5x dit wist je nog niet over Keti Koti

Op 1 juli 1863 werd de slavernij afgeschaft in Suriname en het Caribisch gebied. Op deze dag wordt jaarlijks Keti Koti gevierd. Maar weet je ook waarom? Hier zijn vijf dingen die jij misschien nog niet wist over Keti Koti.

1.Viering 150 jaar slavernijverleden

De slavernij werd 160 jaar geleden officieel afgeschaft, maar wat je misschien nog niet wist is dat de tot slaaf gemaakten daarna nog tien jaar door moesten werken. Dit was om ‘de schade’ te beperken voor de plantagehouders. Say what?! De slavernij stopte voor velen dus pas in 1873. Daarom wordt op 1 juli 2023 het 150e jaar na de afschaffing gevierd. Voorafgaand aan dit jaar werd er namens de regering excuses aangeboden voor het koloniale en slavernijverleden, een bijzonder herdenkingsjaar dus!

2.  Een Surinaamse feestdag

‘Keti Koti’ stamt uit het Sranantongo, een taal die zich in Suriname heeft ontwikkeld gedurende de kolonisatie. Het betekent ‘verbroken ketenen’. In Suriname wordt dit ook wel de ‘Dag der Vrijheden’ of ‘Manspasi Dey’ (emancipatiedag) genoemd. Oorspronkelijk is Keti Koti een Surinaamse feestdag, maar omdat de slavernij in het hele Caribisch gebied werd afgeschaft wordt deze dag door de Antillianen Dia de Abolishon genoemd. 

3. Geen nationale feestdag in Nederland

Ondanks dat verschillende groepen deze dag vieren en herdenken, is het in Nederland geen officiële nationale feest- en herdenkingsdag. In Suriname en de voormalige Nederlandse Antillen is dit wel zo. 

4. Van ‘slaven’ naar ‘gastarbeiders’

In de periode na de afschaffing werden duizenden ‘gastarbeiders’ geronseld uit India, Java (Indonesië) en China om het werk op de plantages over te nemen. Er werd hun een vergoeding voor het werk beloofd, maar die kregen ze in de meeste gevallen niet. De bevolkingsgroepen die wij kennen als Surinaamse-Javanen, -Hindostanen en -Chinezen maken deel uit van de Surinaamse bevolking. Zij delen deze geschiedenis samen met de voormalige Creoolse tot slaaf gemaakten. Een deel van de groepen die hier in Nederland terecht zijn gekomen herdenkt deze dag dan ook.

5. "Free heri heri for all"

Tijdens Keti Koti wordt vaak heri heri gegeten, wat in het Sranantongo 'helen' betekent. Een traditioneel Surinaams gerecht dat is ontstaan door de tot slaaf gemaakte Creoolse-Surinamers. Het gerecht bestaat uit cassave, ei, bakkeljauw (kabeljauw) en bakbanaan. Dit waren producten die de tot slaaf gemaakten op de plantages verbouwden of soms als restjes kregen van de plantagehouders. Fun fact: op deze dag kan je op verschillende plekken in Nederland een gratis bakje heri heri krijgen! Een mooi initiatief van de zussen Ira en Ayra Kip om deze dag te eren. Lees hier meer. 

Wan swit’ Keti Koti! Oftewel, een fijne Keti Koti!

Lees ook

30-06-2023

Door Ira en Ayra Kip eet je tijdens Keti Koti door heel Nederland gratis heri heri (en dit is waarom)

Foto: ANP

• Deel