Steffie maakte een parfum van de geur van haar overleden geliefde

Vorig jaar kwam de geliefde van kunstenaar en geurontwerper Steffie Baaijens (29) plots om het leven. In haar rouwproces maakte ze een reeks parfums met geuren die met hem te maken hebben: de geur van hun dates, de geur van het T-shirt dat hij haar stuurde, de geur van vuurwerk.

Steffie: “Als ik verliefd ben vind ik lichaamsgeur heel belangrijk. Van de lichaamsgeur van een geliefde word ik rustig en ik weet dat veel andere mensen dat ook hebben. Geur is een aantrekkingskracht – als je iemand leuk vindt, vind je bijna altijd dat die persoon ook lekker ruikt. Jo rook in ieder geval lekker genoeg om een relatie met hem aan te gaan.” 

“Dat duurde 2,5 jaar. We leerden elkaar kennen via een website voor taaluitwisseling: ik wilde Japans leren, hij was Japans. Hij woonde in Canada, maar we raakten aan de praat en we bleven praten en we werden verliefd. Ik ben altijd veel met geur bezig geweest, binnen en buiten de kunst, dus voor we een relatie begonnen vroeg ik hem wel een gedragen t-shirt naar me op te sturen.”

“Destijds liep ik stage bij Mediamatic in het Aroma Lab, waar onder meer onderzoek wordt gedaan naar geuren en waar ook parfums worden gemaakt. Er zijn niet echt conventionele opleidingen waar je geurontwerper kunt worden, dus ik ben blij dat ik bij het Aroma Lab terecht kon. Tijdens mijn stage overleed Jo, vrij snel en plotseling aan een hersenbloeding.”

De geur van vuurwerk en gin-tonics

“Toen hij stierf besloot ik de geur uit zijn t-shirt te recreëren voordat ik mijn opleiding en leven weer zou oppikken. Ik stortte me volledig op de geurherinnering. Mediamatic heeft een database met geuren: ze hebben kasten vol staan met geuren in hun geurlab. Ik heb aan al die geuren geroken en die vergeleken met wat ik me herinnerde van Jo. Als het iets bij mij losmaakte, gebruikte ik die geur voor een parfum. Ik maakte de geuren van onze favoriete drankjes na, de geur van onze dates, de geur van het ziekenhuis.”

“Ik wilde niet alleen de verdrietige herinneringen maken, maar ook de mooie dingen. Ik heb daarom ook een parfum dat naar vuurwerk ruikt, omdat we een keer in Vancouver een mooie vuurwerkshow zagen, en een parfum dat naar gin en tonic ruikt, omdat we dat dronken op dates.”

Shagparfum

“De parfums heb ik niet helemaal zelf gemaakt, omdat ik nog geen volleerd parfumeur ben. Een paar geuren heb ik wel zelf gedistilleerd. Jo rookte veel, dus ik heb shag verzameld en daar een lucht van gemaakt, door de shag te verwarmen en die damp dan in alcohol op te lossen. Nou ja, het proces van een parfum maken zit nog wel iets ingewikkelder in elkaar, maar bij benadering werkt het zo.”

“Voor dit project heb ik veel mensen over rouw gesproken. Ik ben zelf ook in therapie gegaan en zat in praatgroepen. Het viel me op dat bijna iedereen wel objecten van hun overleden dierbaren heeft, maar eigenlijk nooit een geur, terwijl de geur een van de belangrijkste manieren is om een herinnering op te roepen. Je ruikt iets en keert helemaal terug naar dat moment. Een vrouw kwam toen ik aan dit project werkte naar me toe om te vertellen dat ze altijd aan de koker van haar brillenhoesje ruikt om aan haar vader te denken. Het is jammer dat die geur altijd vervliegt, maar met een parfum kan je er langer en vaker aan terugdenken.”

Rouwverwerking

“Ik denk dat de geur van een overledene ieder mens kan helpen bij de rouw. Ik zelf vind rouw nu een minder beladen onderwerp en ik kan beter terugdenken aan de leuke herinneringen. Veel parfumeurs die ik sprak krijgen vaak de vraag of ze zo’n soort dienst kunnen aanbieden. Ik denk eraan om zoiets na mijn afstuderen op te zetten.”

"Mijn project werd eigenlijk een tijdlijn van mijn relatie met Jo, parfums die momenten van onze ontmoeting tot aan zijn overlijden uitdrukken. Nu kan ik in zekere zin verder: ik ga uiteindelijk met dit project afstuderen aan de HKU.”

Kijk voor meer beelden op Steffies site. Op 25 juni 2020 praat Steffie hierover in Mediamatic in het programma Parfums Funèbres.

Fotograaf portret Steffie: Ngouyin Wong

• Deel