Vuurwerkverbod? 'Wij gaan sowieso meer verdienen'

Vuurwerkverbod? 'Idris' kan zijn enthousiasme erover nauwelijks beteugelen. "Meer winst voor ons!" De middelbare scholier uit Noord-Limburg drijft op de chatapp Telegram een winkeltje in het illegale spul: Retorno's, Big Boys en Giant Maroons. "Iedereen gaat zijn weg vinden naar onze handel", voorspelt Idris. Hij is niet de enige die door goudkoorts bevangen lijkt. "De handel gaat sky rocket!", zegt een van Idris' collega's hoopvol.

Een landelijk vuurwerkverbod lijkt inmiddels bijna onvermijdelijk. De Rotterdamse gemeenteraad schaarde zich gisteren al achter een afsteekverbod. Vandaag maakte een brede coalitie van artsen, verzekeraars en dierenbeschermers bekend naar de rechter te stappen om dit ook landelijk af te dwingen. Zo'n verbod redt mogelijk levens. Zeker is dat het in één klap een nieuwe criminele sector creeërt waar miljoenen in omgaan. 

Brandpunt+ sprak op Telegram met een aantal illegale vuurwerkverkopers - althans, mensen die zich daarvoor uitgaven. Een mogelijk verbod is in veel handelsgroepen het gesprek van de dag. De meningen daarover lopen uiteen. 'HellaKitty', een 30-jarige zzp'er uit de bouw, is een echte fan. ("Ik heb zoveel liefde en ontzag voor zo veel geweld in zo'n kleine verpakking.") Hij verwacht goed te verdienen aan een verbod. Toch is hij tegen. Hij legde aan Brandpunt+ uit waarom. 

'Kassa' is een groot woord. Er gaan nu al enorme bedragen om in de illegale handel, maar bij een verbod worden alle zeilen bijgezet. Sowieso gaat het eerste jaar een grote groep opstandige mensen op zoek naar illegaal vuurwerk. Ik verwacht dus wel meer kopers. 

Uitverkocht! Maar bij de jeugd waren de Cobra's en nitraten erg in trek dit jaar. Ik verkoop ook shells [vuurwerk dat met een lanceerpijp wordt afgeschoten], maar alleen aan mensen die weten waar ze mee bezig zijn. Ik voel me namelijk medeverantwoordelijk als je anderen schade berokkent met spullen die je bij mij koopt. Verder verkoop ik ik sierblokken uit Polen en Tsjechië. Ik verwacht dat die het de komende jaren goed gaan doen. 

 Europese regels maken een totaalverbod onwaarschijnlijk. Single shots [vuurwerk waarbij één kogel de lucht in wordt geschoten en uit elkaar knalt] gaan waarschijnlijk wel verdwijnen omdat hulpdiensten daar vaak mee worden beschoten. Daarvan werden het afgelopen jaar tien miljoen verkocht. Zoiets vindt zijn weg dan wel naar het illegale aanbod. 

Last is een groot woord. Naast verkopen, steek ik ook graag zwaar illegaal vuurwerk af, wel binnen de gestelde tijden overigens. Dat is momenteel riskanter dan het verkopen. Heel krom, maar zo is het met praktisch alles wat verboden is. In de Telegramgroepen heerst toch een wat paranoïde sfeer rondom undercover politiewerk. 

Jawel, maar ik calculeer het in als beroepsrisico. Er is altijd een reële kans om gepakt te worden, maar je moet je gevoel volgen. Als je ergens aankomt en je vertrouwt het niet moet je gewoon rechtsomkeert maken. Je vrijheid en gezondheid zijn meer waard dan die paar duizend euro. Dat geeft dan meteen een idee van de bedragen waar het om gaat. Niet per definitie, er zijn ook kleine jongens die op school lopen te leuren lopen voor tientjes. 

Kan de politie een verbod handhaven? 

Dat hangt er vanaf of we massaal ongehoorzaam gaan zijn, zoals iedereen nu op internet roept, of dat we ons erbij neerleggen. Als het gros gehoorzaamt ben ik bang dat de traditie langzaam dood zal bloeden. Bij ongehoorzaamheid denk ik van niet. Kijk naar hooligans: niemand kijkt er meer van op als ze ravages aanrichten in binnensteden. De politie heeft de capaciteit simpelweg niet om op te treden. Er zijn maar zoveel cellen. Als 1% van de nederlanders iets afsteekt praten we al over bijna 200.000 mensen. 

Krijgt de handel wel meer last van de politie dan? 

Meer. De politie zal zich voor de volle 100% op het illegale netwerk gaan richten. Het wordt, nog meer dan nu, een kat-en-muis spelletje. Vervelend voor mij, maar door het toegenomen risico zullen de prijzen ook stijgen. Waar vraag is, is aanbod. 

Wat voor vuurwerkwetgeving zie jij het liefst? 

Geef mensen één keer per jaar een plek om hun harde klappers legaal af te steken. De liefhebbers van 25-plus-gram vuurwerk kunnen hun hobby dan legaal bedrijven en het maandenlange knallen in de straten verdwijnt. Het gevaar voor de hulpdiensten blijft, maar hoe vaak worden er niet hele straten uit de grond getrokken om met stenen naar de ME te gooien? Vuurwerk is niet de vijand, het is een alleen middel dat idioten gebruiken om herrie te trappen. 

Voel je je verantwoordelijk als iemand zich verwondt met jouw vuurwerk? 

Ik verkoop geen professioneel vuurwerk aan mensen die geen verstand hebben van hoe het werkt. Het geld kan me gestolen worden. Bij correct gebruik is de kans dat er iets fout gaat klein. Anderzijds: als jij bij mij een pak Cobra-6 haalt, ze achter een verkeersbord plakt, en de scherven van het ontploffende bord doorboren je long of je oog, dan heb je dat toch echt aan jezelf te danken. Daar voel ik me niet verantwoordelijk voor. Ik laat me misschien in met illegale praktijken, ik heb nog wel enig moraalbesef.