Inmiddels is de conclusie vaak genoeg getrokken: de hoogtijdagen van de superheldenfilm zijn voorbij. Ja, de meesten zullen zich er nog wel voor naar de bioscoop laten leiden, maar weet Captain America: Brave New World te overtuigen van de magie ervan?

Door: Loeke de Waal

We zagen Anthony Mackie’s Captain America het meest recent én voor het eerst in The Falcon and the Winter Soldier-serie uit 2021. Is hij het schild wel ‘waard’, ook zonder super soldier serum? En wil hij, als Zwarte man, de Verenigde Staten eigenlijk wel dienen? Dat waren de grote vragen. In Captain America: Brave New World is Thaddeus Ross (Ford) net verkozen als president van de Verenigde Staten en krijgt Sam Wilson/Captain America geen tijd om zijn keuze echt te laten bezinken. Hij moet direct achter de masterminds van een aanslag op de Amerikaanse veiligheid aan. Maar dat rood-wit-blauwe pak zit nog niet écht comfortabel.

Marveluniversum fase #3067

Het Marveluniversum bereikte waarschijnlijk zes jaar geleden het hoogtepunt. Met een succesvolle eerste en tweede ‘fase’, oftewel de stappen waarin het Marveluniversum door de makers werd uitgestippeld. Die leidde tot Iron Man 3, de eerste Ant-Man en Guardians of the Galaxy en daarna, in fase 3, megaklappers zoals Black Panther (2018), Avengers: Endgame (2019) en Spider-Man: Far From Home (2019). Inmiddels zitten we zo’n beetje in fase zes van zeven (met een vernieuwde Fantastic Four en zelfs een aanstaande Avengers-reeks) en is de glans er wel een beetje vanaf.

Dat voel je ook in Captain America: Brave New World. We hebben die gevechten met spectaculaire geluidseffecten nou wel gezien, die one-liners landen niet echt lekker meer en de luchtige momentjes ter afwisseling voelen ertussen gepropt. Het is de eerste keer dat Mackie een solo Marvelfilm leidt na Caps schild van Chris Evans over te hebben genomen. Daarmee is hij de eerste Zwarte acteur die die rol vervult. Eind januari deed hij nog heel wat stof opwaaien toen hij beschreef waar hij dacht dat Captain America voor stond. Ter promotie van de film zei hij namelijk dat de term ‘Amerika’ wat hem betreft niet één van de representaties daarvan is. “Het gaat over een man die zijn woord houdt, die eer en respect heeft. Iemand die betrouwbaar is.” Helemaal niet verkeerd, toch moest hij later herstellen dat hij vooral wél een trotse Amerikaan is en respect heeft voor de mensen die zijn land hebben gediend. Maar de schade was al aangericht.

Waar Brave New World het toch graag lijkt te willen hebben over de vraag waarom een Zwarte man Amerika zou willen representeren en waarom juist hij misschien wel de beste representant kan zijn, neemt het gauw een tiental andere afslagen. Jammer, want met de introductie van de geheim gehouden, eerste Zwarte Captain America aan het einde van The Falcon and the Winter Soldier-serie had het die pass al mooi gemaakt.

Maar Brave New World weet niet goed wat-ie ermee aan moet, of het wil gewoon te veel. Is het een politieke thriller of draait het om de muzikale vechtmontages? Wil je een psychologisch spel spelen met een psychopathische villain of de wereldpolitiek op scherp zetten met een oorlog over waardevolle grondstoffen? Het dan tussendoor ook nog even willen hebben over wie ‘echt Amerikaans’ is en de troebele raciale geschiedenis van het land; dat kan niet allemaal tegelijk. Kies een pad! Of houdt het simpel(er). Adamantium van het Celestial Isle, anyone?

Maar wel met een boodschap

Laten we wel wezen, weinig Marvelfilms waren écht goed, dus waarom zouden we ineens een hele hoge standaard hanteren voor de nieuwste installatie. En Brave New World probeert op zijn minst iets te zeggen over wie dus echte helden zijn (niet supermensen, maar échte mensen) en de druk op mensen van kleur om te moeten presteren en sterk te zijn in een wereld die hen blijft onderdrukken. En zelfs, via de verhaallijn van Harrison Fords Thaddeus Ross, over de heldendaad van zelfreflectie en het beter willen doen. Ja, die boodschappen brengt de film messy. Ik bedoel, Ross was dé bad guy, moeten we dat allemáál ineens vergeven omdat hij nu zijn best doet en zijn dochter terug wil winnen? Maar op zijn minst probeert Captain America: Brave New World ons een snipper te tonen van een betere nieuwe wereld. Eentje van ‘togetherness’ en verantwoordelijkheid nemen, ofzo.

Het probleem zit ‘m echter in dat het niet genoeg is om naar een handvol geladen scènes toe te werken waar dit in platgeslagen teksten wordt uitgelegd. De rit ernaartoe moet ook entertainen, het liefst een beetje inspireren en als je echt lekker bezig bent ook ontroeren. Óók in een actiefilm. Dat is toch niet te veel gevraagd? Een eindboodschap landt pas als je de kijkers ook tot grote hoogten doet stijgen. En ook al kan Captain America dankzij zijn Wakanda-vleugels vliegen als een vrije vogel, echt meezweven doe je in Brave New World helaas nooit.

• Captain America: Brave New World (2025)
• Cijfer: 5.5
• Actie, superhelden
• Duur: 1u, 58min
• Regie: Julius Onah
• Cast: Anthony Mackie, Harrison Ford, Liv Tyler, Giancarlo Esposito, Rosa Salazar, Danny Ramirez en meer

• Deel