Terug naar Brandpunt+
Weg met de voedingsmythe: “Antioxidanten kunnen kanker en hart- en vaatziekten voorkomen”
- Voedingsmythes
- 10 jul 2017
- 3 minuten leestijd
Op deze plek prikt hoogleraar Martijn Katan de hardnekkigste spookverhalen over voedsel door. Met vandaag de vraag of we massaal aan de Vitamine E-pillen moeten om kanker en hart-en vaatziekten te voorkomen.
De mythe:
“Antioxidanten kunnen kanker en hart- en vaatziekten voorkomen”
Even eenvoudig beginnen, wat zijn antioxidanten ook alweer?
Antioxidanten zijn stoffen die schadelijke vormen van zuurstof in het lichaam onschadelijk maken. Voorbeelden van antioxidanten zijn de vitamines E en C.
Wat voor wonderen zouden antioxidanten allemaal uitrichten?
Zuurstof is van levensbelang, maar kan in het lichaam soms een schadelijke werking hebben. In het ergste geval kan hierdoor schade aan weefsel en cellen ontstaan. Daarom heeft het lichaam speciale enzymen die deze vorm van zuurstof onschadelijk maken.
En daar komen de antioxidanten om de hoek kijken. Want vitaminen C en E kunnen een handje helpen bij dit proces. Dit krijgen we binnen uit onder andere margarine, groenten, brood, vlees, olie en fritessaus.
Waarom we volgens de goeroes massaal aan de Vitamine E-pillen moeten:
Begin jaren ’90 kwam de theorie op dat vitamine E uit voedsel alleen niet genoeg is om alle narigheid af te wenden. Maar dat we megadoses extra vitamine E uit een potje zouden moeten bijslikken om de kans op hart- en vaatziekten te verkleinen. Er waren ook aanwijzingen dat extra inname van vitamine E zou werken tegen prostaatkanker.
Conclusie van professor Martijn Katan:
Wat de onderzoeken zeggen over de heilzame werking van antioxidanten:
“Om definitief vast te stellen of extra vitamine E helpt tegen prostaatkanker werd de proef op de som genomen. 35.000 mannen werden willekeurig in twee groepen verdeeld. De ene groep kreeg 400 milligram vitamine E per dag – dat is een hoeveelheid die je uit voedsel binnenkrijgt in een hele maand – en de andere groep kreeg een neppil waar niets in zat. De uitkomst was nogal vernietigend. Na vijf jaar werd de studie zelfs stopgezet omdat vitamine E juist prostaatkanker zou bevorderen. Eén op de honderd mannen in de vitamine E-groep kreeg namelijk als gevolg van de vitamine E-pil prostaatkanker.
Eerdere onderzoeken toonden al aan dat antioxidanten niet hielpen tegen hart- en vaatziekten of longkanker. Sterker nog, het antioxidant bètacaroteen vergroot zelfs de kans op maag- en longkanker bij rokers “
Maar werken ze nou echt tegen kanker en hart-en vaatziekten?
“Nee, dus. Je zou zelfs kunnen betogen dat extra inname van antioxidanten eerder contraproductief werkt als het om specifieke vormen van kanker gaat.”
Dus, extra bijslikken van vitamine E of weg met al die potten?
“In de medische en wetenschappelijke wereld hebben antioxidanten al lang afgedaan, maar winkels en het internet staan nog steeds bol van de juichverhalen over Vitamine E. Dus wees op je hoede voor potjes met antioxidanten; laat je niet verleiden door overtuigend klinkende ,maar onvoldoende onderbouwde theorieën.“
Volgende keer behandelen we de mythe:
“Suikers en zoetstoffen kunnen ADHD veroorzaken.”
Voor meer informatie en onderbouwing zie het boek Voedingsmythes van Martijn Kathan.
