Nina werkt bij een opvang voor prostituees: “Er is een leven na sekswerk”
- Artikel
- 12 jan 2023
- 5 minuten leestijd
Vrouwen die in de prostitutie vastlopen zijn welkom in Het Overweeghuis. Daar krijgen ze hulp bij het vinden van een (nieuw) toekomstperspectief. “We geven ze veiligheid, rust en liefde, zodat ze weer ervaren dat ze er mogen zijn.”
Wat is meestal de reden dat een vrouw naar jullie komt?
“De vrouwen die naar ons toekomen zitten in de prostitutie of zijn slachtoffer van mensenhandel - met gedwongen seks - en denken erover om daaruit te stappen. Bij ons kunnen ze in alle rust nadenken over of er voor hen een ander leven mogelijk is na al dan niet gedwongen sekswerk. En als we plek over hebben komen er ook wel eens vrouwen die in andere onderdrukte situatie zitten, zoals huiselijk geweld. Dat gebeurt maar heel af en toe, meestal zitten we wel vol.”
Hoe komt een vrouw bij jullie terecht?
“Het kan dat een vrouw zelf van ons bestaan af weet en ons benaderd, of via een huisarts, een coördinator mensenhandel of andere hulpinstantie. Verder werken we ook veel samen met Leger des Heils en Terwille (verslavingszorg). Die hebben outreachende teams die langs onder andere clubs en hotels gaan en daar contact maken. Via die weg komen ook veel vrouwen bij ons. Meestal blijven ze uiteindelijk ongeveer drie maanden. Je moet ons eerder zien als een soort tussenstation naar een andere hulpinstelling of zelfstandig wonen.”
Wanneer een vrouw bij jullie komt, hoe beginnen jullie dan met hulp?
“Eerst moet ze even tot rust komen. Vervolgens gaan we samen kijken van ‘wat wil jij?’. We ondersteunen haar bij het nadenken over waar ze naartoe wil met haar leven en wat daarvoor nodig is. En dan gaan we stappen zetten om daar de komen. Denk aan het starten van een aanmelding voor een woning en eventuele doorstroming naar andere hulpinstanties.”
In hoeverre kunnen jullie een vrouw ‘verder’ helpen?
Als een vrouw weet wat ze verder met haar leven zou willen, kunnen we haar met allerlei zaken ondersteunen. Als ze echt uit dat wereldje willen stappen hebben ze vaak vragen over geld en woonplek. Daar helpen wij ze dan mee. We proberen ze zo goed mogelijk het ‘normale’ leven te laten zien. Daar spelen vrijwilligers een belangrijke rol in, maar ook twee woonstudentes die hier in huis wonen. We proberen onze bewoonsters vooral heel veel veiligheid, rust en liefde te geven. Zodat ze weer ervaren dat ze er mogen zijn. Op die manier groeit bij hen het besef dat ze ook een ander (eigen) leven mogen/kunnen hebben, in plaats van alleen maar in dienst te zijn van mannen of pooiers. Dat is al een hele grote stap.”
Dat klinkt als een heftig proces…
“Ja, dat is het ook wel. We proberen vooral veel tijd voor ze te maken en samen dingen te doen. Écht aandacht voor ze hebben. De vrijwilligers hier wisselen elk dagdeel en hebben dan ook veel energie om naar de vrouwen te luisteren, een spelletje te doen, of hun verjaardag te vieren. De normale dingen die zij eigenlijk nog nooit - of de laatste jaren niet - hebben mogen ervaren. We willen ze laten zien dat het ook anders kan, of eigenlijk anders hoort.”
Wat zijn zaken waar jullie over het algemeen tegenaan lopen?
“Vooral de regelzaken. De bureaucratie in Nederland. Bijvoorbeeld het doorstromen naar een andere instelling kost veel tijd. Vaak hebben vrouwen geen zorgverzekering of een geldig paspoort. Er moet een gesprek plaatsvinden met een psychiater, wat ook veel geld kost. Sommige vrouwen hebben niet eens een verblijfsvergunning. Dat zijn wel dingen waar we tegenaan lopen.”
Wat zou er dan moeten veranderen om dit makkelijker te maken?
“Geld speelt wel vaak een rol. We hebben in voorkomende situaties wel een potje om een keer een paspoort te kopen als dit nodig is. Maar bij de gevluchte vrouwen die geen vergunning hebben, en dus ook niet mogen werken en geen uitkering krijgen, zijn er minder mogelijkheden. Dat is gewoon op een bepaalde manier geregeld in Nederland. Daar kun je niks aan veranderen.”
Waarom is het belangrijk dat een opvangplek als deze bestaat?
“In Nederland is er geen opvang waar vrouwen zonder indicatie en zonder geld kunnen wonen. Het is juist heel belangrijk dat wanneer een vrouw aangeeft dat ze uit dat wereldje wil stappen, dat je direct kan handelen. Als je in de mensenhandel zit en je zit opgesloten op een kamer, heb je niet de tijd om een aanvraag te doen en vervolgens weken te wachten op goedkeuring. Dan heb je de mogelijkheid om te vluchten alweer gemist. Wij kunnen die vrouwen plaatsen omdat ze hier gratis wonen. Daarom is het zo belangrijk. Dit zijn geen vrouwen die tijd hebben om te wachten op alle regeltjes zoals ze in Nederland gesteld zijn qua zorg.”
Zijn er wel genoeg van zulke opvangplekken in Nederland?
“In principe zijn wij nu de enige plek. We hebben de laatste jaren geen wachtlijst, maar ook niet heel Nederland weet dat we bestaan. We zijn waarschijnlijk voor sommige mensen nog niet genoeg in beeld om uit te stappen. Het is wel belangrijk dat er meer van dit soort plekken komen, verspreid over het land. Vrouwen die vastzitten in een netwerk van pooiers en ronselaars zijn veiliger op een locatie wat verder weg van die basis. Dan komen ze als ze even de stad in gaan in ieder geval niet zomaar weer in contact met iemand uit dat circuit. Dat maakt de drempel om uit te stappen minder hoog.”