Fabia heeft vaginisme: ‘Seks deed altijd pijn’
Door haar vaginisme kon Fabia van Kaathoven (31) zelfs geen tampons inbrengen. De angst voor pijn werd zo groot dat ze intimiteit jarenlang probeerde te vermijden. “Ik was bang dat ik nooit zou genezen.”
Bij vaginisme kunnen de bekkenbodemspieren zich zo hard aanspannen dat zelfs het inbrengen van een wattenstaafje pijnlijk is. Naar schatting heeft 1 op de 10 vrouwen een vaginistische reactie tijdens seks. Bij sommigen is dit tijdelijk of gebeurt het alleen met een specifieke partner, terwijl anderen hier hun hele leven mee worstelen. Volgens experts heeft vaginisme vaak een mentale oorzaak, zoals stress, seksuele trauma's en angst voor penetratie (waardoor het juíst pijn gaat doen).
Lange tijd voelde Fabia zich in de steek gelaten door haar lichaam. Maar toen ze besloot haar verhaal te delen op haar platform Project V, kon ze eindelijk de schaamte loslaten en de gebroken relatie met haar lichaam herstellen.
Hoi Fabia, wanneer kreeg je voor het eerst last van vaginisme?
"Toen ik op mijn dertiende voor het eerst ongesteld werd, was tampons inbrengen heel pijnlijk. Op zich geen probleem, want veel meisjes gebruiken maandverband. Maar later, toen ik mijn eerste vriendje kreeg, voelde ik ondraaglijk veel pijn bij het vrijen. Een vinger was al teveel. Je groeit op met het idee dat seks met de persoon van wie je houdt makkelijk en fijn hoort te zijn. Dus waarom lukte het mij niet? Ik was constant boos op mezelf en mijn lichaam."
"Op mijn zestiende bezocht ik de gynaecoloog, maar die zei dat er lichamelijk niets aan de hand was. Dit bevestigde voor mij dat ík het probleem was. Als vriendinnen praatten over one-night-stands en jongens, veranderde ik van onderwerp. Ik leerde er omheen te praten. Daten vond ik erg moeilijk. Seks hield ik altijd af, ook als iemand bleef slapen. Tegelijkertijd verlangde ik naar affectie en verbinding."
Hoe kwam je er uiteindelijk achter dat je vaginisme had?
”Op mijn 22e las ik online over vaginisme en dacht ik: oh mijn god, ik ben niet de enige met dit probleem. Ik ging in behandeling bij een bekkenbodemfysiotherapeut, waar ik pelottes, een soort buisjes, bij mezelf moest inbrengen. Je rekt letterlijk de vaginawand op, wat super ongemakkelijk en klinisch aanvoelt voor mij. Ik had tweewekelijkse sessies en elke keer ging ik er met buikpijn heen. Na een jaar zei de bekkenbodemfysiotherapeut dat ze ging stoppen met mijn behandeling, omdat ik geen vooruitgang boekte. Ik voelde me machteloos en was bang dat ik nooit zou genezen.”
Wat gebeurde er daarna?
”De bekkenbodemfysiotherapeut verwees me door naar een psycholoog die ook seksuoloog was. Tijdens de sessie konden we mijn vaginisme herleiden naar iets dat gebeurde toen ik acht jaar was. Ik wil hier liever niet over uitweiden, want ik vind het nog steeds lastig om erover te praten. De therapeut stelde voor om EMDR (Eye Movement Desensitization and Reprocessing, red.) te doen, een therapievorm waarbij je het traumatische moment ‘herbeleeft’. Dit veranderde alles. Ik kon op mijn 25e voor het eerst seks hebben zonder pijn! Ik wist niet dat het mogelijk was. Maar vaginisme gaat niet alleen om het fysieke. Emotioneel had ik tijd nodig om te verwerken dat ik al die tijd geen seks kón hebben.”
Ging het daten daarna ook makkelijker?
”Ik kan alleen seks hebben met iemand waarmee ik een emotionele connectie heb, anders ‘blokkeert’ mijn lichaam alsnog. Vroeger vond ik dit een last toen ik serieus begon te daten. Ik dacht dat een man beter af was zonder mij omdat ik bepaalde dingen niet kon. Maar nu draai ik die gedachte om: het is juist mooi dat seks alleen ‘lukt’ met iemand die mijn grenzen respecteert en bij wie ik me veilig voel. Mijn vaginisme ‘filtert' mannen eruit die na de eerste of tweede date afhaken omdat ik niet met ze naar bed wil. Een relatie met vaginisme is een helingsproces dat je niet zomaar met iedereen in kunt gaan. Het betekent continu communiceren, grenzen aangeven en jezelf kwetsbaar opstellen.”
”Ik ben niet klachtenvrij. Als ik veel in mijn hoofd zit, gaan mijn spieren alsnog veel aanspannen. Ik breng nog steeds geen tampons in, maar dat is ook een stukje acceptatie.”
Waarom besloot je om Project V, een platform voor vaginisme, te beginnen?
"Ik volgde verschillende therapieën om mijn vaginisme te ‘fixen’. Tijdens een retraite in Spanje in 2021 besefte ik opeens dat het altijd een deel van mij zal zijn. En dat is oké. Ik wilde van mijn schaamte af en begon online over mijn ervaring te schrijven. Als ontwerper ben ik niet bang dat toekomstige opdrachtgevers dit lezen als ze mij googelen. Je moet een zekere empathie hebben voor je medemens, en als mensen mij hierop beoordelen, zegt dat meer over hen dan over mij."
"Ik ben geen coach of psycholoog, ik kan anderen alleen een gevoel van herkenning bieden. De oorzaken van vaginisme zijn verschillend voor iedereen, waardoor het vinden van de juiste behandeling moeilijk is. Pelottes werkten niet voor mij, maar kunnen anderen misschien wel helpen. Daarom wil ik ook ervaringen van mijn volgers delen op het platform. Misschien blijft vaginisme een levenslange uitdaging, maar dat wil niet zeggen dat je het alleen moet dragen."
Denk je dat je vaginisme hebt? Neem dan contact op met je huisarts. Die kan je doorverwijzen naar de juiste specialist.
Lees ook
Lenna werd als baby besneden: “Waarom werd mij dit aangedaan?”