Terug naar Brandpunt+
Met deze eenvoudige tips kweek je in rap tempo een olifantengeheugen
Voor onze Pete komen de tips die hij vond in de wetenschap veel te laat. Maar hé, wil jij echt iets goed onthouden? Blijf om te beginnen gewoon eens vijftien minuten stil en doe het licht uit.
Precies een jaar geleden hing ik zwetend en zwoegend boven een paar cursusboeken Arabisch. Het plan was: mijn vocabulaire meertalig uitbreiden, want ja, je moet toch wat. Het bleek te hooggegrepen, mijn hoofd deed meer dienst als vergiet dan als immer groeiend kenniscentrum.
Had ik onderstaande geheugenmethode toen maar gekend.
We kennen natuurlijk al wat handige weetjes. Bekendere methoden stellen als dat je hoorcollegestof beter kunt opnemen door mee te schrijven, en dat je om gezichten te onthouden het beste hardop de naam van diegene kunt opnoemen terwijl je ze de hand schudt. Maar een nieuwe geheugentip die sinds korte tijd helemaal in schwung is bij psychologen: even nergens aan denken.
Je brein heeft namelijk tijd en rust nodig heeft om te wennen aan informatie. Vergelijk het met een zeepbel: nogal kwetsbaar van aard. En als je wéér nieuwe stromen van informatie binnenkrijgt, is zo’n zeepbel dan ook sneller dan aangenaam weer doorgeprikt.
Psychologen raden daarom aan om gewoon even de lichten te dimmen en tien tot vijftien minuten je waffel te houden.
Klinkt simpel, maar helpt het ook echt? Volgens onderzoekers wel, maar alleen als je afleiding ook daadwerkelijk uit de weggaat en je iPhone even in je jas laat. Echt even helemaal niets doen dus, want zelfs in deze eenzame minuten moet je niet te veel aan iets anders denken – dat zie je namelijk meteen op negatieve wijze terug in geheugentest. De stilte geeft je brein de kans om zich weer op te laden.
Echt even helemaal niets doen dus, want zelfs in deze eenzame minuten moet je niet te veel aan iets anders denken
Nog niet overtuigd? Welnu, wat cijfertjes dan. Het idee is niet geheel nieuw, maar wordt nu pas opnieuw herkend en erkend. Stilte en rust als geheugenboost werd voor het eerst beschreven in het nobele jaar 1900. Twee groepen moesten een lijst met lettergrepen uit het hoofd leren; de ene kreeg daarna meteen een nieuwe lijst om te leren, de andere hield verplicht zes minuten pauze. Wat bleek: de eerste groep kon gemiddeld maar 28 procent reproduceren, de tweede bijna de helft van de lijst. Toch een aardig verschil.
De test werd nog een keer opnieuw uitgevoerd in het eerste decennium van deze eeuw, zij het dit keer wat extremer: deelnemers werd na het leren van een lijst gevraagd in een donkere ruimte te liggen, zonder daarbij te mogen slapen. Het resultaat mag er wezen: ze onthielden pardoes drie keer zoveel.
En dit geldt niet alleen voor woordenlijsten, maar ook voor ons ruimtelijke geheugen: deelnemers konden verschillende locaties aanwijzen in een virtual reality-omgeving.
Hoe dit te verklaren valt? Dat is nog niet precies bekend, maar onderzoekers zijn het erover eens dat een nieuwe herinnering tijd nodig heeft om een vaste vorm aan te nemen – als water dat zich van damp via druppel tot ijs ontwikkelt.
De volgende keer dat ik zwetend en zwoegend mijn vocabulaire zit uit te breiden boven een paar cursussenboeken Arabisch, zal ik dat dan ook doen in een even donkere als stille ruimte.
Heeft iemand er toevallig nog zo eentje ter beschikking voor me?
Illustratie: Isabelle Veltman.
