Nieuwe petitie #StopShaming wil afrekenen met haatinfluencers

Al jaren worden jonge vrouwen en queer en trans mensen met een islamitische achtergrond online aan de schandpaal genageld door haatinfluencers. Een aantal BN’ers van Marokkaanse en Turkse afkomst begon daar een petitie tegen na een uitzending van Propaganda (KRO-NCRV).

In Propaganda gaat een team van jonge onderzoeksjournalisten op zoek naar mis- en desinformatie. In de derde aflevering op 11 februari 2021 deed journalist en host Charisa Chotoe onderzoek naar Youness Ouaali. Hij is met meer dan 83.000 volgers een van de grote namen op social media die voornamelijk jonge vrouwen shamet.

Reposten van foto’s of video’s

Haatinfluencers gaan op de volgende manier te werk: op TikTok, Snapchat, Facebook, Twitter en Instagram worden er dagelijks foto’s en video’s gerepost die hen niet aanstaan. Dat gaat dan vaak om beeldmateriaal van jonge mensen met een islamitische achtergrond, zoals een foto van een meisje dat een kort topje draagt, maar ook een video van iemand die een TikTok-dansje doet. Deze profielen hebben bijna altijd een slotje, zodat je ze wel moet volgen om iets mee te krijgen. 

De foto's en video's op het Instagram-account van zo’n haatinfluencer worden binnen een korte tijd door duizenden mensen bekeken. In het onderschrift staat vaak een veroordelende tekst als ‘zij is een hoer’ of ‘hij is een homo’. Vervolgens wordt de persoon in kwestie door tientallen en in sommige gevallen zelfs door honderden volgers van haatinfluencers bedreigd of afgeperst. Hierdoor veranderen de slachtoffers van school, worden ze depressief of durven ze hun gezicht niet meer te laten zien in hun wijk. Niet alle haatinfluencers zijn zo groot als Youness Ouaali of plaatsen directe comments, sommigen zijn heel slinks en onderhuids.

Petitie #StopShaming

Als reactie daarop is een groep van mannen nu de petitie #StopShaming gestart. Hierin roepen ze politici, politie en justitie op om dit probleem serieus te nemen en proactief te bestrijden. Ook hopen ze dat bedrijven als Facebook, Instagram en TikTok hun verantwoordelijkheid nemen. Schrijver en oud-politicus Tofik Dibi maakte een uitgebreide video over de petitie. Hij is homo en moslim en heeft daarom veel te maken gekregen met online haat.

Propaganda-presentator Charisa vindt het goed dat deze petitie is gestart. “In mijn onderzoek kwam ik erachter dat heel veel vrouwen bang zijn om hun verhaal te doen. In de eerste instantie kun je misschien denken: boeiend dat je op zo’n account ben beland, maar er heerst echt een angstcultuur. Veel mensen zijn namelijk bang dat ze hun familie ten schande brengen.”

Alleen mannen

De petitie is getekend door verschillende bekende mannen. Zo spraken onder anderen Mocro Maffia-acteur Walid Benmbarek en BNN-VARA-presentator Sahil Amar Aïssa zich uit. Toch is er op social media ook enige kritiek dat juist bekende mannen zich uitspreken. Er zijn namelijk ook heel wat vrouwen en queer mensen die zich hier al jaren voor inzetten en zij kregen vaak geen platform om hun verhaal te doen. 

Zelf mist Charisa ook de vrouwen op die lijst. “Het doel heiligt in dit geval de middelen, dus ik ben blij met de petitie. Maar mannen die zich uitspreken, dat is the bare minimum en dat uitspreken hadden zij allang mogen doen. De aandacht die zij nu krijgen, gaat over de ruggen van vrouwen die zich hier de afgelopen jaren en maanden hard voor hebben gemaakt, en omdat we er een Propaganda-aflevering over hebben gemaakt. Dat vind ik jammer.”

Lees de hele statement hier:

Straffen

Het straffen van eigenaren van deze haat-accounts is momenteel nog een grijs gebied. In Propaganda gaat Charisa hierover in gesprek met media-advocaat Olaf Trojan. Hij legt uit dat iemand met zo’n account strafbaar kan zijn in verband met het auteursrecht dat op een foto zit die wordt gedeeld. Ook mensen die dreigende reacties plaatsen zijn strafbaar. “Als zo’n account stelselmatig wordt misbruikt doordat er steeds bedreigingen worden geplaatst, dan heb je als eigenaar ook een eigen verantwoordelijk. Ook het online aanzetten tot opruien is strafbaar”, legt Olaf uit. Toch blijven de daders vaak ongestraft. 

Charisa hoopt dat hier in de toekomst nog meer verandering in komt. “Er moeten echt consequenties aan vastzitten. Deze accounts kunnen een groot deel van iemands leven verpesten. Ik hoop dat de politiek zich ermee gaat bemoeien en dat de regels worden aangescherpt, zodat deze mannen wel drie keer nadenken voordat ze dit doen.”

Ook meehelpen? Teken de petitie hier.

Beeld header: Brian Elstak.

Kijk hier het fragment uit Propaganda terug:

• Deel