Wat moet je doen als je gestalkt wordt? “Het stopt in de meeste gevallen niet vanzelf”
- Artikel
- 13 maa 2025
- 5 minuten leestijd
We gooien het woord stalken er best makkelijk uit. Even de socials van je ex ‘stalken’ of snel iemand vinden op het internet die je niet kent. Maar échte stalking? Dat is een heel ander verhaal. Toch krijgen jaarlijks ruim 210.000 mensen in Nederland ermee te maken. Maar wat moet je doen als je hier slachtoffer van wordt?
Judith is één van deze slachtoffers van stalking. Benieuwd naar het interview met haar? Bekijk de aflevering van Diva's Date hier.
Rebecca Smits, juridisch beleidsadviseur bij Slachtofferhulp, legt uit wat stalking is: “Het is iemand bewust en stelselmatig lastigvallen, waardoor die persoon zich niet meer veilig voelt. Het is dus echt een inbreuk op de persoonlijke levenssfeer, zoals we dat noemen. Het gaat vaak om een opeenstapeling van verschillende gedragingen. Iemand kan bijvoorbeeld naar je huis komen, je achtervolgen, je bedreigen, je ongewenst bellen en berichten sturen, of zelfs vernielingen aanrichten en je mishandelen.”
Leg alles vast
Op het moment dat je gestalkt wordt, is het heel belangrijk om dingen vast te gaan leggen. Screenshots, appjes, opnames, belgeschiedenis, camerabeelden: bewaar alles wat je hebt. “De gedragingen zijn soms op zichzelf staand niet per se strafbaar, maar in samenhang kan het wél strafbaar zijn”, vertelt Rebecca. “Daarom is het belangrijk om bij te houden wat er allemaal precies gebeurt." Een deel van het opbouwen van het dossier ligt hier dus in de handen van het slachtoffer zelf. “Stalking kan een enorme impact hebben op het dagelijks leven van iemand. Denk aan gevoelens van angst, boosheid, verdriet, maar ook depressieve gedachten of slapeloosheid. Soms durft iemand niet eens meer de telefoon op te nemen of de deur uit te gaan. Het kan dus best pittig zijn om én om te gaan met die emotionele gevolgen, én bezig te zijn met het vastleggen en bewaren van bewijs. Maar de politie is ook deels afhankelijk van wat het slachtoffer kan aangeven. En alleen het slachtoffer kan dat in eerste instantie vastleggen.”
Geef geen aandacht
Er is iets wat een stalker vaak héél graag wil: aandacht. Ze willen een reactie op hun pogingen om contact te krijgen. “Een klein beetje aandacht is vaak al genoeg voor ze om door te gaan of nog meer te doen. Het is dus het beste om deze persoon te negeren. Je zal ook duidelijk moeten aangeven dat je niet gediend bent van het ongewenste contact,” zegt Rebecca. Maar ook dan stopt stalking in de meeste gevallen niet vanzelf. “Je zal dan wel andere hulp moeten betrekken om ervoor te zorgen dat de stalking stopt. Want een stalker bestrijd je bijna nooit alleen. Dat is echt heel lastig.”
Ga naar de politie
Oké, dus je bent duidelijk geweest dat je geen contact wil, je negeert de stalker, maar het blijft doorgaan? Dan is het hoog tijd voor de politie. Zij maken vaak in eerste instantie een melding. Zo kunnen ze in het systeem vastleggen dat je al een keer bij hen bent geweest en wat er gaande is. “Als de politie er vervolgens genoeg aanleiding voor ziet, kunnen ze bijvoorbeeld een stopgesprek plannen met de verdachte. Dit is een officiële waarschuwing om aan te geven: stop met dit gedrag, het is ongewenst en het slachtoffer wil niet lastiggevallen worden. Vaak helpt dat al wel, omdat het de dader afschrikt. Daarnaast kan de wijkagent erbij betrokken worden.”
Het is volgens Rebecca hierbij belangrijk dat er ook een patroon wordt herkend in de meldingen. “Want op het moment dat er heel veel incidenten plaatsvinden, wordt de samenhang tussen de incidenten niet altijd meteen gezien door de politie. Dan worden zulke meldingen als losse incidenten gezien, terwijl er wel sprake is van stalking. Die connectie kunnen leggen is heel belangrijk, maar soms ook nog moeilijk.”
Doe aangifte
Naar de politie gaan maakt ook dat je gebruik kan maken van een aantal beschermingsmaatregelen. Denk hierbij aan een contact- en locatieverbod. In sommige gevallen komt er ook een punt dat aangifte nodig is. En dan kunnen dus verdere juridische stappen ondernomen worden tegen de dader. “Stalking, juridisch wordt dat ‘belaging’ genoemd, is een strafbaar feit waar de verdachte voor vervolgd kan worden. En de straf die iemand krijgt is heel erg afhankelijk van de aard, de ernst en de duur van de stalking."
Maar volgens Rebecca is het vooral belangrijk om te weten waar je hulp kan vinden in zo'n situatie. Zoals bij Slachtofferhulp, de politie en het Openbaar Ministerie. "Er zijn veel mogelijkheden om je veiligheid goed te waarborgen, en dat is het belangrijkste.”
Heb jij of ken je iemand die te maken heeft met stalking? Neem contact op met Slachtofferhulp Nederland. Zij bieden emotionele, praktische en juridische ondersteuning door het hele proces. Zowel voor de slachtoffers zelf, als voor de naasten van het slachtoffer.