is niet pedoseksueel. Volgens de politie en deskundigen blijken het steeds vaker ‘oversekste’ mannen te zijn, die online porno kijken en vervolgens afglijden naar kinderporno. “Gewoon voor de kick”, zegt landelijk coordinator kinderporno Ben van Mierlo van de Nationale Politie.
Bekijk hier de tweedelige documentaire over een groot onderzoek naar downloaders van kinderporno.
Verschillende organisaties bieden hulp aan slachtoffers en daders van seksueel misbruik. Sensoor, bijvoorbeeld, Project Speak Now en Stop it Now!.
