Lisette is verslaafd aan lippenbalsem: “Wat anderen met een sigaret hebben, dat heb ik met balsem”

Of het nou -10 graden is of 38 graden, kunstenaar Lisette Ros kan niet stoppen met smeren. Maar is dat nu gevaarlijk of niet? Wij zochten het uit.

Door Hodo Abdullah

Ook tijdens het interview van 45 minuten smeert Lisette Ros (31) lippenbalsem; de teller staat op zes keer. “Ik begon ermee op mijn negende”, verzucht ze. “Ik had last van een schrale onderlip en toen gebruikte ik Labello. Ik vond de handeling van het smeren zo fijn dat ik het bleef doen.”

Er gaat volgens haar geen dag voorbij dat ze haar lippenbalsem niet gebruikt. “De handeling van het smeren is zo geïnternaliseerd dat ik meteen opmerk als ik Lippie niet bij mij heb. Er ontbreekt dan toch iets in mijn basisuitrusting.”

Meer dan een lippenbalsem

Zo noemt ze haar balsem: Lippie. Voor Lisette is een lippenbalsem namelijk geen product, maar meer een ‘kompaan’ met een eigen naam. Lippie geeft Lisette houvast waar ze rust en (zelf)vertrouwen uithaalt. “Wat sommigen met een sigaret hebben, dat heb ik met Lippie.”

“Tijdens een tiendaagse retraite laat ik alles staan, zelfs eten, maar niet mijn lippenbalsem”

Lisette merkt dat ze zonder haar lipproduct geïrriteerd en onrustig raakt. “Tijdens een tiendaagse retraite laat ik alles staan, zelfs eten, maar niet mijn lippenbalsem. Ik probeer de smeermomenten in te perken, maar toch smeer ik – Lippie is altijd bij me.”

Dat ze haar balsem nodig heeft blijkt wel wanneer ze besluit om tijdens een vakantie géén lippenbalsem te gebruiken. “Dat ging even goed, totdat ik gek werd en op zoek ging naar Lippie, maar het nergens kon vinden. Toen ben ik met olijfolie gaan smeren.” 

4800 euro

Na verschillende merken uitgeprobeerd te hebben heeft Lisette nu zo'n 4800 euro uitgegeven. Ze vindt dat heftig, maar probeert bewust te leven om haar ‘verslaving’ te bekostigen. 

“Ik bespaar op levensmiddelen om te kunnen voorzien in mijn lippenbalsemverslaving”

“Ik bespaar op levensmiddelen om te kunnen voorzien in mijn lippenbalsemverslaving”, vertelt Lisette. “Dat klinkt stom, maar ik wil dit voorlopig blijven doen. Ik voel mij prettig als ik smeer, en van andere producten, tsja… daar word ik vrij triest van.” 

Ze wil ooit stoppen, maar ze is er nog niet aan toe. Door haar overmatige lippenbalsemgebruik heeft Lisette geen last van droge lippen en ze ervaart geen andere fysieke klachten, maar ze denkt wel dat de ‘chemische troep’ invloed heeft gehad op haar lippen. Hoe zien experts dit? Is veel smeren gevaarlijk voor je?

Niet verslavend

Hoogleraar dermatologie Thomas Rustemeyer, verbonden aan het Amsterdam UMC en cosmetisch dermatoloog Petra Dikrama, onder meer werkzaam bij het Erasmus Ziekenhuis en DikramaClinics, zijn het met elkaar eens: je kunt niet verslaafd raken aan lippenbalsems. 

Een verslaving is volgens hen ook niet de juiste benaming: ze spreken eerder van een gewoonte of een tik. Dikrama: “Als je naar verslavingen kijkt, dan is er sprake van een lichamelijke afhankelijkheid. Lippenbalsems bevatten geen verslavende stoffen, zoals bij nicotine, drugs en alcohol wel het geval is. Wel kan het zijn dat je een bepaalde afhankelijkheid kan ontwikkelen, doordat je met producten smeert die je lippen irriteren, wat weer resulteert in droge lippen: je komt dan in een vicieuze cirkel terecht.” 

Niet alleen bestanddelen uit lippenbalsems kunnen je lippen uitdrogen, maar ook tandpasta, water en je eigen speeksel. Hoogleraar Rustemeyer legt uit: “Tandpasta is een schoonmaakproduct en bij het tandenpoetsen kan wat tandpasta op je lippen terechtkomen. De talg wordt op die manier voor een groot deel aangetast en je kunt daardoor droge lippen krijgen. Ook het drinken van frisdrank of zure sappen kan je lippen irriteren en ontvettend werken.”

Allergisch voor balsem

Volgens dermatoloog Dikrama zijn lippen extra kwetsbaar: “De huid van de lippen is dunner. Als je vaak je lippen bevochtigt met water, dan drogen je lippen sneller uit, maar speeksel heeft een nog groter uitdrogingseffect. Je speeksel bevat verteringsenzymen en bij te vaak likken kunnen je lippen geïrriteerd raken en sneller uitdrogen.” 

Lippenbalsems an sich zijn niet schadelijk, maar sommige bestanddelen juist wel, vertelt hoogleraar Rustemeyer: “Je kunt bijvoorbeeld allergisch zijn voor vettigheid, geurstoffen en enkele hulpstoffen. Een allergie uit zich in jeuk, schilfers of opzwellende en brandende lippen. Hoe vaker je dan in zo’n geval lippenbalsem gebruikt, hoe erger het wordt: die symptomen kunnen een goede aanwijzing zijn dat je allergisch bent.”

Dikrama: “Veel mensen denken dat je lippen niet meer kunnen ademen door lippenbalsem. Vaseline of een vette zalf zijn inderdaad afsluitend, maar dat is juist het idee: je wilt verdamping via de huid voorkomen en dat verminder je door een laagje aan te brengen.” 

Tips

Hoogleraar Rustemeyer adviseert om een lippenbalsem te gebruiken die zo min mogelijk allergenen bevat: “Als je een allergie eenmaal hebt verworven, dan kom je er nooit meer vanaf. Dus probeer vooral geur-, smaak- en conserveerstoffen in zo'n balsem te vermijden. Dermolin, Neutral, La Roche Posay en Eucerin zijn enkele voorbeelden van merken zonder deze stoffen.” 

Daarnaast kan het volgens hem ook helpen om je eigen smeergedrag in kaart te brengen. “Schrijf op wanneer je smeert. Doe je dat wanneer je spanning ervaart, je verveelt of verdrietig bent? Vervolgens kun je daar mee aan de slag en je gebruik minderen.”

Als je twijfelt of je allergisch bent voor een lipproduct, dan geeft dokter Dikrama als tip mee om dat eerst uit te testen: “Smeer twee keer per dag lippenbalsem in je elleboogplooi gedurende een week. De huid van de elleboogplooi is ook een dunne huid; als je geen reactie krijgt, dan ben je niet allergisch. Vaseline kun je prima voor je lippen gebruiken en verder kun je onderstaand lijstje als houvast hanteren bij het kopen van een nieuwe lippenbalsem.”

Oké:

Plantaardige oliën (bv. jojoba of shea of cocos), vaseline oftewel petrolatum, wax (bv. jojoba of carnauba), butter (bv. shea of cacao), ceramiden, niacinamide, dimethicone, lanolin (tenzij je allergisch bent voor wolvet), glycerin, panthenol enhyaluronic acid.

Vermijden:

Menthol, phenol, camphor, aroma’s, geurstoffen, kleurstoffen, eucalyptus, propyl- en butylparabenen, methylchloroisothiazolinone, methylisothiazolinone, quartenium-15, lavendelolie, alcohol, MOSH (Mineral Oil SaturatedHydrocarbons) en MOAH (Mineral Oil Aromatic Hydrocarbons) en perubalsem.

Headerfoto: Babette Meyer

• Deel