De talrijke gescheiden werelden van Frankrijk

Zondag gaan de Fransen naar de stembus. Daarom deze week in Brandpunt: een roadtrip door een buitengewoon verdeeld land.

De banlieues, die beruchte buitenwijken rondom Parijs, staan onbedoeld symbool voor veel van wat er – daar zijn zelfs bewoners het over eens – mis is met het huidige Frankrijk. De misdaadcijfers zijn hoog; de vooruitzichten voor jongeren op een goede dag broos, op een mindere slecht. Sommigen zien hierin een bevestiging dat immigratie ingedamd moet worden, anderen wijzen vooral naar het gebrek aan inclusiviteit in de Franse samenleving. Politici voeren dit jaar geen campagne in de banlieues, maar voeren er elders in het land wel uitgebreid campagne óver.

In Brandpunt bezocht Liesbeth Staats deze week een aantal plekken en mensen die de waterputdiepe verdeeldheid in Frankrijk illustreren. In de banlieues was dat een buurthuis, dat zonder ook maar een cent subsidie erin slaagde jongeren van de straat en bij de pinken te houden. Daar ontmoette Liesbeth vriendelijke straatschoffies, bij wie ook best thuis in de slaapkamer kon worden gefilmd – mits de ergste rommel eerst mocht worden opgeruimd. Tieners, kortom. Vrijwel unaniem voelen ze zich in de steek gelaten, vertellen ze. Door de politiek, die ze geen millimeter vooruit helpt op de arbeidsmarkt. En door de politie, die meer strenge ergernis toont dan oprechte betrokkenheid.

Elders in de uitzending zijn we getuige van één van de voornaamste tradities die Frankrijk rijk is: een staking. Een fabriek sluit, de arbeiders kunnen daar op zich nog mee leven, maar zien de flinterdunne vertrekregeling als een belediging. En daar komt weer dat gevoel van in de steek gelaten worden om de hoek kijken: door hun werkgever, door de politiek.

Een campaign rally van het Front National van Marine Le Pen, dan. In Bordeaux, met liefst tweeduizend aanhangers. Le Pen wil dat het volk zich mag uitspreken over lidmaatschap van de Europese Unie, dat de pensioenleeftijd naar zestig moet, dat immigratie per direct moet worden stopgezet, dat de politieke correctheid van een doorgeslagen elite catastrofale gevolgen heeft door de dagelijkse realiteit van de gemiddelde Fransman. Deze mensen zwaaien vastberaden en euforisch met Franse vlaggen: hun moment nadert, denken ze. De eerste echte overwinning komt zondag, denken ze. En dan zullen ze nooit meer in de steek worden gelaten.

Denken ze.

• Deel