Spot On-host Zakia Picolina over sporten: ‘Ik werd gepest omdat ik niet goed was in gym’

Stel je voor: je scrollt door je sociale media en overal zie je mensen enthousiast praten over hun goede voornemens. Gezonder eten, meer slapen, maar het meest voorkomende voornemen? Juist, meer sporten. Laat me je vertellen, dat sporten – nou, dat was nou echt NIET mijn ding.

Ik heb altijd een enorme belemmering gevoeld als het om sporten ging, alsof het gewoon niet voor mij was weggelegd. In dit stuk lees je waar die overtuiging bij mij vandaan komt en interview ik Manal, de enige coach die mij echt in mezelf heeft laten geloven.

Terug naar mijn schooltijd, waar mijn zelfvertrouwen op sportgebied een flinke knauw kreeg. Terwijl mijn klasgenoten met een stralende glimlach over het sportveld dartelden, bevond ik me aan de zijlijn, hopend dat de gymles snel voorbij zou zijn. Bokje springen, hoog springen, de triatlon, de piepjestest... het zijn allemaal namen waarbij ik tot de dag van vandaag een trigger voel. Sport was duidelijk niet mijn sterkste punt, en dat lieten mijn klasgenoten me maar al te graag weten.

Ik voelde me afgewezen

Op de basisschool werd ik in de gymzaal regelmatig gepest omdat ik 'slecht was in gym'. Moesten er groepjes gevormd worden, dan werd ik steevast als laatste gekozen. Meester Hartman - ja, die herinner ik me nog goed - ‘dwong’ ooit de twee fanatieke leiders van de groepen (Mark en Marc) om mij en een mede-talentloze sporter als eersten te kiezen. Ik weet nog dat ze aan het overleggen waren en ons allebei niet wilden kiezen. Het gevoel van afwijzing staat me nog altijd helder voor de geest, en het maakt me nog steeds verdrietig als ik bedenk dat mijn kinderen misschien hetzelfde zouden kunnen meemaken.

Ik deed alsof ik elke week ongesteld was

Later, als puber op de middelbare school, besloot ik mezelf te beschermen en aan niemand te laten zien dat ik niet de beste was in sport. Ik bedacht altijd de gekste smoesjes om maar niet mee te hoeven doen aan de sportactiviteiten. Zo was ik elke week 'ongesteld'.

Nu, als moeder van drie kinderen, besef ik dat de belemmering ‘m vooral zit in het niet meteen perfect zijn of ergens het beste in zijn. Door coaching en veel zelfreflectie heb ik ontdekt dat ik mezelf eigenlijk alleen maar saboteer doordat ik niet wil vallen, leren of oefenen. Mijn drang om meteen ergens goed in te zijn, heeft me ervan weerhouden om nieuwe vaardigheden te ontwikkelen. Dit belemmert mij nu nog, bijvoorbeeld ook in het autorijden. Ik noem het vaak angst voor het rijden, maar eigenlijk hou ik mezelf voor de gek. Ik ben bang om te falen en fouten te maken.

‘Het is oké als je een dagje geen zin hebt’

Gelukkig ben ik hier een half jaar geleden achter gekomen, dankzij de enige personal coach die ervoor heeft gezorgd dat ik eindelijk een keer langer dan een maand train en het zelfs af en toe leuk vind. Die bijzondere dame is Manal Charai. Ze heeft niet alleen mijn lichaam fysiek getraind, maar ook mijn zelfvertrouwen hersteld. Dankzij haar geloof ik dat ik door oefening beter kan worden in bepaalde activiteiten. Dat ik mijn sportdoelen kan bereiken. Dat het oké is als je een dagje geen zin hebt. En bovenal heeft ze me laten inzien dat ik hier niet alleen in sta.

Ik wil jullie graag voorstellen aan personal trainer Manal Charai, daarom heb ik haar geïnterviewd. Want wat maakt haar nu anders dan alle andere trainers en sportcoaches die ik heb gehad? Waarom is het haar wel gelukt om mij te laten bewegen?

Manal, hoe ben je eigenlijk in dit wereldje van fitness en coaching gerold?

“In mijn tienerjaren genoot ik van sport en was ik behoorlijk competitief, met korfbal, voetbal en basketbalwedstrijden als mijn speelterrein. Na de middelbare school veranderden mijn prioriteiten; shoppen, school, sociale activiteiten, werk en veel gezellige etentjes kregen de overhand.

Tijdens een moeilijke periode merkte ik daarna dat gezellig eten een droevige wending nam. Mijn alles-of-niets-mentaliteit leidde tot overmatig eten, waarbij elk moment als een eetgelegenheid voelde. Dit gedrag resulteerde in gewichtstoename, en mijn ontelbare pogingen om af te vallen liepen uit op een dagelijkse strijd.

Bij elke dieetpoging belandde ik boos in de sportschool, gefrustreerd en niet begrijpend waarom mensen hier gelukkig van werden. Mijn onverwerkte frustraties leidden vervolgens tot onsuccesvolle trainingspogingen. Een soort vicieuze cirkel, totdat ik besloot dat ik niet langer alles of niets zou doen. Op die manier ontdekte ik het plezier van bewegen zónder vast te zitten aan strenge diëten. Dit keerpunt bracht niet alleen fysieke veranderingen, maar ook een positievere mindset.

Als woonbegeleider in een vrouwenopvangcentrum merkten mijn collega's mijn groei op, wat me aanspoorde om binnen de opvang bewegingslessen te introduceren. Tijdens de coronaperiode kwam ik op het idee om deze lessen ook online aan te bieden. Na mijn maatschappelijke en sportopleiding ben ik nu zelfstandig trainer, gericht op het bereiken van doelen en het veranderen van mindset bij vrouwen. Mijn missie is om hen los te maken van perfectionisme en de alles-of-niets-mentaliteit, omdat ik geloof dat perfectie niet bestaat en het nastreven ervan juist belemmerend is.”

Ik herinner me mijn schooltijd waarin sport voor mij voelde als een soort marteling. Waarom denk je dat het voor veel mensen zo'n struikelblok is?

“Sporten kan belemmerd worden door verschillende factoren zoals faalmomenten, gebrek aan support, laag zelfbeeld, onzekerheid, alles-of-niets-mentaliteit, (faal)angst, en perfectionisme dat voortkomt uit onzekerheid. Een cruciaal struikelblok is de motivatie: waarom doe je het? Het is belangrijk om de essentie van sport te begrijpen, niet alleen gericht op uiterlijk. Het streven naar comfort en vermijden van pijn en ongemak is een tweede obstakel. Een derde veelvoorkomend punt is tijdgebrek, vaak gekoppeld aan een alles-of-niets-overtuiging en het idee dat kortere sessies geen effect hebben en daarom zinloos zijn."

Oké, ik was echt geen fan van sporten voordat ik met jou begon te trainen. Hoe ga jij om met mensen die een hekel aan sport hebben?

“Als personal trainer is het essentieel om naar de persoon voor je neus te kijken. Het heeft weinig zin om voordelen van activiteiten te benadrukken als iemand er een hekel aan heeft. Het is belangrijk om verschillende fitness-stijlen uit te proberen en te ontdekken wat het beste bij iemand past. Mijn maatschappelijke achtergrond en persoonlijke ervaring stellen me in staat om alle ups en downs te begrijpen. Hoewel feiten belangrijk zijn, vereist elke persoon een unieke aanpak. Het is cruciaal om altijd naast iemand te staan en te observeren wat die persoon specifiek nodig heeft.”

Wat geeft jou persoonlijk de meeste voldoening in je werk als personal coach?

“Het mooiste vind ik vrouwen zien groeien, zowel letterlijk als figuurlijk. De grootste voldoening haal ik uit vrouwen die leren genieten van het proces, zelfs als ze nog niet het beoogde resultaat hebben bereikt. Het is fantastisch om te zien dat vrouwen weer vertrouwen krijgen in zichzelf en de verantwoordelijkheid nemen om hun eigen doelen te behalen. Zodra vrouwen beseffen dat fysieke beweging, tijd voor zichzelf nemen en goed voor zichzelf zorgen allemaal bijdragen aan de kwaliteit van hun leven, voel ik me voldaan”

Voor mensen die struggelen met hun sport-confidence, heb je een geheim of advies dat je wilt delen?

“Altijd doen wat goed is voor jou. Zorg ervoor dat afvallen of aankomen niet je hoofddoel wordt. Fysieke beweging heeft zoveel waarde. De ene dag beweeg je om je goed te voelen, de andere dag om jezelf naar een hoger niveau te tillen. Het is jouw reis, dus probeer er zoveel mogelijk van te genieten. Maak jezelf niet afhankelijk van anderen. Als je vriendin, buurvrouw of zus niet kan meesporten, ga dan gewoon zelf. Ben jij de enige die zwemmen leuk vindt? Prima, doe het lekker in je eentje. Heb je kinderen en geen oppas? Creëer dan thuis je eigen sportplekje. Denk in oplossingen en er zullen geweldige veranderingen voor jou klaarstaan.”

• Deel